Złamania kości i uszkodzenia stawów - pierwsza pomoc

RODZAJE ZŁAMAŃ I ICH CHARAKTERYSTYKA
Złamania definiuje się jako przerwanie ciągłości kości po zadziałaniu urazu przekraczającego granice elastyczności tkanki kostnej. Do najczęstszych przyczyn złamań należą uderzenia, zmiażdżenia, upadki, przygniecenia i postrzały. Na miejscu wypadku należy przede wszystkim ustalić, czy mamy do czynienia ze złamaniem otwartym, czy tez zamkniętym. Przy złamaniu zamkniętym nie stwierdza się widocznej rany w okolicy miejsca złamania, odmiennie niż w przypadku złamania otwartego.
Do cech pewnych złamania należą: nieprawidłowe ustawienie, lub patologiczna ruchomość, której oczywiście nie wolno prowokować. Cechami domniemanymi złamania są: bolesność i obrzęk, ograniczenie ruchomości lub jej zniesienie.

RODZAJE ZŁAMAŃ
- proste- gdy dochodzi do uszkodzenia tylko kości,
- powikłane- gdy oprócz kości uszkodzeniu ulegają też inne tkanki, np. nerwy lub naczynia krwionośne,
- wieloodłamowe- gdy kość łamie się na wiele części.
Powyższe rodzaje złamań występują u osób dorosłych, natomiast u dzieci mówi się o „złamaniach zielonej gałązki”.

Objawy złamań i pierwsza pomoc

Złamania kości kończyn górnych
Przystępując do udzielania pomocy poszkodowanemu należy:
- Zabezpieczyć miejsce wypadku,
- Ocenić rozległość urazu i poprosić poszkodowanego aby zdrową dłonią podparł złamana rękę,
- Jeśli złamanie jest otwarte, to w miejscu rany należy założyć opatrunek osłaniający i umocować go do zdrowej skóry,
- Ułożyć złamaną rękę na np. deseczce i założyć temblak wykonany z chusty trójkątnej,
- Wezwać pogotowie,
- Okryć poszkodowanego kocem termicznym,
- Kontrolować czynności życiowe,
-Reagować na zmiany,
-Wspierać psychicznie.




Unieruchomienie uszkodzonego stawu polega na unieruchomieniu dwóch sąsiadujących ze sobą kości.


Złamania kości kończyn dolnych
Złamana noga zwykle bywa wykręcona lub podwinięta, należy wtedy zastosować unieruchomienie obłożeniowe. W tym celu uszkodzoną kończynę stabilizuje się jakimś przedmiotem np. deseczką, nartą. Trzeba pamiętaj o zachowaniu szczególnej ostrożności podczas poruszania złamanej nogi- najlepiej w ogóle tego unikać.


Złamanie obojczyka
Obojczyk jest jedną ze składowych stawu barkowego. W przypadku złamania tej kości pomoc polega na unieruchomieniu obojczyka.
Poszkodowany prawdopodobnie ułoży rękę w poprzek klatki piersiowej, sięgając dłonią do przeciwległego obojczyka, należy wtedy:
- Przełożyć chustę pod ręką, najdłuższym brzegiem ku górze
- Związać końce chusty na przeciwległym ramieniu
Prawidłowo założony temblak powinien unieruchomić rękę w pozycji zmniejszającej napięcie w okolicy złamanego obojczyka.


Złamanie żeber
Złamanie żeber występuje najczęściej wskutek bezpośredniego urazu. Charakterystyczną cechą takiego złamania jest ostry (występujący w miejscu zranienia) ból, nasilający się przy oddychaniu, płytki oddech i przyjęta przez poszkodowanego pozycja. Poszkodowanego transportuje się w pozycji półsiedzącej. Rękę po uszkodzonej stronie należy unieruchomić, natomiast pod kolana należy podłożyć zrolowany koc, aby zapobiec przesuwaniu się nóg.


Złamanie miednicy
Jest to uraz zagrażający życiu poszkodowanego, bardzo skomplikowany i wymagający szczególnej ostrożności podczas udzielania pierwszej pomocy. Poszkodowanego nie należy przemieszczać. W pierwszej pomocy stosuje się unieruchomienie ułożeniowe. W tym celu pod kolana podkłada się zrolowany koc, a okolice lędźwi wypełnia się tkaniną. Głowę należy unieść, odchylić do tyłu i odwieść w bok w celu udrożnienia dróg oddechowych.