Niekonwencjonalne źródła energii a warunki klimatyczne. Geotermia.

W świecie od wielu już lat rośnie zrozumienie konieczności zakończenia niekontrolowanej, rabunkowej gospodarki zasobami przyrody i zastąpienia jej systemem trwałego zrównoważonego rozwoju. Znaczącą przyczyną tego zjawiska jest szybka degradacja środowiska spowodowana konsumpcją energii pozyskiwanej w wyniku spalania paliw kopalnych. Zużycie energii odniesione do jednego mieszkańca w ciągu roku jest wskaźnikiem poziomu życia ludzi, ale także obciążenia środowiska. W krajach rozwijających się zużycie energii wynosi około 500 kg p.u./M\"a, w wysokorozwiniętych np. w USA 12 000 kg p.u./M*a (Sobański i in. 2000 r.). Zachodzi więc pilna potrzeba stopniowego zmniejszania emisji produktów spalania szkodliwych dla przyrody i człowieka m.in. dwutlenku węgla odpowiedzialnego za efekt cieplarniany i zmiany klimatu. Wzrost koncentracji dwutlenku węgla zagraża również bezpośrednio człowiekowi, oddziałuje bowiem regenerująco na układ somatyczny i na umysłową sprawność organizmu człowieka. Zmniejszenie emisji czynników szkodliwych można osiągnąć przez wprowadzenie czystych technologii, racjonalizację użytkowania energii oraz wykorzystanie odnawialnych źródeł energii.
Potencjał techniczny odnawialnych źródeł energii w Polsce szacuje się na 3.850 PJ rocznie. Stanowi to prawie 90% zapotrzebowania na energię (4.292 PJ w 1997 r.). Najwyższy potencjał w Polsce ma energia geotermalna (1.512 PJ/rok), słoneczna (1.340 PJ/rok) i biomasy (619 PJ/rok). Znacznie niższe są zasoby energii wody i wiatru (potencjał techniczny odpowiednio: 43 PJ i 36 PJ rocznie). Jak dotąd nie
został rozpoznany potencjał energii fal i pływów.

Produkcja energii odnawialnej wynosi szacunkowo (dla 1998 r.): ok. 2.500 GWh energii elektrycznej z elektrowni wodnych, ok. 1.150 GWh energii cieplnej i elektrycznej z instalacji na biomasę (ciepło produkowano z drewna, słomy i biogazu; energię elektryczną z biogazu z fermentacji osadów ściekowych i odpadów komunalnych), ok. 900 GWh energii cieplnej z wód geotermalnych, ok. 8 GWh energii elektrycznej z siłowni wiatrowych oraz ok. 7 GWh energii (głównie cieplnej) z instalacji słonecznych.

Polski rynek oferuje inwestorom krajowe i importowane urządzenia i technologie pozyskania energii z odnawialnych źródeł. Liczba polskich przedsiębiorstw tej branży to przynajmniej: 23 produkujące urządzenia różnej wielkości przetwarzające biomasę stałą na energię cieplną, 10 producentów turbin dla małej hydroenergetyki, 2 firmy produkujące silniki przetwarzające gazy fermentacyjne z osadów ściekowych i odpadów komunalnych na energię elektryczną oraz 2 spółki produkujące turbiny wiatrowe.
Regulacje prawne, instrumenty polityczne, finansowe i organizacyjne

Możliwość wykorzystania energii wnętrza ziemi istnieje na ponad 60% powierzchni kraju a energia geotermalna jest użytkowana w Polsce od 200 lat. Polskie wody geotermalne charakteryzują się temperaturą w granicach 30oC - 120oC, co czyni je przydatnymi do pozyskiwania bardziej energii cieplnej niż elektrycznej. Łączny potencjał teoretyczny wód geotermalnych szacuje się na 7,75 x 106 PJ. Według danych Polskiej Akademii Nauk, potencjał techniczny wynosi 302 x 103 PJ . Biorąc pod uwagę powyższe dane, roczny potencjał techniczny energii wód głębinowych rocznie wynosi 1.512 PJ.
Wykorzystanie

W Polsce działają obecnie trzy instalacje geotermalne o łącznej mocy 60 MW i rocznej produkcji ok. 700 GWh. Z danych Ministerstwa Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa wynika, że w ostatnich latach dokonano wielu głębokich odwiertów przy okazji rutynowych badań geologicznych. Mogą one być wykorzystane w instalacjach użytkujących ciepło wnętrza ziemi i rzeczywiście szereg projektów jest w fazie przygotowań.


Maciej Wiśniewski II”B”

Biografia:

Technika Poszukiwań Geologicznych Geosynoptyka i Geotermia nr 2/2001
Technika Poszukiwań Geologicznych Geosynoptyka i Geotermia nr 3/2003
http://www.pga.org.pl/
http://www.szafranex.pl/