profil

Najważniejsze zabytki Starożytnej Grecji.

poleca 79% 3916 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

AKROPOL
Wszystko w Atenach wydaje się być wybudowane w odniesieniu do Akropolu, 156-metrowej skały, dominującej nad miastem. Jest dobrze widoczna z każdej części Aten. Białe kolumny Partenonu kontrastują z błękitem nieba, który nada! pozostaje nieśmiertelnym symbolem geniuszu człowieka. Wykopaliska archeologiczne na zboczu i płaskim wierzchołku ujawniły, że „Święta Skała\" była po raz pierwszy zamieszkała w neolicie, tj. około 6000 lat temu. Najpierw Pelazgowie, a później Jonowie przybyli tutaj, by się osiedlić. Mieszkali w jaskiniach, głównie wzdłuż północnej strony. W razie zagrożenia poszukiwali schronienia na szczycie. Także źródła przyciągają tutaj plemię za plemieniem. Z biegiem czasu mała osada rozprzestrzeniła się na sąsiednie rejony: Wzgórze Pnyks, Agore i Keramikos. Odbywało się to nieprzerwanie do VI w. p.n.e., kiedy Ateny osiągnęły Lykabet i Hympt. Pierwsza kamienna świątynia powstała na początku Vi w. p.n.e. zastępując starą drewnianą. Partenon był poświęcony bogini Atenie. Kilka rzeźb z tympanonu przechowuje Muzeum Akropolu. Podczas wojny z Persami (480 - 479 r. p.n.e.) Akropol został splądrowany. To, co możemy oglądać dzisiaj powstało w dużej części za rządów Peryklesa, między 460 - 429 r. p.n.e. Przez cały okres Średniowiecza Akropol pozostawał prawie nienaruszony. Fortyfikacje zostały dobudowane przez różnych zdobywców. Także przez nich dokonane były liczne zmiany. W 429 roku świątynie zostały zamienione na prawosławne kościoły, a później pod turecką okupacją Partenon został zamieniony na meczet. Podczas oblężenia przez Wenecjan w 1687 roku, kilka budynków zostało częściowo zburzonych przez pociski armatnie i pożar, który trwał dwa dni.

PARTENON
Słynna świątynia Ateny Partenos (\"dziewicy\") na Akropolis ateńskiej, wzniesiona w latach 447-432 p.n.e. z inicjatywy Peryklesa przez Iktinosa i Kallikratesa na miejscu dwóch starszych świątyń: Hekatompedonu z ok. 570-550 p.n.e. i nie dokończonego tzw. Starszego Partenonu z ok. 488-480 p.n.e., zburzonego przez Persów.
Klasyczne dzieło architektury attyckiej, łączące porządek dorycki z elementami jońskimi. Partenon wzniesiony został z marmuru pentelickiego na trzystopniowej podbudowie (stylobacie) w typie doryckiego peripterosu (8 na 17 kolumn) z płytkim pronaosem i opistodomosem o 6 kolumnach in antis.
Wymiary świątyni wynosiły 69,51 m na 30,86 m. Wnętrze dzieliło się na 2 części: trójnawową cellę o długości 100 stóp (stąd nazwa Hekatompedon naos), gdzie przechowywano kultowy posąg Ateny (Atena Partenos dłuta Fidiasza), i Partenon właściwy - salę o 4 jońskich kolumnach, dla dziewcząt w służbie bogini.
Dekorację rzeźbiarską wykonali artyści pod kierunkiem Fidiasza:
1) na belkowaniu - 92 metopy (ok. 447-443 p.n.e.) z przedstawieniem gigantomachii (wschód), amazonomachii (zachód), wojny trojańskiej (północ), centauromachii i dziejów Erechteusza (południe).


>>>Procesja panatenajska<<<

2) ciągły fryz na zewnętrznych ścianach celli (442-438 p.n.e.) o długości ok. 160 m, przedstawiający procesję panatenajską (Panatenaje).

