Interpretacja wiersza Wisławy Szymborskiej "Nad Styksem".

Utwór Wisławy Szymborskiej „Nad Styksem” jest apostrofą skierowaną do „indywidualnej, zdumionej duszyczki” czyli do pojedynczego człowieka. Występuje w nim liryka inwokacyjna, a podmiotem lirycznym jest sama autorka. Utwór stanowi refleksję poetki na temat dzisiejszego świata. Nie jest on bogaty w środki stylistyczne – występuje tu głównie duża liczba epitetów.

W wierszu tym Wisława Szymborska odwołuje się do mitologicznego Hadesu, czyli krainy umarłych. Jednakże jest to nawiązanie ironiczne. W „Mitologii” Hades przedstawiano jako chłodną i martwą równinę, po której wiały ostre wiatry. W przedsionku piekielnego państwa tłoczyło się wiele postaci: Smutek wraz z Troskami, Choroby, Starość, Trwoga, Nędza, Praca, Śmierć, Wojna, Niezgoda, Sny oraz Marzenia. W Hadesie znajdowały 4 rzeki: Acheront, czyli rzeka boleści, która łączy się z największą rzeką podziemnej krainy Styksem oraz Kokytos(rzeka lamentu) i Lete (rzeka zapomnienia). Aby przepłynąć przez te wszystkie wody, dusza musi poprosić Charona o przewóz łodzią, dając mu w zamian symbolicznego obola, czyli drobny miedziany pieniążek. Po przeprawie dusze oczekując na sąd, który zdecyduje, w której części Hadesu się znajdą: albo w Tartarze, który jest przeznaczony do odpokutowywania zbrodni albo na Wyspie Błogosławieństwa, na którą odjeżdżają tylko ci, którzy żyli sprawiedliwie.

Natomiast Hades przedstawiony przez poetkę jest bardzo uwspółcześniony. Znajdują się w nim megafony, ciemności rozświetlają reflektory. Brzegi Styksu zostały zabetonowane, a nad samą rzeką wybudowano wiele budynków takich jak magazyny czy biura. Charon nie przewozi już dusz drewnianą łodzią tylko używa w tym celu setek motorówek. Ze względu na ilość maszyn, miejsce wsiadania podzielono na sektory, a łodzie obdarzono numerami. Zniesiono także opłaty za przeprawę przez rzeki. Nad Styksem oczekuje wiele dusz, panuje ogromny tłok i ścisk.

Różnice między mitologicznym Hadesem a krainą umarłych przedstawioną przez Wisławę Szymborską wynikają z tego, że autorka przedstawia Hades jako współczesny świat. Nie znaczy to jednak, że jest on światem dobrym. Wynika to z tego, że, jak sama poetka określiła „ludzkość zwielokrotniła się i to są skutki”. Negatywnym czynnikiem jest postęp techniki oraz związana z nim komputeryzacja. Powstaje coraz więcej nowych budynków, co niestety, jak napisała Wisława Szymborska wiąże się „z dużą dla krajobrazu szkodą”. Wiele osób umiera poprzez wojny i dyktatury. Z utworu wynika również, że we współczesnym świecie nie brakuje zbrodniarzy gdyż „W Tartarze też ciasnota czeka wielka,/bo nie jest on, jak trzeba, rozciągliwy”. Autorka chce pokazać, że nasz współczesny świat jest swojego rodzaju Hadesem, „krainą umarłych”. Jego przyszłość nie zapowiada się optymistycznie; jeśli będzie dalej szedł w tym kierunku, stanie się jeszcze bardziej mroczny i pozbawiony emocji. Szymborska w dwóch ostatnich wersach podkreśla, że tylko ci, którzy nie wierzą w taką przyszłość świata „mają szersze perspektywy”.

Uważam, że poetka, przedstawiając współczesną rzeczywistość w taki sposób ma rację i się z nią zgadzam. Nasz świat rozwija się coraz bardziej, ale głównie w technice. W coraz mniejszym stopniu kształtuje się nasza kultura. Często świadomie niszczymy nasze środowisko, jakby nie zdając sobie sprawy z tego, że jeśli dopuścimy do jego degradacji, sami przestaniemy istnieć, gdyż nie będziemy mieli optymalnych warunków do życia. Coraz częściej słyszy się o wojnach, terrorze, o sprawowaniu nieludzkiej władzy. Współczesny świat wydaje się być dobry, lecz jest to tylko przykrywka, „dobra mina do złej gry”. Moim zdaniem, to co się teraz dzieje w naszym świecie będzie miało brzemienne skutki w przyszłości. Niestety, raczej trudno będzie nam zatrzymać ten proces niszczenia. A już na pewno nie poradzi sobie z tym jednostka.