Interpretacja sonetu Adama Mickiewicza - "Droga nad przepaścią w Czufut-Kale".

Sonet „Droga nad przepaścią w Czufut-Kale” Adama Mickiewicza jest jednym z 18 sonetów krymskich. Świadczy o tym bohater – Pielgrzym i miejsce zdarzeń – odległa kraina.

Sonet ten jest prawie w całości dialogiem między Mirzą a Pielgrzymem. Stoją nad przepaścią, która przeraża Mirzę. Radzi, y nie patrzeć w dół, gdyż można stracić równowagę i niechybnie roztrzaskać się o skały. Swoje życie zawierza koniowi krymskiemu, który dzięki swojej niezawodnej intuicji i ostrożności zapewnia podróżnikowi bezpieczeństwo. Konia nie dręczy lęk, idzie uważnie i tym przeważa nad możliwościami człowieka.

Mirza boi się nawet wyciągnąć rękę w stronę urwiska, gdyż owa ręka nie jest skrzydłem („nie masz u rąk pierza), nie uratuje Mirzy w razie upadku. Co więcej, Mirza lęka się nawet myśli o przepaści, gdyż nawet ta może pociągnąć go w dół („I myśli tam nie puszczaj, bo myśl jak kotwica (...)”)

Odmienną postawę zachowuje Pielgrzym. Ten odważnie spojrzał w otchłań, przezwyciężył lęk i stanął oko w oko z tajemnicą. Nie mówi jednak o tym, co widział ,gdyż nie da się tego opisać słowami. Przekonamy się o tym dopiero po śmierci.

Przepaść w tym sonecie symbolizuje jakąś tajemnicę, granicę, której lękają się bojaźliwi ludzie. To zagadka istnienia, którą mogą poznać tylko nieliczni. Mirza reprezentuje tych ludzi, którzy za bardzo boją się poznania tajemnicy, by się z nią zmierzyć, swoje życie powierzają losowi (tak jak Mirza koniowi).

Niewielu jest ludzi, którzy decydują się poznać enigmę świata. Wymaga to wielkiej odwagi, takiej, jaką wykazał się Pielgrzym – filozof, myśliciel, bohater refleksyjny.

Jednak nawet wtedy, kiedy człowiek pozna istotę przepaści, przezwycięży strach i „spojrzy w dół”, nie będzie w stanie swojej wiedzy przekazać innym, gdyż to, co zobaczy, nie da się opisać słowami. Można to odczuć jedynie sercem, duszą, intuicją, co jest typowe dla utworu romantycznego.