KOMPRESJA DYSKU (WINDOWS 98)
System operacyjny Windows 98 posiada narzędzia systemowe, umożliwiające sprawdzenie kondycji dysków, zwiększenie obszaru wolnego miejsca na dysku oraz kontrolowanie ich prawidłowego funkcjonowania. Liczba elementów zestawu narzędzi systemowych nie jest stała- zależy od komputera, gdyż sprzedawcy sprzętu włączają do tej kategorii różne narzędzia. Poniżej przedstawiam trzy dość istotne składniki narzędzi systemowych Windows: ScanDisk, Defragmentator dysków i narzędzie kompresji dysków- program DriveSpace.
SKANOWANIE DYSKU
Narzędziem, które skanuje, czyli bada dysk, jest ScanDisk. Dlaczego to robi? Otóż, przede wszystkim, aby sprawdzić, czy rejestr (dziennik), dotyczący plików przechowywanych w pamięci jest prawidłowy. Jest to ważne, gdyż nieprawidłowe zapisy w tym rejestrze mogą spowodować, że pliki- zwłaszcza pliki programów- nie będą działały prawidłowo lub wręcz będą bezużyteczne. Zatem ScanDisk, jeśli znajdzie nieprawidłowości- poprawia je.
Jeżeli zechcemy, możemy zbadać całą powierzchnie dysku w poszukiwaniu nieprawidłowych obszarów i gdy ScanDisk jakieś znajdzie, oznaczy je jako niedostępne dla zapisu-, aby zapobiec kłopotom
w przyszłości. Jednak na podstawie ustawień domyślnych program ScanDisk sprawdza nazwy plików i folderów, a także szuka małych fragmentów plików. Są to cząstki programów lub danych, które oddzieliły się od swoich plików. Powstają, gdy w programie wystąpi błąd lub, gdy niezgodnie z procedurą wyłączenie komputera uniemożliwi systemowi Windows prawidłowe zamknięcie plików- ale zajmują miejsce na dysku. Ponieważ są bezużyteczne, ScanDisk- w sposób domyślny- znajduje je i uwalnia zasoby pamięci, które zajmowały.
Nie ma potrzeby zbyt często korzystać z programu ScanDisk, ale jest to pożyteczne narzędzie, pozwalające na okresową kontrolę kondycji dysku twardego. Przydaje się również, gdy Windows ma problemy z odczytem lub zapisem na dyskietce. ScanDisk udzieli wówczas odpowiedzi i być może usunie problem.
Skanowanie dysku może zabrać sporo czasu, zwłaszcza, gdy sprawdzamy zasoby pamięci i skanujemy powierzchnię dysku. Program ScanDisk można uruchomić klikając przycisk Start, wskazując polecenie Programy, następnie Akcesoria, Narzędzia systemowe, a na końcu klikając polecenie ScanDisk. Pojawi się następujące okno dialogowe, wyświetlające dyski, które można skanować:
1. Teraz należy wybrać dysk, który chcemy sprawdzić.
2. W polu Typ testu wybrać opcje testu.
3. Kliknąć przycisk Rozpocznij, aby uruchomić program.
W polu Typ testu można wybrać test standardowy, który sprawdza poprawność plików i folderów lub test gruntowny, wykonujący test standardowy i skanujący powierzchnię dysku (trwa dłużej, gdyż program przegląda klaster po klastrze).
Aby zmienić ustawienia używane przez ScanDisk do sprawdzania powierzchni dysku, po wybraniu testu gruntownego, wciskamy Opcje:
Aby zmienić ustawienia używane przez program ScanDisk podczas sprawdzania plików i folderów, kliknąć należy przycisk Zaawansowane:
Jeśli chcemy określić, w jaki sposób program ScanDisk ma usuwać znalezione błędy, klikamy, aby zaznaczyć lub wyczyścić pole Automatycznie poprawiaj błędy.
Skanowanie dysku o dużej pojemności może zająć trochę czasu. Ponieważ jest to bardzo pożyteczna czynność, należy wykazać cierpliwość. Zwłaszcza test gruntowny, który sprawdza stan fizyczny powierzchni dysku warto przeprowadzać- np. co trzy miesiące.
DEFRAGMENTACJA DYSKU
Oprócz skanowania dysku warto od czasu do czasu (może to być raz na miesiąc) przeprowadzić defragmentację dysku twardego. Pojęcie „defragmentacja” określa procedurę, która może przyspieszyć pracę dysku twardego. Nie przynosi wielkich korzyści, jeśli dysk twardy jest nowy, ale defragmentacja dysku, który był używany przez pewien czas, może znacznie usprawnić zapisywanie plików na dysku oraz odczytywanie danych z dysku.
Co to jest defragmentacja?
