Sprowadzenie krzyżaków do Polski

Rozbicie dzielnicowe było przyczyną wielu problemów i niepowodzeń państwa Piastów. Na mocy testamentu Krzywoustego z Polska została podzielona na dzielnice. Małe i nieporadne były zagrożone przez swoich sąsiadów lub też władcy tych dzielnic mieli wielkie plany podbicia nowych ziem. Oba te powody były przyczyną sprowadzenia Krzyżaków do Polski w 1226, które było początkiem 300-letniego utrapienia.Historia zakonu Krzyżaków zaczęła się w X wieku kiedy to na ziemiach Jerozolimy powstawały królestwa tworzone przez przywódców krucjat. Obok templariuszy powstali krzyżacy czyli Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego. Nie był to zakon ani żebrzący, ani kontemplacyjny. Rekrutowali się z rycerstwa. Nosili więc miecze i zbroje, wyróżniali się czarnym krzyżem na białych płaszczach, jeździli konno i brali udział w walkach. Prowadzili rycerski tryb zycia dlatego można nazwać ich zakonem rycerskim. Tego typu zgromadzenia powstawały w celu ochrony i zapewnienia bezpieczeństwa pielgrzymom. Byli niezależni gdyż podlegali bezpośrednio papieżowi. Dzięki licznym nadaniom szybko zdobyli bogactwa i znaczenie. Na czele stał wielki mistrz, a poszczególnymi zamkami lub twierdzami zarządzali komturowie. Gdy zmniejszyło się znaczenie chrześcijan na Bliskim Wschodzie, Krzyżacy przenieśli się najpierw do Wenecji, a stamtąd na pogranicze polsko-pruskie.W czasie rozbicia jednym z książąt panującym na Mazowszu był Konrad. Nosił się on z zamiarem podbicia Prus. W tym celu sprowadził on w 1226 roku Krzyżaków. Zawarł on z nimi umowę, na mocy której nadał Krzyżakom ziemię chełmińską w zamian za co mieli oni podbić i schrystianizować Prusy. Zakon tymczasem w tajemnicy przed księciem mazowieckim sfałszował dokument i wystarał się o jego potwierdzenie u cesarza. W myśl sfałszowanej umowy podbite Prusy i ziemia chełmińska miały stać się samodzielnym księstwem pozostającym we władaniu Krzyżaków i podporządkowanym cesarzowi.Monarcha zgodziła się na to i w 1230 roku zakon z pomocą książąt polskich zaczął systematyczne zdobywanie ziem pruskich. Na ziemiach budowali warownie, zamki i twierdze. Po 19 latach w prusacy poddali się i przyjęli chrzest. W 1823 roku powstało więc państwo zakonne, a jego stolicą został Malbork. W tym okresie Krzyżacy często korzystali z militarnej pomocy książąt polskich i ani razu nie wystąpili przeciwko nim. Jednak w momencie wzrostu ich znaczenia sytuacja się zmieniła. Był to już drugi sąsiad, który w przyszłości miał zagrozić Polsce.W 1237 roku doszło do połączenia zakonu krzyżackiego z Zakonem Kawalerów Mieczowych.
W Gdańsku kiedy sędzia Bogusz broniąc się przed Brandenburczykami poprosił o ich pomoc. Krzyżacy po oswobodzeniu Gdańska sami na niego napadli i spalili całe miasto, następnie zajęli Pomorze Gdańskie. W 1320 roku odbył się w Inowrocławiu proces o zwrot Pomorza.Polska posłużyła się argumentem, że zabór Pomorza umniejsza wpływy skarbu rzymskiego, ponieważ Zakon nie płaci świętopietrza. Wyrok nakazywał Krzyżakom zwrot Pomorza oraz wypłacenie odszkodowania. Zakon nie wykonał go.W 9 lat później w latach doszło do wojny z Krzyżakami, którzy sprzymierzyli się z Janem Luksemburczykiem. Latem uderzyły na Polskę wojska zakonne i czeskie. Do ich spotkania miało dojść pod Kaliszem. Czesi jednak nie przybyli na czas, co zmusiło Krzyżaków do odwrotu.Król Władysław Łokietek starał się przeszkodzić oddziałom zakonnym, lecz nie uchronił Kujaw przed przyłączeniem ich do państwa krzyżackiego. Wojna ta zakończyła się rozejmem. Polacy nie mogli się jednak pogodzić ze stratą kolejnych ziem. W 1335 roku został zawarty pokój z Czechami. Krzyżacy mieli zaś oddać Polsce Kujawy i ziemię dobrzyńską. Kazimierz był niezadowolony z tego wyroku czego skutkiem był sąd papieski w Warszawie w 1339. Wyrok jego głosił, że Krzyżacy mieli zwrócić wszystkie ziemie, które zajęli i zapłacić odszkodowanie. Oczywiście wywołało to sprzeciw Zakonu. Dopiero pokój w Kaliszu w 1343 doprowadził do ostatecznego kompromisu w sprawie ziem. Polska odzyskała Kujawy i ziemię dobrzyńską, Krzyżacy zatrzymali Pomorze i ziemię chełmińską jako „jałmużnę”, a Kazimierz Wielki zachował tytuł „pana i dziedzica” Pomorza.

