Humanizm- krótko i treściwie

HUMANIZM (łac. humanus -ludzki, humanitas - ludzkość, człowieczeństwo)

Całość kierunków myślowych i praktycznych postaw koncentrujących się wokół samego człowieka, sensu i celu jego życia, szacunku dla jego godności, troski o jego wolność, szczęście i swobodny rozwój. Przyjmuje za niepodważalną wartość każdej osoby ludzkiej, traktowanej jako cel sam sobie, jak też nienaruszalność jej praw.

Współcześnie humanizm jest bardzo atrakcyjny. Niemniej pozostaje pojęciem bardzo wieloznacznym i dopuszczającym różnorodne, czasem sprzeczne ze sobą interpretacje. Dla uwypuklenia różnych treści, które chce się zawrzeć w tym pojęciu, dodaje się doń różne określenia, np. egzystencjalistyczny, socjalistyczny, chrześcijański, lub etykiety wartościujące, np. autentyczny, fałszywy. Wspólnym niejako mianownikiem wszystkich humanizmów, różnie zresztą motywowanych, jest afirmacja godności osoby ludzkiej bądź to w rozumieniu antropocentrycznym, jak np. "człowiek jest miarą wszystkich rzeczy", "człowiek dla człowieka wartością najwyższą" itp., bądź to w rozumieniu teocentrycznym, w którym miarą człowieczeństwa staje się odniesienie do Boga: "któż jak Bóg" ( humanizm chrześcijański).

Humanizm w rozumieniu antropocentrycznym jest podatny na różne ograniczenia i w konsekwencji może obracać się w swoje zaprzeczenie. Dowodem tego były pojawiające się w historii "humanizmy" szermujące dobrem człowieka, hasłem jego wolności i postępu, a faktycznie wrogie człowiekowi. Należałoby tu zaliczyć prądy filozoficzne, teorie i ideologie polityczne, totalitaryzmy państwowe i klasowe, które w ostatnich dziesięcioleciach czyniły na świecie wielkie spustoszenie duchowe i materialne. Kościół, krytykując wypaczenia haseł humanizmu, opowiada się równocześnie za dialogiem humanizmów, który może prowadzić do uzgodnień w zakresie praktycznych poczynań, niezależnie od różnic w płaszczyźnie teoretyczno-motywacyjnej.