Analiza sonetu Burza

Adam Mickiewicz pod wpływem podróży po Krymie w latach 1825-1826 wydał zbiór sonetów pt. "Sonety Krymskie". Jednym z dzieł zawartych w zbiorze jest sonet "Burza". Utwór składa się z czterech zwrotek, dwóch, czterowersowych, których układ rymów jest abba i dwóch trzywersowych z układem abc - abc. Podmiotem lirycznym tego utworu jest sam poeta, ukazy jako pielgrzym – turysta reprezentujący kulturę zachodu. Pielgrzym znajduje się w centrum wydarzeń i wszystko opowiada. Cały utwór zdaje się być podzielony na dwie części: opisową i refleksyjną.

Część pierwsza jest bardzo dynamiczna i budzi w czytelniku grozę, pokazuje jak wielka jest siła przyrody i jaki bezsilny jest wobec niej człowiek. Przedstawiony tam świat jest chaotyczny, ludzie w nim są bezradni, nie mają żadnego wpływu na to, co się wokół nich dzieje.Takie wrażenie potęguje zastosowanie wielu czasowników i przymiotników "zdarło żagle", "ryk wód", "wicher z triumfem zawył", "złowieszcze jęki" Styl opisywanych wydarzeń jest bardzo podniosły, utwór jest patetyczny. Rzeczywistość dociera do podmiotu za pomocą wrażeń słuchowych: "szum", "ryk", "głosy", "jęki"

Część refleksyjną zaczyna trzecia zwrotka, która ukazuje nam ludzi szukających ratunku. Dla jednych jest nim modlitwa "ci modlą się przed śmiercią, aby śmierć odegnać", zaś dla drugich pożegnanie z przyjaciółmi "ten w objęciach przyjaciół żegnając się pada". Pielgrzym nie potrafi znaleźć oparcia w Bogu – nie modli się, nie potrafi też być obojętny na to, co się dzieje "siedział w milczeniu na stronie".

Czwarta zwrotka ukazuje nam podmiot liryczny jako człowieka zrezygnowanego i pozbawionego nadziei. Stał się nieczuły na grożące mu niebezpieczeństwo, ponieważ życie z dala od bliskich i kraju rodzinnego stało się gorsze od śmierci. "szczęśliwy, kto siły postrada, albo modlić się umie, lub ma z kim się żegnać". Prawdziwym ratunkiem dla pielgrzyma nie była ucieczka z tonącej łodzi, ale powrót do Ojczyzny. W utworze wykorzystano kontrast dynamiczności zjawisk przyrody i zachowania samotnego podróżnika. Gwałtowne zmiany aury, powodujące zniszczenia na statku zostały przeciwstawione biernej, pozbawionej jakichkolwiek emocji i żywych reakcji postawie wędrowca.