Po upadku dynastii piastowskiej tron obieli Andegawenowie. Jednak Ludwik nie miał syna. Dzięki przywilejom udało mu się wymóc aby władcą została jego córka. Tak też się stało królem została Jadwiga. Jednak sytuacja taka narażała państwo polskie. W Polsce myśl o połączeniu z Litwą wynikała przede wszystkim z chęci zjednoczenia sił w walce przeciwko Krzyżakom, którzy również zagrażali Litwie. Litwa, ostatnie państwo pogańskie w Europie chciała przyjąć chrzest, ale nie z rąk krzyżackich gdyż doprowadziło by to do uzależnienia. Doszło więc do unii polsko-litewskiej w Krewie w 1385 r. Polska zyskała władcę-mężczyznę, a Litwa mogła przyjąć chrzest od Polski. Wydarzenie to stanowiło klęskę dla Zakonu. Stawiało to pod znakiem zapytania ich dalsze istnienie nad Bałtykiem .Oskarżyli więc Litwinów o pozorny chrzest i pod pretekstem dalszej chrystianizacji napadli na Żmudź.Na terenach tych wybuchły liczne powstania co doprowadziło do napiętej sytuacji między Polską, Litwą, a Krzyżakami i wybuchem wielkiej wojny z zakonem. Działania wojenne zaczęły się wiosną 1410 roku. Po stronie polskiej walczyły wojska litewskie, ruskie i tatarskie. Zakon zaś ściągnął rycerzy z całej Europy Zachodniej pod pretekstem krucjaty przeciwko poganom na Litwie. Krzyżacy spodziewali się uderzenia na Pomorze Gdańskie. Jagiełło jednak ich zaskoczył gdyż wojska polskie ruszyły prosto na Malbork. Do spotkania doszło pod Grunwaldem.Siły polsko-litewskie liczyło około 40 tysięcy żołnierzy,natomiast Krzyżacy rozporządzali 30 tysięczna armią w której przeważało ciężkozbrojne rycerstwo. Klęska zakonu była ogromna jednak Polacy nie wykorzystali tego zwycięstwa. Pokój podpisano w Toruniu .Jego warunki nie odwzorowują jednak ogromu zwycięstwa gdyż Polska dostał jedynie ziemię dobrzyńską.

W 1454 roku Prusy (na swoją własną prośbę) – zostały włączone do Polski. Wywołało to następną wojnę z Krzyżakami trwała ona aż trzynaście lat . Pokój podpisano w Toruniu . Na jego mocy do Polski wróciło Pomorze Gdańskie, ziemia chełmińska, przyłączono do niej również Warmię, Malbork i Elbląg. Reszta ziem zakonnych ze stolicą w Królewcu stanowiła lenno Polski. Jednak w 1519 roku wybuchła jeszcze jedna wojna. Krzyżacy dążyli do uniezależnienia się od Polski.Polacy odnieśli znaczące zwycięstwo, a cała wojna zakończyła się rozejmem na mocy którego Zakon krzyżacki stał się państwem świeckim i nastąpiło jego włączenie do ziem polskich.

Walka i wszelkie spory z Zakonem zakończył pełny upadek państwa zakonnego w 1525 roku w Krakowie. Prusy książęce zostały lennem Polski. Hołd ten nie był bez znaczenia, wzrosła pozycja Polski w Europie i nad Bałtykiem. Był to koniec wojen i istnienia Zakonu Krzyżackiego.