Zapoznanie się ze współczesnymi metodami lutowania miękkiego i twardego.

Cel: Zapoznanie się z technologią łączenia rur miedzianych w instalacjach wodociągowych i grzewczych. Łączenie metali żelaznych i nieżelaznych za pomocą lutów twardych i miękkich.


1.Co to jest lutowanie ?

Lutowanie to łączeniu metali, pozostających w stanie stałym, za pomocą roztopionego metalu – spoiwa, zwanego lutem Przy lutowaniu nie zachodzi nadtopienie łączonych części. Roztopiony lut łączy się z materiałem części łączonych dzięki zjawisku kohezji (spójności międzycząsteczkowej) i nieznacznemu dyfundowaniu (przenikaniu) w głąb materiału rodzimego. . Luty są to materiały o niższej temperaturze topnienia od materiału części łączonych.

2.Jakich urządzeń używa się w celu przeprowadzenia lutowania miękkiego? (Źródła ciepła)

Lutownice oporowe (zasilane energią elektryczną)
Lutownice transformatorowe (zasilane energią elektryczną)
Lutownice gazowe (propan –butan)
Lutownice benzynowe (benzyna)

3.Jakich urządzeń używa się w celu przeprowadzenia lutowania twardego ? (Źródło ciepła przy tej metodzie lutowania)

Palnik gazowy (propan –butan , spalanie gazów)
Palnik gazowy (acetylen –tlen , spalanie gazów)

4.Jakie są zakresy temperatur przy lutowaniu twardym i miękkim ?

Rozróżnia się luty miękkie o temperaturze topnienia do 450oC i luty twarde o temperaturze topnienia od 450oC do 700oC

5.Wyszczególnij materiały pomocnicze używane przy lutowaniu miękkim ?

Kalafonia
Pasta lutownicza
Cyna ( drut)
Roztwory kwasów (siarkowego, solnego, azotowego).


6.Wyszczególnij materiały pomocnicze używane przy lutowaniu twardym ?

Roztwory boraksu
Drut spawalniczy z mosiądzu lub brązu
Materiały ścierne (papiery drobnoziarniste ,szczotki druciane , maty druciane)

7.Na czym polega przygotowanie materiału do lutowania:

Oczyszczenie materiałów łączonych mechanicznie (tj. usunięcie warstwy utlenionej np. matą ścierną, szczotką drucianą itp.) i chemicznie( działanie chemiczne polega na odtłuszczeniu lub trawieniu). Odtłuszczenie wykonuje się za pomocą rozpuszczalników organicznych, roztworów alkalicznych, elektrolitycznie lub ultradźwiękowo, w zależności od kształtów i zanieczyszczeń. Trawienie odbywa się za pomocą wodnych roztworów kwasów (siarkowego, solnego, azotowego).


Wnioski:

Odpowiednie wykonanie złącza zależy od wielu czynników, między innymi od doboru lutu;
Lut powinien mieć niższą temperaturę topnienia niż lutowane metale oraz powinien dobrze zwilżać łączone części . Zakres temperatury krzepnięcia lutowiny powinien być mały. Bardzo ważne jest aby w obszarze złącza lut trwożył z metalem roztwory stałe
Metodę lutowania dobieramy w zależności od tego co lutujemy np.:
Lutowanie miękkie stosuje się do połączeń obciążonych niewielkimi siłami, w celu otrzymania połączeń szczelnych oraz w szerokim zakresie – w elektrotechnice.
Lutowanie twarde umożliwia łączenie blach, kształtowników, części mechanizmów, elementów narzędzi skrawających itd.
Za pomocą lutowania można łączyć prawie wszystkie metale w różnych kombinacjach, elementy metalowe z ceramicznymi itd.