Na wschodzie wojna miała inny charakter niż na froncie zachodnim. Działania zbrojne miały charakter wojny manewrowej, znacznie większy obszar działań militarnych utrudniał zbudowanie ciągłej linii umocnień od Bałtyku po Karpaty. Łatwiej tu było zdobywać, ale też tracić teren. Jednak również na wschodzie dochodziło do długotrwałych bitew pozycyjnych.
Rosyjskie uderzenie (lato-jesień 1914) w kierunku na Prusy Wschodnie, bitwy pod Tannenbergiem (VIII 1914) i nad jez. Mazurskimi( IX 1914) nie przyniosło oczekiwanych rezultatów, w obu bitwach łączne straty wyniosły 250 tys. Natomiast atak w kierunku południowo-zachodnim przesunął wojska rosyjskie na Podkarpacie.
W roku następnym połączona ofensywa armii niemieckiej i austro-węgierskiej, rozpoczęta przełomem gorlickim, V 1915 po długotrwałej bitwie pozycyjnej pod Gorlicami (140 tys. Straty) wojska centralne przerwały front.
Zachęciło to państwa centralne do podjęcia latem 1915 r. ofensywy przeciwko Rosji. Armia rosyjska została zmuszona do opuszczenia terenów zajętych na przełomie 1914 i 1915 r. oraz wycofania się kilkaset kilometrów na wschód.
Skutkiem ofensywy Brusiłowa 1916 był atak rumuński (Rumunia przystąpiła do wojny po stronie Ententy w 1916) na węgierski Siedmiogród 27 sierpnia 1916. Kontratak wojsk monarchii naddunajskiej zakończył się zajęciem Bukaresztu i klęską Rumunii w maju 1918.
Na dwa lata ustaliła się linia frontu sięgająca od Zatoki Ryskiej do granicy Rumuni. Działania przybrały charakter wojny pozycyjnej.
Na początku marca 1917 r. w Petersburgu i Moskwie doszło do masowych demonstracji, które doprowadziły do paraliżu władz centralnych. W tej sytuacji władze przejęła Duma Państwowa. 15 marca 1917 r. car Mikołaj abdykował, Duma Państwowa ogłosiła Rosję republikom, powstał „Rząd Tymczasowy. Wydarzenia te nazwano rewolucją lutową
W nocy z 6 na 7 listopada 1917 r. bolszewicy dokonali zbrojnego przewrotu i przejęli władze w Piotrogrodzie (tzw. Rewolucja pażdziernikowa), Rząd Tymczasowy przestał istnieć władze w Rosji przejęli bolszewicy. Zjazd Rad uchwalił natychmiast dekret o pokoju, w którym wzywał państwa walczące do przerwania działań wojennych.
Państwa centralne przyjęły wystosowane przez bolszewików zaproszenie do podjęcia rozmów pokojowych. Rządy Niemiec i Austro-Węgier liczyły bowiem, że zakończenie działań wojennych a wschodzie umożliwi im skierowanie większych sił na front zachodni.
Pertraktacje prowadzone w Brześciu nad Bugiem zakończyły się podpisaniem przez państwa centralne dwóch układów pokojowych:
- 9 lutego 1918 r. z Ukrainą.
- 3 marca z bolszewicką Rosją.
Na mocy traktatów brzeskich Niemcy i Austro-Węgry obejmowały tereny, które udało im się opanować w toku działań wojennych i mogły samodzielnie decydować o losach tych obszarów. Państwa centralne godziły się na przekazanie Ukraińskiej Republice Ludowej obszaru Chełmszczyzny i przyznaniu szeregu przywilejów Ukraińcom zamieszkałym na terenach Austro-Wegier.
Wojna na froncie wschodnim zakończyła się dla państw centralnym sukcesem. Jednak o losach zwycięstwa miały zadecydować działania wojenne na froncie zachodnim.
Działania wojenne na Ziemiach Polskich
Przez ziemie polskie przebiegała zach. Granica Cesarstwa Rosyjskiego. Od połowy XIX wieku Rosjanie zbudowali na naszych ziemiach wiele twierdz, które miały osłaniać mobilizację i koncentracje wojsk rosyjskich. W pierwszych dniach wojny Niemcy bez przeszkód wkroczyli do Królestwa, zajmując Kalisz i Częstochowę. W celu sterroryzowania ludności Królestwa, Kalisz został ostrzelany ogniem artylerii przez wojska Niemieckie bez konkretnych powodów. Również wojska Austro-Węgierskie odnosiły sukcesy przeciwko wojskom Rosyjskim w Królestwie. 3.IX.1914 roku Rosjanie uderzyli na Galicję Wsch., zajęli Lwów, ofensywa rosyjska rozwijała się ku Karpatom Wsch., którymi wojska rosyjskie chciały dostać się na Węgry. Wojska rosyjskie zdobyły Jarosław, Rzeszów i dalsze tereny aż po Biecz. Austryjakom pomogli Niemcy, którzy zajęli Piotrków i Łódź. Linia frontu zbliżyła się do Warszawy. Następnie odzyskały Łódź i Piotrków, w Galicji zbliżyły się do umocnień Krakowa. Niemcy uderzyli z rejonu Torunia. Stoczyły się bitwy pod Włocławkiem, Kutnem i Łodzią. Rosjanie powstrzymywali natarcia na liniach rzek. Ostatecznie front stanął na linii Dunajca, Biełej i od Gorlic do granicy Węgierskiej. Rosjanie zdobyły Przemyśl. który poddał się 22.III.1915 r. Do niewoli rosyjskiej dostało się 70 tys. żołnierzy. Bitwa pod Gorlicami - rozpoczęła się 2.V.1915 r. Od tej bitwy rozpoczęła się ofensywa Państw Centralnych na froncie wsch. 3.VI. 1915 r. Austryjacy odzyskali Przemyśl, a 22.VI. wkroczyli do Lwowa. Latem 1915 r. Rosjanie wycofali się z Królestwa. 30.VII. Austryjacy zajęli Lublin, 5.VIII Niemcy wkroczyli do Warszawy. Padły twierdze w Modlinie i w Brześciu nad Bugiem. Niemcy zajęli Wilno i Grodno.