Antyk

ANTYK

Pierwsza i najdłuższa (ok. 1500 lat) epoka literacka w dziejach kultury europejskiej.
GRECJA /HELLADA/ - RZYM /ROMA/ - IZRAEL /ŻYDZI/ - BIBLIA
Epoka ta trwała od ok. 900r. p.n.e. /753 założenie Rzymu/ do 476 r.n.e. /upadek cesarstwa zachodniorzymskiego w skutek ataków m.in. Germanów). Pierwsza zapisana lit. W Europie to LITERATURA GRECKA /klasyczna/. W Grecji narodziły się główne gatunki lit.: epos, tren, epigramat, epitafium, bajka, satyra, romans, dialog, tragedia, komedia.

NAJWAŻNIEJSZE NAZWISKA


Epika: Homer
Liryka: Simonides /treny/
Safona /erotyki/
Anakreont /wiersze biesiadne/

Tragedia: Ajschylos
Sofokles
Eurypides

Komedia: Arystofanes

Histografia: Herodot
Plutarch

Filozofia: Heraklit
Tales
Pitagoras /jońska filozofia przyrody/
Sokrates
Platon /teoria ideii/
Arystoteles /twórca „poetyki”, czyli
podr. reg. lit./
Epikur /epikureizm/
Stoicy i sceptycy

Sztuka: Fidiasz
Praksyteles
Myron /rzeźba/



CENTRUM KULTURY GRECKIEJ – MIASTO ATENY /Z AKROPOLEM – PANTEON/
Cechy kultury greckiej: symetria, harmonia, umiar, liczne kolumny, budowle na planie kwadratu i prostokąta, marmur jako budulec, trzy porządki arch.: dorycki, joński i korycki, amfiteatry, biel pozornie kolorem dominującym /barwy spłukane przez wiatr i deszcze/.

RZYMIANIE UTRZYMALI GRECJĘ MILITARNIE, ALE KULTURA GRECKA WPŁYNĘŁA SILNIE NA ICH CYWILIZACJĘ.
Oryginalny wkład Rzymian: prawo, technika wojskowa, drogi i akwedukty
Literatura: Wergiliusz, Horacy, Cyceron, Juliusz Cezar.
Filozofia: Seneka, Marek Aureliusz, św. Augustyn.
Historycy: Tacyt

CENTRUM KULTURY RZYMSKIEJ - MIASTO RZYM /Forum Romanum, Kapitel, tereny łazience/
Językiem Rzymian była łacina, którą w średniowieczu przejął kościół.

ANTYK W KINIE:
„Gladiator” Scotta, „Quo vadis” Kawalerowicza, „Jej wysokość Afrodyta” Allena



ANTYK W MUZYCE:
np Vangelis

ANTYK W SZTUCE:
Budowle renesansowe i oświeceniowe /Łazienki/

ANTYK W LITERATURZE:
Liryka: Herbert, Miłosz, Rymkiewicz, Iwaszkiewicz, Wierzyński
Esej: Jastrun
Proza: Sienkiewicz, Parniki, Bocheński.