3) na przyczółkach ukazano (438-432 p.n.e.) narodziny Ateny (wschód) i spór Ateny z Posejdonem o miasto (zachód).
>>>Metopa<<<
We wczesnym średniowieczu (ok. 662) świątynia została zamieniona na kościół chrześcijański, a w 1460, po wybudowaniu minaretu, na meczet. W 1674 ambasador Ludwika XIV przy Wysokiej Porcie markiz C.M.F. de Nointel polecił sporządzić rysunki detali Partenonu. Rysownikami byli: nieznany z imienia Carrey, prawdopodobnie Flamandczyk, i tzw. anonim Nointel, o którym nic nie wiadomo.
Partenon uległ częściowemu zniszczeniu w czasie oblężenia Aten przez wojska weneckie w 1687 (Partenon był wtedy arsenałem), kiedy to oficer floty Wenecji trafił z działa okrętu w zgromadzone tam prochy. Rysunki Carreya i Nointela mają ogromne znaczenie dla poznania wyglądu zabytku i jego rekonstrukcji. W latach 1802-1812 część zachowanych rzeźb Partenonu wywiózł (wyrywając je z ich naturalnych miejsc i niszcząc przy tym) do Londynu (dziś w British Museum) lord T.B. Elgin (Elgina marmury).
Ruiny Partenonu poddano wstępnej konserwacji w poł. XIX w. W 1929-1930 dokonano częściowej rekonstrukcji kolumnady północnej. W miejsce wywiezionych przez Elgina metop (rząd Grecji stara się od lat o zwrot rzeźb partenońskich) wmontowano kopie. Obecnie w Partenonie trwają bardzo szeroko zakrojone prace restauracyjne, które w wielu środowiskach wywołują polemiki nad granicą odbudowy zabytków.

STYL DORYCKI

Najstarszy z porządków architektonicznych greckich, ukształtowany w okresie dojrzałego archaizmu (VII w. p.n.e.) w związku z przejściem od architektury gliniano-drewnianej do monumentalnej kamiennej.

Kolumna (trzon wraz z głowicą) wsparta była bezpośrednio (bez bazy) na stylobacie. Trzon, zwężający się ku górze, posiadał w połowie lub 2/3 wybrzuszenie oraz był pokryty równoległymi żłobkami (kanelurami). Głowica przybierała kształt poduszki, w górnej części posiadała kwadratową płytę (abacus).
Na kolumnach spoczywało belkowanie (architraw i fryz składający się z tryglifów i metop). Dorycki porządek architektoniczny odznaczał się monumentalną prostotą i logiką.
Jest charakterystyczny przede wszystkim dla Peloponezu i greckich kolonii w Italii i na Sycylii. Stosowany przeważnie w monumentalnych budowlach sakralnych (np. Partenon w Atenach)

STYL JOŃSKI

Odznacza się lekkością proporcji, smukłością form, dekoracyjnością; kolumna stoi na profilowanej bazie, trzon kolumny żłobkowany (24 kanelury oddzielone od siebie listewkami) i nieznacznie tylko wybrzuszony; głowica bardzo ozdobna, składa się z 2 połączonych wolut (ślimacznic); architraw podzielony na 3 części, nad nim znajduje się fryz gładki lub pokryty dekoracją reliefową; powstał w koloniach gr. na terenie Azji Mniejszej, skąd rozprzestrzenił się na wyspy gr. i teren Attyki (np. świątynia Nike Apteros i Erechtejon na Akropolu w Atenach, świątynia Apollina w Didymach k. Miletu w Azji Mniejszej, świątynia Apollina w Pergamonie).

STYL KORYNCKI

Jest wzbogaconą, bardziej dekoracyjną odmianą porządku jońskiego; gł. różnica polega na innym ukształtowaniu głowicy kolumny; ta ma zazwyczaj formę kosza, z którego wychylają się stylizowane liście akantu (np. ateńska Wieża Wiatrów, pomnik Lizykratesa, świątynia Apollina w Milecie). Dekoracyjna forma głowicy korynckiej podlegała ciągłym przemianom, w Rzymie uzupełniono ją w narożach 4 wolutami, co dało tzw. PORZĄDEK KOMPOZYTOWY. Wszystkie p.a. zostały odkryte i przebadane w okresie nowożytnym i stały się podstawą architektury renesansu, baroku i klasycyzmu oraz w XIX w. - eklektyzmu.


ŚWIĄTYNIA ATENY NIKE
Delikatna i pełna wdzięku budowla na prawo od Propylejów: (monumentalnego wejścia na Akropol) to świątynia Ateny Nike, znana także jako świątynia „Bezskrzydłego Zwycięstwa\". Zbudowana w V wieku p.n.e. dla uczczenia greckich zwycięstw nad Persami. Fryz przedstawia
sceny z bitew. W tej małej świątyni Ateńczycy składali hołd Atenie bez skrzydeł, tym samym nie mogła ich opuścić.

ERECHTEJON
Erechtejon jest od razu poznawany po wspaniałych Kariatydach (Korach) - młodych kapłankach, które podtrzymują dach świątyni swoimi głowami. Był on poświęcony mitycznemu królowi - bohaterowi Erechteusowi (który później identyfikowany byt z Posejdonem). Ateńczycy mówili, że w tym miejscu Atena i Posejdon walczyli o opiekę nad Atenami. Atena zwyciężyła,
ponieważ wydobyła z ziemi drzewko oliwne.

