Rolnictwo ekologiczne źródłem zdrowej żywności.

W Polsce Jest około 950 ekologicznych gospodarstw rolnych, ponad 600 z nich jest w trakcie przechodzenia na produkcję ekologiczną. Strukturę upraw ekologicznych przedstawia diagram.

W rolnictwie dla ochrony upraw stosuje się chemiczne środki ochrony roślin, czyli pestycydy. Są to substancje syntetyczne lub naturalne stosowane do zwalczania organizmów szkodliwych lub niepożądanych, używane głównie do ochrony roślin uprawnych, zwierząt hodowlanych., produktów żywnościowych, i innych produktów. Rozróżnia się m.in. substancje stosowane do zwalczania gryzoni (rodentycydy), nicieni (nematocydy), roztoczy (akarycydy), owadów (insektycydy), chwastów (herbicydy), grzybów (fungicydy), bakterii (bakteriocydy). Do pestycydów zalicza się również substancje wpływające na procesy życiowe chronionych lub szkodliwych organizmów (roślinne regulatory wzrostu, chemosterylanty), substancje zawierające bakterie chorobotwórcze atakujące organizm szkodnika (biopreparaty).Jednak nie są one obojętne dla innych zwierząt określanych mianem pożytecznych oraz dla roślin. Poza tym mogą razem z pożywieniem dostać się do organizmu człowieka powodując choroby nowotworowe, układu nerwowego, uszkodzenia płodu, alergie. Stosowanie pestycydów jest koniecznym warunkiem prowadzenia ekonomicznej i intensywnej gospodarki rolnej. Ze względu na toksyczność wielu pestycydów dla ludzi i zwierząt stosuje się je z zachowaniem określonych przepisów. Pestycydy powodują zatrucie środowiska, dlatego też bardziej pożyteczne niż stosowanie bezpośrednich trucizn jest używanie syntetycznych środków ochrony roślin, których budowa odpowiada związkom naturalnym, działających selektywnie na owady i powodujących zakończenie ich rozmnażania się przez zakłócenie procesów życiowych.

Dla zwiększenia zbiorów stosuje się nawozy, substancje zawierające składniki pokarmowe niezbędne do rozwoju roślin (azot, potas, fosfor, wapń, magnez, siarkę, mikroelementy i inne). Nawozy można stosować tylko w takich ilościach, jakie mogą być wykorzystane przez poszczególne rośliny lub zatrzymane przez glebę; użyte w zbyt dużych dawkach lub przy nieodpowiednich proporcjach składników pokarmowych albo też bez możliwości ich wykorzystania w danych warunkach glebowych, klimatycznych i uprawowych (Np. niedostatek lub nadmiar wody bądź niektórych pierwiastków, nieodpowiedni odczyn gleby, zachwaszczenie) są przyczyną degradacji siedliska rolniczego oraz zanieczyszczenia środowiska. W gospodarstwach ekologicznych stosowanie nawozów sztucznych i pestycydów ogranicza się do niezbędnego minimum. Zużycie nawozów mineralnych w Polsce przedstawia mapka.

Od lat maleje zaufanie konsumentów do żywności produkowanej metodami przemysłowymi. Panuje uzasadniona opinia, że taka żywność jest z reguły mniej smaczna od wytwarzanej naturalnie. Ale nie to jest najważniejsze. Coraz bardziej obawiamy się, że rośliny i zwierzęta pochodzące z upraw i hodowli przemysłowych nie służą naszemu zdrowiu, a w skrajnych wypadkach mogą zagrażać życiu. Na szczęście istnieje rolnictwo alternatywne, określane również jako rolnictwo biodynamiczne, rolnictwo ekologiczne lub rolnictwo naturalne. Jest to rolnictwo zmierzające do poprawy jakości i zdrowotności produktów rolnych i artykułów żywnościowych oraz zahamowania degradacji siedliska rolniczego. Koncepcja rolnictwa alternatywnego powstała w krajach wysoko uprzemysłowionych o rozwiniętej produkcji rolniczej (nadwyżki produktów rolnych) pod wpływem społecznych ruchów ekologicznych. Stosowane w rolnictwie alternatywnym metody uprawy roślin i chowu zwierząt gospodarskich w większym stopniu niż w rolnictwie konwencjonalnym uwzględniają wymagania ekologii.

W Polsce powstają stowarzyszenia i kluby propagujące koncepcję rolnictwa alternatywnego. W coraz większej ilości gospodarstw produkuje się tzw. zdrową żywność, która jest pozbawiona metali ciężkich i innych związków szkodliwych dla człowieka. Agrotechnika stosowana w gospodarstwach ekologicznych jest oparta na zasadach rolnictwa naturalnego. Różne kierunki rolnictwa alternatywnego najbardziej rozwinęły się w Niemczech. Gospodarstwa ekologiczne w porównaniu z konwencjonalnymi odznaczają się większą pracochłonnością, różnorodnością gałęzi produkcji rolnej, przestrzeganiem prawidłowego płodozmianu, znacznym ograniczeniem stosowania nawozów mineralnych i chemicznych środków ochrony roślin, natomiast zwiększonym zużyciem nawozów organicznych tj. obornik czy kompost (mieszanka utworzona przez rozkład resztek roślinnych). W gospodarstwach ekologicznych chwasty niszczy się mechanicznie, a szkodniki zwalcza się wywarami z różnych roślin. Uprawę roślin planuje się stosując płodozmian dający większy plon oraz sadząc obok siebie różne gatunki roślin, których wydzieliny odstraszają szkodniki. Zdrową żywność można produkować jedynie w niezanieczyszczonym środowisku, z dala od ruchliwych dróg, fabryk i innych zakładów przemysłowych, w przeciwnym razie rośliny mogą wchłonąć metale ciężkie i inne szkodliwe substancje. Powstawaniu zdrowej żywności sprzyja izolacja i stosowanie stref ochronnych dla upraw rolnych, pastwisk i ogrodów działkowych


Bibliografia:

Agenda 21. 10 Years After Rio, The Republic of Poland, Warsaw, July 2002
Złota Encyklopedia Multimedialna PWN 2003
Biologia dla gimnazjum, część I, Małgorzata Kłyś, Nowa Era, Warszawa

Radzę ściagnąć tę prace w formacie .doc ponieważ zawiera ona diagramy mapy itp.