Tren Fontynbrasa - analiza utworu

Utwór „Tren Fortynbrasa” pochodzi z tomu pt. „Studium przedmiotu”. Problematyka dotyka tu modelu władcy, problemów jakie przed nim stoją.
Autor czerpie motyw do swych rozważań z dzieł Williama Szekspira pt. „Hamlet”. Treścią utworu jest monolog Fortynbrasa wypowiedziany nad ciałem księcia duńskiego Hamleta.
Według Fortynbrasa Hamlet był osobą słabą by nie rzec zniewieściałą, świadczy o tym cytat: . Cytat ten mówi również o sposobie śmierci księcia 2. Hamlet nie zginął w równej walce, podczas pojedynku. Został zamordowany. Z pewnością możemy mówić tu, że żołnierz został przeciwstawiony rycerzowi. Rycerzem jest bez wątpienia hamlet, stwierdzam to po tym jak został przedstawiony w utworze.
Otóż Fortynbras nazywa go człowiekiem żyjącym „chimerami”, wierzącym w „kryształowe pojęcia – owe kryształowe pojęcia to nic innego jak miłość, prawość, dobroć czyli najważniejsze wartości, w które wierzył Hamlet, wartości którym hołdował każdy rycerz.
Fortynbras jest, więc żołnierzem, człowiekiem okrutnym, silnym, wręcz przerażającym. Wartości, którymi kierował się Hamlet są dla niego nie do przyjęcia gdyż uniemożliwiają w jego ocenie rządzenie państwem. 3 – fragment ten przedstawia zadania, które powinny być według Fortynbrasa najważniejszym punktem rządów. Sam pogrzeb Hamleta jest dla niego nie sposobem na oddanie czci, szacunku zmarłemu czy aktem religijnym. Mówi …. Jest to, więc swego rodzaju demonstracja siły, która ma wzbudzić wśród poddanych strach, trwogę, respekt.
Fortynbras docenia jednak wartości postawy Hamleta, wie jednocześnie, że jego rola w historii jest niewdzięczna, gdyż Hamlet pozostanie w pamięci potomnych jako bohater tragiczny, idealista zaś on będzie zawsze postrzegany jako tyran, despota.
W utworze Zbigniewa Herberta starły się dwie racje, dwie przeciwstawne koncepcje dotyczące sprawowania władzy. Pierwsza reprezentowana przez Hamleta i oparta na postępowaniu według idealistycznych wzorców z realistyczną, koncepcją rządów Fortynbrasa.