TEATR DIONIZOSA
Jest to teatr starożytnej Grecji, gdzie po raz pierwszy pokazywane były sztuki słynnych dramaturgów (Ajschylosa, Sofoklesa, Eurypidesa, Arystofanesa, Meandra). Leży on u stóp Akropolu obok „Sanktuarium Dionizosa\". Dawniej teatr miał drewniane siedzenia, które zamieniono na kamienne w latach 342 - 326 r. p.n.e. w większości w takiej formie, jaką widzimy dzisiaj. Teatr mógł pomieścić około 20.000 widzów w 78 rzędach. Pierwszy rząd zawierał 67 marmurowych tronów, gdzie siadywali ważniejsi obywatele (kapłani, przywódcy, notable). Orchestra - otwarty półokrąg między scena a widownią został przebudowany przez Rzymian, którzy organizowali tutaj walki gladiatorów, jak i pozorowane bitwy morskie.

ODEON HERODESA ATTYKUSA
Teatr u stóp Akropolu został wybudowany w II wieku przez Herdesa Attykusa na cześć swojej żony Pegilli. Ma kształt właściwy teatrom starożytnym w Rzymie. Mieści około 6000 widzów. Widownia była restaurowana w latach 1950 - 51. Pierwotnie używany był dla spektakli muzycznych i dramatycznych. Dzisiaj jest głównym miejscem Ateńskiego Festiwalu prezentującego każdego lata koncerty, recitale i przedstawienia dramatyczne.
Po zachodniej stronie Akropolu leży Aeropag, małe skaliste wzgórze, na którym odbywały się spotkania najstarszych Ateńczyków, Natomiast na wzgórzu Pnyks zbierało się główne zgromadzenie. Na najwyższym z tych niskich wzgórz – Wzgórzu Muz znajduje się (od strony Akropolu) pomnik Filopapposa pochodzący z II wieku. Gigantyczne kolumny świątyni Zeusa Olimpijskiego stoją na wschód od Akropolu. Budowę świątyni rozpoczęto za czasów Pizystrata i nie ukończono jej do czasów Hadriana, tj. do 129 r. p.n.e. Łuk Hadriana, który stanął obok świątyni został wzniesiony, by zaznaczyć granice między „Miastem Hadriana\", a „Miastem Tezeusza\". Te inskrypcje czytamy nad wysmukłymi kolumnami.
Godna obejrzenia poniżej Akropolu jest ośmiokątna wieża z inskrypcjami i figurami bogów wiatru. Zbudowana w l wieku jako wieża ciśnień z zegarem słonecznym i chorągiewką wskazującą kierunek wiatru, Powszechnie jest znana jako Wieża Wiatrów.
Pomnik Lizykratesa to mała budowla pochodząca z IV w. p.n.e. Znajduje się na skwerze, gdzie Lord Byron zatrzymał się podczas pierwszej wizyty w Atenach. Okrągły budyneczek został wzniesiony przez Ateńczyka Lizykratesa, którego chór zwyciężył w zawodach Chórów w
Teatrze Dionizosa.

