Antyk i Średniowiecze

BIBLIA - słowo greckie,zbiór ks.świętych, wzorce i antywzorce postępowań,
kodeks moralny, charakter uniwersalny, odp. Na nurtujące pytania

Podział Biblii:

- ST(46)
ks. historyczne(Tora)
Ks. Dydaktyczne(mądrości)
Ks. prorocze(Izajasza)

- NT (26)
Ks. historyczne(Ewangelie, Dzieje Apostolskie)
Ks. Dydaktyczne(listy apostołów)
Ks. Prorocze(Apokalipsa św. Jana

PRZEKŁADY: Septuaginta, Wulgata, B Królowej Zofii, B Jakuba Wujka, B tysiąclecia

PRZYPOWIEŚĆ - fragm. Ewangelii NT
- inaczej parabola(zestawienie)
- narracja, pouczający, wyjaśnia prawdy moralne

CECHY:
- sens dosłowny i alegoryczny
- prosta treść
- zawiera przysłowia
- bohaterowie z życia codziennego
- oszczędność słów, trafność określeń

ANTYK - kultura grecka i rzymska w staroż.,

ANTROPOCENTRYZM - skupienie uwagi na człowieku, jego zainteresowaniach, ciele. Od IX w. p.n.e. do 476r.

MIT - pradawna opowieść ludów staroż, opowieści ustne, które potem spisano.

FUNKCJE:
- poznawcza(wyjaśnia zjawiska)
- światopoglądowe(wierzenia religijne)
- sakralna (obrzędy)

RODZAJE:
- teogoniczne(bóstwa)
- kosmologiczne(świat)
- antropologiczne(człowiek)
- genealogiczne(rody)

CECHY eposu:
- inwokacja(apostrofa)
- równoległość 2światów
- narrator, styl podniosły
- szczegółowe opisy
- opisy scen batalistycznych
- porównanie homeryckie

NURTY filozoficzne Antyku:
- stoicyzm (powaga, równowaga duchowa)
- hedonizm (przyjemność bez ograniczeń)
- epikureizm (przyjemność, ale z umiarem)
- sceptycyzm (powstrzymywanie się od sądów, dystans)

ŚREDNIOWIECZE - 476-1492r.
- dualizm świata (przeciwieństwa: sfera boska i ludzka)
- anonimowość (autorzy się nie podpisywali)
- dwujęzyczność literatury(1 to łacina)
- uniwersalizm (wspólne)

ARCHITEKTURA:
Styl romański (małe okna grube mury)
Styl gotycki (duże okna, strzeliste budowle)

ZABYTKI:
Drzwi gnieźnieńskie
Katedra na Wawelu
Zamek w Malborku
Kościół mariacki w Krakowie

SYMBOLE: krzyż (Kościół) i miecz (rycerstwo)

FILOZOFIE Średniowiecza:
- augustynizm (Bóg jest najważniejszy)
- tomizm (harmonijny świat)
- franciszkanizm (miłość do Boga, przebaczenie)
- teocentryzm (Bóg w centrum).