profil

Zinterpretuj załączony wiersza Kazimierza Przerwy-Tetmajera Polska jako młodopolską propozycję zrozumienia losów ojczyzny

poleca 85% 141 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

ZINTERPRETUJ ZAŁĄCZONY WIERSZ KAZIMIERZA PRZERWY-TETMAJERA POLSKA JAKO MŁODOPOLSKĄ PROPOZYCJĘ ZROZUMIENIA LOSÓW OJCZYZNY.

Problematykę narodowo-patriotyczną podejmowano w różnych epokach. Temat ten znalazł się również w utworach twórców literatury młodopolskiej.
W okresie neoromantyzmu odrzucono idee i programy pozytywistyczne,
a powrócono do myśli romantyzmu. Wśród twórców wymienia się Stanisława Wyspiańskiego oraz Stefana Żeromskiego. Również największy twórca dekadenckiej poezji, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, podejmował problem Polski i polskości w swoich utworach.
W wierszu „Polska” Kazimierz Przerwa - Tetmajer ukazuje nową wizję odrodzonej ojczyzny. Podmiotem lirycznym jest zbiorowość, którą są Polacy. Dzieło to jest wyrażeniem uczuć i opinii podmiotu lirycznego na temat nowej, niepodległej Polski.
Poeta podkreśla dążenia Polaków do stworzenia suwerennego państwa:
„A teraz nam się znowu jęła marzyć
Polska, co sobą będzie gospodarzyć”
Mówi on również, że odzyskanie niepodległości jest marzeniem całego narodu. Podmiot liryczny zwraca uwagę na teraźniejszość chwili, czas po rewolucji 1905 roku poprzez podwójne podkreślenie tego słowami „a teraz”:
„A teraz nam się znowu jęła marzyć Polska (…)
A teraz nam się znów śni polskie państwo”.
Kazimierz Przerwa - Tetmajer stwierdza, że liczne próby odzyskania niepodległości nie przyniosły rezultatu, a na wolną ojczyznę musi czekać kolejne pokolenie.
W wierszu „Polska” podmiot liryczny tworzy wizerunek Polski silnej, przewodzącej narodom słowiańskim.
„Lecz wielkie w świecie słowiańskim hetmaństwo”
Pragnie on odciąć się od umarłej wizji ojczyzny i podkreśla, że nasz kraj
nie będzie już pod zaborami.
W dziele Tetmajera możemy odnaleźć nawiązania do mickiewiczowskiego obrazu ojczyzny.
Podmiot liryczny neguje pogląd, że Polska ma za zadanie odnowić moralnie całą ludzkość. Zaprzecza również romantycznej teorii mesjanizmu, czyli cierpienia Polski za inne narody.
„I nie narodów Mesjasz i ofiara święta”
Autor nie pragnie, aby niepodległa ojczyzna była „biała i czysta, jak są aniołowie”. Chce on potężnego i silnego kraju, które nie odrodzi się dzięki patriotycznym i chwilowym zrywom, ale poprzez ciężką i wytrwałą pracę całego narodu. Mówią o tym słowa:
„nie! – nam się marzy Polska, którą budzi
gniew niewolnika i trud twardych ludzi,
nie karabela ni buława złota,
lecz pług na roli chłopski i grzmot młota”.
W słowach tych podmiot liryczny podkreśla również, że niepodległość nie będzie dziełem szlachty lecz robotników pracujących w fabrykach i chłopów uprawiających rolę, czyli zwykłych, prostych ludzi. Poeta przekonuje, że naród pamięta o niewoli i niepowodzeniach, ale stwierdza, że najważniejsze są uczucia Polaków, dzięki którym ojczyzna będzie znów wolna. Świadczą o tym wersy:
„śpią cicho krwawe jej głębokie blizny (…)
ale w Niej serce jako wulkan, tętni!”
To właśnie krwawe, głębokie blizny są symbolem przegranych starć zbrojnych i powstań oraz zaborów. Podmiot liryczny stwierdza, że człowiek, który usłyszy w sobie bicie serca ojczyzny uwierzy, że Polska „jeszcze nie zginęła”.
