Klimat - to charakterystyczny dla danego obszaru zespół stanów pogody obserwowany i opisany co najmniej po 10 latach.
Elementy klimatu:
- opady (suma opadów mierzona w milimetrach)
- temperatura
- amplituda temperatur
- ciśnienie
- siła i kierunek wiatru
- nasłonecznienie
Czynniki klimatotwórcze
- szerokość geograficzna (im mniejsza tym cieplej - kąt padania promieni słonecznych)
- wysokość n.p.m (im wyżej tym chłodniej)
- odległość od zbiorników wodnych (duża odległość od morza to duże amplitudy temperatur)
- prądy morskie (od lądu- przynoszą suche powietrze, od morza - wilgotne)
Strefy klimatyczne
- równikowa
- zwrotnikowa
- podzwrotnikowa
- umiarkowana
- okołobiegunowa
Podstawowe odmiany klimatów
- morski
- kontynentalny
- górski (chłodny, więcej opadów)
- odmiana monsunowa
Charakterystyka wybranych typów klimatów
STREFA KLIMATÓW RÓWNIKOWYCH
- równikowy wybitnie wilgotny (N. Amazonki, Kotlina Kongo, Archipelag Malajski)
~ roczne amplitudy temp. nie przekraczają 5
~ średnia temperatura 24-25
~ cały czas lato
~ opady w ciągu całego roku powyżej 2000 mm
~ deszcze zenitalne (położenie słońca w zenicie)
- podrównikowy wilgotny (Wyż. Gujańska, Brazylijska, strefa Sahelu, północna Australia)
~ dwie pory deszczowe, dwie pory suche
~ opady poniżej 2000 mm , do 1000 mm
~ roczna amplituda temp. 10
- podrównikowy suchy
~ jedna pora deszczowa (krótsza), pora sucha (dłuższa)
~ opady 500-700 mm
STREFA KLIMATÓW ZWROTNIKOWYCH
- zwrotnikowy suchy (lądowy, pustynny) (Sahara, Płw. Arabski, Pustynia Kalahali, centr. Australia, Pustynia Atacama, W. Meksykańska, Pd. Stany Zjednoczone)
~ opady poniżej 250 mm
~ temp. najcieplejszych miesięcy ok. 30
~ dobowe amplitudy temp. wynoszą 40
- zwrotnikowy monsunowy (pd. wsch. Azja)
~ półrocze letnie bardzo deszczowe, półrocze zimowe bardzo suche
~ temp. wahają się od 20-30
- zwrotnikowy morski (Floryda, Miami)
~ ciepło
~ opady w ciągu całego roku
STREFA KLIMATÓW PODZWROTNIKOWYCH
- podzwrotnikowy morski (śródziemnomorski) (RPA-pd, USA- wsch. wybrzeże)
~ lata słoneczne, gorące bez opadów
~ zimy łagodne, bez mrozu i śniegu
- podzwrotnikowy suchy (W. Irańska, Turcja, centr. Hiszpania, centr. St. Zjednoczone)
~ lata gorące i suche
~ zimy chłodne lub mroźne i suche
STREFA KLIMATÓW UMIARKOWANYCH
(Argentyna, Chile, Nowa Zelandia, śr. Ameryka Północna, Azja i duża część Europy)
- klimat umiarkowany ciepły
~ w każdym klimacie umiarkowanym ciepłym wyróżniamy odmianę morska i kontynentalna
~ klimat umiarkowany chłodny, w którym też wyróżniamy odmianę morską i kontynentalną
DO WSZYSTKICH:
~ wyróżniamy cztery pory roku
~ latem temp. sięgają 20 w strefie ciepłej i 15 w strefie chłodnej
~ zimy mroźne w strefie kontynentalnej (Syberia) i łagodne w odmianie morskiej (W. Brytyjskie)
STREFA KLIMATÓW OKOŁOBIEGUNOWYCH
- okołobiegunowy (subpolarny) (półn. Kanada, półn. Syberia- Azja, półn. Płw. Skandynawskiego)
~ pojawia się zjawisko dnia i nocy polarnej
~ brak klimatycznego lata (2-3 miesiace temp. do 10)
~ zima długa, mroźna trwająca 9-10 miesięcy
~ opady śniegu do 300 mm
- biegunowy (polarny) (Antarktyda, Grenlandia)
~ zjawisko dnia i nocy polarnej
~ przez cały rok temp. ujemne (-20 do -50)
~ opady śniegu do 250 mm