Występowanie wody w przyrodzie

Woda należy do substancji najbardziej rozpowszechnionych w przyrodzie. Występuje ona na naszym globie w trzech stanach skupienia: ciekłym, stałym i gazowym. Z ogólnej powierzchni kuli ziemskiej, wynoszącej 510 mln km2, przeszło 2/3 pokrywa woda.

Woda oceanów, mórz, jezior i rzek oraz woda zawarta w glebie i organizmach żywych wyparowuje do atmosfery, gdzie gromadzi się w postaci pary lub mgły. Duże ilości wody zawierają organizmy żywe - zarówno zwierzęce, jak i roślinne. Woda w tych organizmach stanowi od 60 do 90% ogólnej ich masy.

Woda występująca w przyrodzie nie jest substancją chemicznie czystą, gdyż zawiera różne domieszki, które znajdują się w niej w postaci zawiesin, jak cząstki rozdrobnionej gliny, lub w postaci rozpuszczonych substancji, np. różnych soli czy gazów. Po odparowaniu pewnej objętości wody morskiej, rzecznej, studziennej lub wodociągowej stwierdzamy, iż na ściankach i na dnie naczynia pozostaje twardy osad, powstały z zawartych w wodzie soli.

Wodę zawierają większe ilości rozpuszczonych soli wapniowych, magnezowych i żelazawych nazywamy wodą twardą; wodę niezawierającą tych soli lub zawierające znikome ich ilości nazywamy wodą miękką. Przykładem wody miękkiej jest woda deszczowa, gdyż nie zawiera wyżej wymienionych soli. Woda twarda nie bardzo nadaje się do prania i mycia, gdyż zawarte w niej sole reagują z mydłem, w wyniku czego powstają nierozpuszczalne mydła, np. wapniowe czy magnezowe. Woda taka nie pieni się i wymaga zużycia dużych ilości mydła do wytrącenia zawartych w niej kationów wapnia, magnezu i żelaza. Natomiast woda miękka już przy użyciu niewielkiej ilości mydła silnie się pieni.

Wody szczególnie zasobne w rozpuszczalne związki nieorganiczne nazywamy wodami mineralnymi. Większość z nich ma określone właściwości lecznicze. Z wód mineralnych mających duże znaczenie lecznicze wymienimy tu kilka najważniejszych.

a) Szczawy - zasobne w dwutlenek węgla i węglany metali alkalicznych. Źródła tych wód występują między innymi w Szczawnicy, Krynicy, Nałęczowie, Polanicy, Karlovych Varach. Ze względu na dużą zawartość dwutlenku węgla i właściwości smakowe wody te używane są jako wody stołowe, zamiast zwykłej wody sodowej.

b) Solanki - zawierające większe ilości soli kuchennej (Ciechocinek, Inowrocław, Wiesbaden). Niektóre solanki oprócz dużej ilości NaCl zawierają także jodki i bromki. Solanki takie nazywamy jednobromowymi (Goczałkowice, Iwonicz, Rabka itp.).

c) Wody siarkowe - bogate w siarkowodór (H2S). Rozpuszczone sole tego kwasu nazywamy siarczkami. Źródła tych wód występują m.in. w Lądku-Zdroju, Krynicy, Busku, Solcu.

d) Wody żelaziste - zawierające żelazo w postaci rozpuszczonych soli żelazowych. Źródła tych wód występują w Krynicy, Żegiestowie, Nałęczowie, Dusznikach-Zdroju, Kudowie.

e) Wody radioaktywne - odznaczające się większą promieniotwórczością od normalnych wód. Źródła tych wód występują m.in. w Świeradowie-Zdroju, Czerniawie Zdroju, Cieplicach.

Lekarze na podstawie wyników badań zalecają picie najodpowiedniejszych wód mineralnych i w określonych ilościach. Nadmierne bowiem picie wód mineralnych może zaszkodzić zdrowiu człowieka.