Poprzez te słowa autor nawiązuje do „Mazurka Dąbrowskiego” parafrazując pierwszy wers Pieśni Legionów Polskich. Podkreśla on także wizję niepodległego państwa poprzez symbolikę narodową:
„a gdy nad Polską sztandar się ukaże,
to biały orzeł w czerwonym sztandarze.”
To właśnie orzeł –godło Polski oraz czerwień i biel – kolory naszej flagi mają zastąpić Polakom flagi i godła zaborców.
W kolejnej strofie Kazimierz Przerwa – Tetmajer zadaje pytanie o to kto
w przeszłości przewodził narodowi:
„Żali to króle, że stąpają przodem
w promieniach słońca cali przed narodem?
Żali hetmany, biskupy, rycerze?”
Mówi on, że Polsce nie są potrzebni wielcy romantyczni wieszcze
i przywódcy, ale zwykli prości ludzie, którzy są gotowi oddać swoje życie
za wolność ojczyzny. Podmiot liryczny nazywa ich „dzisiejszymi rycerzami”, ale dalej stwierdza, że społeczeństwo to powinno posiadać świadomość narodową, rozumieć sprawy Polski i jej problemy. Dlatego neguje on wyspiańską wizję walki o niepodległość, co podkreśla powtórzeniem „precz”.
W wierszu „Polska” jest wiele nawiązań do „Wesela”. Można podejrzewać,
że „głupie widmo” to określenie Wernyhory, a „śmieszna larwa” - Jaśka. Podmiot liryczny używa również symboliki z dzieła Stanisława Wyspiańskiego: czapki z pawimi piórami, złotego rogu, Chochoła. Poeta kreuje wizję Polski, która nie odrodzi się dzięki zbrojnemu powstaniu „bez „złotego rogu””, ale uważa, że ojczyznę wyzwolą robotnicy. Neguje on szlachecką dumę i prywatę, mówiąc: „Precz, śmieszna larwo „z czapką z pawich piór””. W dziele podmiot liryczny przedstawia nowego „zbawcę” narodu, który nie będzie uśpiony lecz czujny. Podkreśla on aktywność „zbawcy”:
„On „tańczył” – gdy grzmiał karabinów chór!”
W słowach tych można również dopatrywać się nawiązania do rewolucji 1905r. Podmiot liryczny mówi, że wyzwoliciele narodu, czyli robotnicy, którzy walczyli za ojczyznę gotowi byli za nią oddać swoje życie:
„O krwi ty święta robotniczej rzeszy!”.
Słowa te są ubóstwieniem klasy robotniczej, którą podmiot liryczny heroizuje. Jego zdaniem tylko robotnicy są w stanie stworzyć niepodległe i silne gospodarczo, militarnie oraz politycznie państwo. Porównani są oni do deszczu dzięki, któremu „rola tym deszczem polana kłosy kwitnące rodzić
z siebie spieszy”.
Ostatnia strofa jest apoteozą odrodzonej Polski. Podmiot liryczny wyobraża sobie ojczyznę silną, zdolną do przewodzenia narodom słowiańskim:
„wielka kapłanka słowiańskich ołtarzy”.
Uważa, że dzięki licznym doświadczeniom historycznym, dzięki klęskom
i zwycięstwom nasz kraj jest „mistrzynią i nauczycielką życia”.
„Sława” – napis, który widnieje na czole ojczyzny, to pragnienie Polaków i ich marzenie dotyczące losów Polski.
Kazimierz Przerwa-Tetmajer w wierszu „Polska” odcina się od młodopolskiej i romantycznej wizji odrodzonej ojczyzny. Poeta zapala do walki o suwerenność Polski wszystkich – bogatych i biednych, szlachtę
i robotników, kobiety i mężczyzn. Podkreśla on także, że rola wielkich przywódców i wieszczów dobiegła już końca, a teraz przed zadaniem powinni stanąć zwykli ludzie – robotnicy. Tetmajer uważa, że głównym celem każdego człowieka powinna być walka 0o wolność swojego kraju.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 5 minut

Teksty kultury