Ludzie ludziom zgotowali ten los

„Ludzie ludziom zgotowali ten los” motto „Medalionów” Nałkowskiej z pewnością nawiązuje do dramatycznych wydarzeń II wojny światowej. Jednak za nim przejdę do wydarzeń II wojny, chciałbym najpierw przedstawić jej przyczyny. Aby tego dokonać cofnijmy się w czasie do roku 1918, mianowicie do zakończenia I wojny światowej.

Wtedy to przywódcy największych mocarstw świata - Francji, Stanów Zjednoczonych i Anglii zmusiły państwo Niemieckie, które zresztą przegrało wojnę, do podpisania wydanego przez nich traktatu Wersalskiego. Traktat ten m.in. nie słusznie obarczał Niemcy o rozpętanie wojny, nałożył na nie wysokie reparacje wojenne, odebrał część niemieckich ziem, zakazał się zbroić. Traktat bardzo upokorzył i poniżył Niemiecki naród. Ludzie potrzebowali przywódcy, który poprowadzi i pomoże w tych trudnych dla ojczyzny momentach. Wtedy do władzy doszedł Adolf Hitler. Człowiek ten bardzo nienawidził Żydów, co zostało mu jeszcze z lat młodości. Miał on wielką siłę władzy i przebicia w Niemczech, dlatego głoszone przez niego przemówienia, bardzo szybko i bez przeszkód trafiały do odbiorców - zmienionych psychicznie po I wojnie światowej Niemców. Ludzie przyswajali głoszone przez Hitlera teorie, nie wiedząc jakie będą tego konsekwencje – śmierć, bestialstwo, okrucieństwo w stosunku do Żydów i Polaków podczas niemieckiej okupacji naszego kraju w II wojnie światowej.

1 września 1939 roku rozpoczęła się II wojna światowa. Zaczęły się działania zbrojne Niemiec przeciwko Polsce. Hitlerowskie Niemcy zaczęły okupować nasz kraj. Trwałym elementem polityki niemieckiej na ziemiach Polskich stał się terror. Jak wyglądało życie w Polsce za czasów okupacji niemieckiej możemy się dowiedzieć np. z książki Aleksandra Kamieńskiego „Kamienie na szaniec”.

Organizowano tzw. łapanki przypadkowych przechodniów, spośród których wybierano zakładników lub wyszukiwano osoby działające przeciwko Rzeszy. W taki sposób został aresztowany jeden z działaczy Szarych Szeregów („Kamienie na szaniec”), który przymusowo doprowadził do aresztowania i późniejszej śmierci „Rudego”. Niemcy organizowali też masowe egzekucje Polaków i Żydów. Zakładali obozy koncentracyjne np. w Oświęcimiu, Treblince i Stutthofie, w których więzili, zmuszali do ciężkiej pracy i zabijali ludzi różnej narodowości, różnych wyznań i różnych poglądów politycznych. Największym obozem koncentracyjnym na terenie Polski był obóz w Oświęcimiu. W obozie tym dopuszczano się do wielu tysięcy mordów. Ginęli zdrowi i chorzy, starcy i dzieci, Żydzi i Polacy, sprowadzano ich z miast i wsi, z innych obozów. Tak samo jak i dorośli traktowani byli w obozach dzieci. Kazano im ciężko pracować po kilkanaście godzin dziennie, zabijano je tak samo jak zabijano dorosłych, podlegały takim samym rygorom co dorośli. Najwięcej obozowiczów uśmiercano w komorach gazowych, w których ofiary ginęli poprzez zagazowanie trującymi gazami np. cyklonem, po czym zwłoki transportowano do pieców krematoryjnych i spalano. Najokropniejsze było to, że Niemcy starali się wykorzystać każdy skrawek ciał ludzkiego np. z włosów robiono materace, z tłuszczu mydło, z kości ozdoby itp.

Okrutnie traktowani byli przez Niemców Żydzi podczas II wojny światowej. Początkowo zostali oni dyskryminowani i poniżani. Pozamykane zostały wszystkie żydowskie sklepy i synagogi. Zostali wysiedlani do specjalnych miejsc przeznaczonych dla Żydów – gett, oraz do obozów koncentracyjnych. Hitlerowcy grabili ich majątki, okradali sklepy. Każdy Żyd podczas okupacji niemieckiej musiał nosić na ramieniu białą opaskę z niebieską gwiazdą Dawida. Jednak już w 1941 roku władze hitlerowskie przystąpiły do realizacji planów ludobójstwa Żydów w skali ogólnoeuropejskiej.

Nie zapomnijmy również, że od wschodu ataku na Polskę dokonała Rosja dawne ZSRR, pogwałcając wiele wiążących ją umów międzynarodowych o nie agresji.

Okupacja rosyjska nie była aż tak okrutna jak okupacja niemiecka. Rosjanie organizowali wywózki na Syberię, gdzie Polacy transportowani byli w wagonach bydlęcych lub towarowych. W transportach tych wśród mrozów i upałów, spragnieni, głodni i brudni w wielkim ścisku ludzie musieli wytrzymać wiele tygodni. Jednak do celu dojechała tylko nie wielka część więźniów, reszta wyginęła: nie mogąc dłużej wytrzymać, lub podczas próby ucieczki.

W ZSRR istniało również wiele obozów przymusowej pracy dla Polaków. Największe z nich to obozy w Kozielsku, Starobielsku oraz w Ostaszkowie. Rosjanie dopuścili się również do wielu mordów Polaków np. zorganizowany przez NKWD mord w Katyniu.

Wielu poetów i pisarzy poruszyło w swoich książkach problemy mówiące o okrucieństwie i bestialstwie Niemców w stosunku do Polaków i Żydów.

Pisarzem takim był Tadeusz Borowski. Pisarz ten w swoich opowiadaniach przedstawia gwałt i okrucieństwo Niemców. W jego książkach nie ma głównego bohatera, pokazany jest terror wobec ludzi w obozach koncentracyjnych i nie tylko. W opowiadaniu „U nas, w Auschwitzu” Borowski wciela się w więźnia obozu koncentracyjnego. Opisuje losy Żydów więzionych w obozie, ich ciężką pracę od rana do nocy, okrucieństwo Niemców, sposoby znęcania się nad Żydami i ich ludobójstwa w komorach gazowych. Wszystko opisuje z perspektywy więźnia, co dodaje opowiadaniu autentyczności i dramaturgii.

Pisarką, która również porusza problemy okrucieństwa Niemców jest Nałkowska, szczególnie w opowiadaniu „Medaliony”, w którym autorka pisze całą prawdę o wojnie, nie zagłębiając się w psychikę ludzką.

Inne utwory o takiej problematyce to m.in. wiersz „Jeszcze” Wisławy Szymborskiej, w którym autorka opisuje losy Żydów podczas II wojny światowej, czy opowiadanie Hanny Krall „Pola”, gdzie pisarka przedstawia losy kobiety pomagającej Żydom.

Na podstawie historii II wojny światowej i wymienionych w wypracowaniu utworów, możemy stwierdzić, że los ludzi w czasie II wojny światowej był bardzo okrutny i bezlitosny.
Ludzie ginęli w obozach koncentracyjnych i na polu bitwy. Najgorsze jest to, że człowiek zabijał człowieka, że „ludzie ludziom zgotowali ten los”.