Defragmentacja - to proces ponownego zapisywania plików, które uległy fragmentacji w trakcie zapisywania na dysk twardy (zjawisko naturalne). Po odwróceniu tego procesu defragmentacji czas dostępu zmniejsza się i użytkownik odczuwa, że komputer pracuje szybciej.
Pojęcie fragmentacji.
Fragmentacja: Naturalny proces, w wyniku którego pliki znajdujące się na dysku twardym są zapisane na nie sąsiadujących z sobą klastrach dysku. Dzieje się tak, dlatego, że komputer zapisuje nowe dane w pierwszym wolnym klastrze dysku. Na początku dysk zapełnia się równomiernie, jednak, gdy w czasie użytkowania komputera kasowane są dane powstają wolne obszary. Kiedy teraz zainstalowany zostanie program część plików zostanie podzielona i rozmieszczona w wolnych miejscach na całym dysku.
Zanim uruchomimy defragmentator powinniśmy sprawdzić stan naszego dysku i naprawić ewentualne błędy. Defragmentator wprawdzie sprawdza obszar dysku, ale błędów sam nie naprawi.
Defragmentatora dysków można uruchomić klikając przycisk Start, wskazując polecenie Programy- Akcesoria- Narzędzia systemowe, a następnie klikając polecenie Defragmentator dysków.
Pojawi się powyższe okno dialogowe, które wymaga, aby określić dysk przeznaczony do defragmentacji. Po wyborze dysku akceptujemy propozycję systemu, klikając przycisk OK.
Program defragmentujący został uruchomiony i sprawdza sposób rozmieszczenia plików na dysku twardym:
Zanim rozpoczniemy prace z programem, możemy zmienić ustawienia Defragmentatora dysków, klikając przycisk Ustawienia:
W tym oknie dialogowym możemy zaznaczyć pola, aby program sprawdzał dysk w poszukiwaniu błędów oraz by rozmieszczał pliki tak, aby programy uruchamiały się szybciej.
Możemy użyć tych opcji tylko tym razem, bądź przy każdej defragmentacji dysku twardego.
Podczas trwania procesu defragmentacji dysku można normalnie pracować na komputerze. Komputer działa jednak wolniej i Defragmentator dysków musi dłużej pracować. Aby chwilowo zatrzymać działanie Defragmentatora dysków i umożliwić uruchomienie innego programu z pełną szybkością, należy kliknąć przycisk Wstrzymaj.
Podczas trwania procesu defragmentacji, Defragmentator dysków musi się ponownie uruchamiać za każdym razem, gdy inny program zapisuje dane na dysku. Jeśli Defragmentator dysków uruchamia się zbyt często, można zamknąć inne programy na czas trwania procesu defragmentacji dysku.
Krótko podsumowując należy powiedzieć, iż Defragmentator dysków rozmieszcza ponownie pliki i zwalnia miejsce na dysku. Pliki otwierane są szybciej, ponieważ przechowywane są w sąsiednich jednostkach, a wolne miejsce jest konsolidowane.
KOMPRESJA DYSKU
Kompresja dysku umożliwia zwiększenie pojemności dysku twardego lub dyskietki. Jeżeli dane po kompresji zajmują, np. połowę swojej początkowej objętości, to wielkość dysku można uważać za jakby podwojoną.
W systemie Windows 98 do kompresji dysku możemy użyć programu DriveSpace 3.
Dysk skompresowany nie jest dyskiem rzeczywistym, mimo, że jako taki się pojawia. Zawartość dysku skompresowanego jest przechowywana w pojedynczym pliku, nazywanym plikiem skompresowanego woluminu (CVF), który jest zlokalizowany na dysku nie skompresowanym, nazywanym dyskiem hosta. Na przykład, kiedy kompresujemy dysk twardy (dysk C), program DriveSpace 3 przypisuje mu inną literę dysku, taką jak H. Dysk H będzie hostem dla dysku C. Następnie program DriveSpace 3 kompresuje dysk twardy do pliku skompresowanego woluminu przechowywanego na dysku H. Plik skompresowanego woluminu na dysku H pojawia się, jako oryginalny dysk C, ale dysk C ma więcej wolnego miejsca niż poprzednio.
Dyski hosta są to dyski nie skompresowane, zawierające pliki skompresowanych woluminów. Zazwyczaj zawierają one trochę wolnego miejsca oraz pliki systemowe, których nie można kompresować.
Plik skompresowanego woluminu zawiera zawartość skompresowanego dysku. Pliki skompresowanych woluminów są ukryte i mają nazwy takie, jak Drvspace.000.
