Obieg materii i przepływu energii w ekosystemie

Biocenoza jest ściśle związana ze swoim abiotycznym środowiskiem-biotopem i tworzy z nim układ, zwany ekosystemem, w którym krąży materia i przez który przepływa energia. Między biocenozą a jej biotopem istnieją tak silne wzajemne zależności, że biocenoza nie może funkcjonować bez swojego biotopu. Biotop pozbawiony biocenozy przekształca się w siedlisko, w którym odtworzenie pierwotnej biocenozy jest bardzo trudne, np. biocenoza lasu równikowego po jego wycięciu długo nie zasiedli tego obszru na nowo. W każym ekosystemie istnieje stan równowagi biologicznej, jeśli ani obieg materii, ani przepływ energii nie zostały zakłócone. Materię organiczną wytwarzają organizmy samożywne w procesie fotosyntezy. Producenci korzystając z energii świetlnej, przetwarzają pobrane ze środowiska proste związki nieorganiczne w złożone związki organiczne, które konsumenci zużywają jako materiał budulcowy i źródło energii. Obumarłe szczątki, zarówno producentów, jak i konsumentów, są przez destruentów rozkładane do prostych związków nieorganicznych i w ten sposób materia wraca do środowiska, sąd znowu może zostać pobrana przez producentów. Obieg materii zostaje zamknięty.