Filozofia w Antyku i sredniowieczu - skrot

ANTYK
• szkoła jońska – przyroda
- Talles – wszystko powstało z wody – energia, materia, forma, arche
- Anaksymander – wszechświat jako bezkres, wieczny ruch, zasady dedukcji
- Heraklit – arche w postaci ognia, relatywizm, logos – uporządkowanie
• szkoła elejska – świat jest stały
- Parmelides – byt nie ma początku ani końca; jest wieczny ciągły, niepodzielny, niezgodność rozumu z doświadczeniem
- Zenon – paradoksy matematyczne, paradoks niemożności ruchu i zmian, początek rozważań na temat czasu i przestrzeni
- Protagoras – sofista, minimalistyczna, sensualistyczna, filozofia, nie ma kryterium prawdy – są rzeczy lepsze i gorsze
- Platon – świat materialny – odbicie wszystkich idei, dusza dąży do wyswobodzenia się z ciała, trójednia; dobro, prawda, piękno, platonizm – dualizm niematerialnej i nieśmiertelnej duszy oraz podległego rozkładowi i zniszczeniu ciała (widzimy tylko cienie, jaskinia platońska

Arystoteles:
- etyka – rozum teoretyczno – poznawczy
- cnoty – posiada je człowiek, pochodzą z tradycji
- dusza – zmysłowa (zwierzęca)
- rozum (duchowość) ; czynny i bierny

Epikur:
- uczeń Platona
- podst. Scholastyki: brawura – odwaga – strach, euforia – umiar – rozpacz
- kobieta jako element papierowy
- logika, zasada „złotego środka”
- zdef. indukcje i dedukcje
- problem eudajmonii – problem szczęścia

ŚREDNIOWIECZE

Św. Augustyn;
- augustynizm – podwaliny fil. Chrześcijańskiej
- zerwanie z obiektywizmem i naturalizmem
- pierwszeństwo woli nad rozumem
- iluminacja – mistyczny sposób poznawania pewnych prawd o świecie

Św. Tomasz:
- tomizm – materia i forma
- oddzielenie wiary od wiedzy, objawienia od rozumu, teologii od filozofii
- świat jest drabina bytów, wszystko ma swoje określone miejsce
- bunt przeciw władzy, przeciw bogu
- mężczyzna = kobieta, ale mężczyzna jest lepszy bo daje potomka
- człowiek ponad światem materialnym

Św. Franciszek:
- idee radosnej wiary, wsparte wszechogarniającą miłością do człowieka
- miłosierdzie, ubóstwo, braterstwo