Monarchia patrymonialna. Trzech królów, a reszta książęta.
Władca miał do pomocy możnych spośród których wybierano urzędników państwowych. Byli to wojewodowie (pallatyni), którzy zarządzali w imieniu władcy poszczególnymi dzielnicami, oraz kasztelani (panowie grodowi), którzy zarządzali grodami.
Do dyspozycji mieli drużynę składającą się z 3000 pancernych.
Od Kazimierza Odnowiciela zaczyna się nadawanie ziemi na prawie rycerskim (każdy który dostawał ziemię miał obowiązek odbycia służby wojskowej)
Ludność
• Wolna (służebni – mieszkali we wsiach służebnych umieszczonych wokół grodu oraz poddani - zobowiązani do dostarczania odpowiednich podatków i posług na rzecz państwa i władcy na mocy tzw. Prawa książęcego)
• Niewolna (mało, głównie jeńcy wojenni)
Władcy przysługiwały REGALE (regalia) ŚREDNIOWIECZNE – uprawnienia gospodarcze przysługujące wyłącznie panującemu, np. wybijanie monety, nakładanie podatków, etc.
Kategorie pośrednie ludności:
• Władycy, smardowie – wolni, stan niższy od rycerstwa.
Organizacja państwa wczesnopiastowskiego to organizacja grodowa. Najważniejsze były grodu stołeczne (Gniezno, później Kraków), ważne były grody – siedziby wojewodów oraz grody graniczne (nad rzekami, broniły przepraw)
Organizacja kościelna ściśle powiązana z organizacją grodową. Kościołowi przysługiwały podatki – dziesięcina.
Obszar państwa Polskiego
Za Mieszka: Wielkopolska, Kujawy, Mazowsze, Lubelszczyzna, Pomorze Gdańskie + Grody Czerwieńskie. Mieszko powiększył państwo o Pomorze i Śląsk, ale za panowania utracono Grody Czerwieńskie.
Za Chrobrego – 250 tyś. km, powiększył państwo o Grody Czerwieńskie, Milsko i Łużyce.
Za Mieszka II – tracimy Grody Czerwieńskie, Milsko i Łużyce, a po jego śmierci również Pomorze, Mazowsze i Śląsk.
Kazimierz Odnowiciel – odzyskuje Śląsk i Mazowsze.
Kolejne sukcesy dopiero ma Bolesław Krzywousty, który odzyskał całe Pomorze.
Monety to denary wybijane już za Mieszka I.
Kancelaria książęca powstała za Władysława Hermana (przechowywano tam dokumenty)
Ważną rolę odgrywali doradcy – duchowni, którzy czytali i pisali dokumenty.