Program DriveSpace 3 można otworzyć, klikając przycisk Start, wskazując polecenie Programy- Akcesoria- Narzędzia systemowe, a następnie klikając program DriveSpace:
Aby skompresować dysk należy;
1. Kliknąć dysk, który chcemy skompresować.
2. W menu Dysk kliknąć polecenie Kompresuj, a następnie kliknąć przycisk Start.
3. Jeśli pojawi się monit o uaktualnienie dysku startowego, kliknąć należy przycisk Tak, włożyć dysk startowy do stacji dysków A, a następnie kliknąć przycisk Utwórz dysk.
4. Jeśli nie mamy jeszcze kopii zapasowych swoich plików, klikamy opcję Sporządź kopie zapasowe, a następnie postępujemy zgodnie z instrukcjami pojawiającymi się na ekranie.
5. Kliknąć przycisk Kompresuj teraz.
Jeśli pojawi się monit o ponowne uruchomienie komputera, kliknąć trzeba przycisk Tak.
Aby zdekompresować dysk należy:
1. Kliknąć dysk, który chcemy zdekompresować.
2. W menu Dysk kliknąć polecenie Dekompresuj, a następnie kliknąć przycisk Start.
3. Jeśli nie mamy jeszcze kopii zapasowych swoich plików, klikamy opcję Sporządź kopie zapasowe, a następnie postępujemy zgodnie z instrukcjami pojawiającymi się na ekranie.
4. Kliknąć przycisk Dekompresuj teraz.
Jeśli pojawi się monit o ponowne uruchomienie komputera, klikamy przycisk Tak.
Aby zmienić metodę kompresji:
1. W menu Zaawansowane kliknąć polecenie Ustawienia.
2. W polu Metoda kompresji kliknąć żądaną metodę:
Można tu dopasować kompresję, aby osiągnąć maksymalną ilość miejsca na dysku, maksymalną szybkość lub najlepiej je zrównoważyć.
Gdy używamy opcji Bez kompresji, jeśli dysk jest pełny w 90 procentach; wtedy użyj kompresji standardowej- system Windows zapisze nie skompresowane pliki, jeśli mamy wystarczającą ilość miejsca na dysku twardym. Jeśli dysk twardy jest pełny, system Windows zapisze pliki przy użyciu kompresji standardowej.
Metoda standardowej kompresji systemu Windows 98 zazwyczaj pozwala skompresować pliki do około połowy ich oryginalnego rozmiaru. Przy użyciu metody standardowej kompresji programu DriveSpace 3 więcej obszarów dysku jest przeglądanych w poszukiwaniu powtarzających się danych, dzięki czemu przy zachowaniu dotychczasowej wydajności można osiągnąć wyższy stopień kompresji.
Jeśli używamy opcji Bez kompresji (najszybciej), ilość wolnego miejsca na dysku twardym, raportowana przez system Windows, zmniejszy się znacznie. Aby ponownie odzyskać dodatkowe wolne miejsce, użyć trzeba Agenta kompresji do skompresowania plików, kiedy nie używamy komputera. Agent kompresji dostępny jest poprzez; Start/Programy/ Akcesoria/Narzędzia systemowe.
Metoda standardowa zapewnia dobrą kompresję bez znaczącej utraty szybkości. Jednak, jeśli mamy mało miejsca na dysku twardym i szybki procesor, spróbujmy użyć metody HiPack.
Metoda kompresji HiPack zapewnia większy stopień kompresji niż kompresja standardowa. Podczas odczytu informacji ze skompresowanego dysku komputer zachowuje wysoką wydajność. Niemniej jednak, zapisywanie informacji może trwać dłużej.
Metoda HiPack zazwyczaj pozwala skompresować pliki do rozmiaru poniżej połowy ich oryginalnego rozmiaru. Na przykład, jeśli za pomocą metody HiPack skompresujemy plik o rozmiarze 10 megabajtów (MB), będzie on zajmował mniej niż 5 MB, dzięki czemu oszczędzamy ponad 5 MB miejsca na dysku.
Na koniec jeszcze jedna uwaga-nie można kompresować dysków w formacie FAT32.
Format FAT32 to system plików, który kontroluje sposób przechowywania plików i folderów, zwiększający wydajność dysku i ilość dostępnego na nim miejsca.
PODSUMOWANIE
Podsumowując temat- skanowanie, defragmentacja i kompresja dysku, muszę stwierdzić, iż są to bardzo przydatne, dla każdego użytkownika komputera, narzędzia zarządzania dyskami. Nie są to oczywiście jedyne narzędzia, którymi dysponuje system Windows 98, ale jedne z bardziej istotnych. Dzięki powyższym aplikacjom mamy możliwość przeprowadzenia kontroli poprawności przechowywania plików w pamięci, skanowania fizycznej powierzchni dysku, przyspieszyć pracę dysku twardego poprzez uporządkowanie plików i zapisanie ich na sąsiadujących ze sobą klastrach oraz zwiększyć całkowitą pojemność dysku twardego.