PLAKA
Plaka jest tym czym Cvent Garden dla Londynu, lub Montmartre dla Paryża. Plaka dla Ateńczyków jest dzielnicą bogów. Od starożytnych czasów była centrum Aten, a znajduje się u stóp skat Akropolu.
Na każdym kroku w każdej alei, czy zaułku kryje się nowa niespodzianka: kościół, starożytne pozostałości, naoklasyczne budynki, frankońskie domy. Wszystko te pełne jest życia, podróżny jest oczarowany przez lokalny koloryt.
Plaki nie spotkamy nigdzie indziej; jest pełne życia przez cały czas, bowiem wiele tutaj kawern, restauracji, nocnych klubów, kawiarni. Między nimi kręcą się turyści, przysiadając na skwerach pod drzewami i słuchając katarynek. Plaka potrafi pochłonąć na całe dni. Wędrujesz odwiedzając niezliczone ilość sklepów, które przyciągają swoją urodą. Można tam kupić ręcznie tkane dywany, futra, wyroby ze srebra i złota. Jest to także dzielnica artystów.
Wzgórze Lykabet. Na szczycie tego wzgórza o stożkowatym kształcie stoi kaplica św. Jerzego. Wejść na wzgórze nożna piechotą lub pojechać kolejką linową. Nagrodą bada piękne widoki. Na szczycie działa restauracja i snack-bar, gdzie podawane są gorące posiłki.
Kilka z dziewiętnastowiecznych budynków w centrum Atan zostało zaprojektowanych przez bawarskiego architekta za panowania króla Ottona. Z tych, które stoją przy ulicy Stadiou najbardziej znane są: Grecka Akademia, budynek Uniwersytetu i Biblioteka Narodowa. Wszystkie to cudów neoklasyczne. Plac Syntagma jast w sercu nowoczesnych Aten. Wokół znajdują się luksusowe hotele, biura i rzędy kawiarni na wolnym powietrzu. Powyżej mamy budynek parlamentu i Pomnik Nieznanego Żołnierza.
Stadion ateński został przebudowany przed pierwszymi Igrzyskami Olimpijskimi ery nowożytnej w 1896 roku. Stoi na miejscu starożytnego stadionu wybudowanego w 330 r. p.n.e. Bieżniama długość 350 m i szerokość 2 - 4 m. Stadion maże pomieścić 60.000 widzów Świątynia Hefajstosa, lepiej znana pod mylną nazwa jako Tezejon, góruje nad starożytną Agorą. Ze wszystkich greckich świątyń zachowała się najlepiej.
Egina jest bardzo atrakcyjna widokowo. Rośnie tam winna latorośl, pistacja i sosna. Historyczna wysepka uzyskała znaczenie od czasów starożytnych. Miasto było pierwszą stolicą współczesnego państwa po Rewolucji Greckiej w 1821. Na północnym wschodzie Eginy znajduje się świątynia Aphei (V w. p.n.e.) nad miejscowością letniskową Ajia Marina piaszczystą plażą. Poroś jest zieloną lesistą wyspą leżącą bardzo blisko Peloponezu. Sady cytrynowe przepełniają powietrze swoim zapachem. Dla zwiedzających interesujący może być klasztor Panaghia i ruiny świątyni Posejdona. Ponadto znaleźć tu można kilka pięknych plaż.
Hydra prawie nie potrzebuje prezentacji. Długa i skalista jest faworytką ludzi młodych i artystów. Wysepka wyróżnia się architekturą, urwistymi skałami i nieporównywalną kolorystyką. Spetses jest ostatnią z Wysp Sarońskich. Mała, gęsto zalesiona, ma jednak parę ładnych plaż i malowniczych skalistych zatoczek. Latem jest popularnym kurortem.

KLASZTOR
W Daphni Klasztor leży tylko 11 km od Aten, Jadąc drogą szybkiego ruchu Ateny – Korynt. Ten piękny bizantyński klasztor jest usytuowany bardzo malowniczo między drzewami. Pochodzi on z XI wieku. Kościół posiada dekoracje w postaci najpiękniejszych mozaik z okres Bizancjum. W pobliżu znajduje się pawilon turystyczny w którym corocznie odbywa się Ateński Festiwal Wina.

STAROŻYTNY KORYNT
Ruiny tego niegdyś wspaniałego miasta leżą na wzgórzu nad nowo wybudowanym miastem. Jednak obydwa górują nad Zatoką Sarońską. Rzeczywiście starożytny Korynt zawdzięczał swą siłę i bogactwo niezwykle korzystnemu położeniu między dwoma dużymi portami - Lechaion w Zatoce Koryncklej i Kechreae w Zatoce Sarońskiej. Korynt istniał w czasach prehistorycznych, a szczyt rozwoju kulturalnego i ekonomicznego osiągnął pod rządami Kypseiusa (VII w. p.n.e.) i jego syna Periandrusa.
W Koryncie zachowały się ruiny świątyni Apolla (VI w. p.n.e.), z monolitycznymi kolumnami, niezwykle rzadkimi w architekturze czasów starożytnych. W centrum znajduje się źródło Pejrene, miejsce targu, teatr i odeon, kilka budowli rzymskich oraz trybuna, z której św. Paweł wygłaszał swoje kazania do Koryntian w 51 r. Jest tylko kilka znanych pozostałości po dawnej sile i powodzeniu. Trzęsienie ziemi w 521 r. zburzyło to, co pozostało jeszcze po najeździe rzymskim i gockim. Miasto szczyci się wyjątkowymi zbiorami muzealnymi.

MYKENY - ARGOS – TIRYNS - NAFPRION – EPIDAUROS - TOLO
Po zewnętrznej stronie można obejrzeć groby, największy z nich nazywany jest „Skarbcem Atreusa\". W Narodowym Muzeum Archeologicznym w Atenach eksponowane są cenniejsze znaleziska mykeńskie, np.: wyroby ze złota i kości słoniowej. Około 6 km od Myken wznosi się miasto Argos. Aż do rozkwitu Koryntu było to razem i Mykenami jedno z najsilniejszych miast - państw.
Argos ma kilka starożytnych pozostałości i bardzo ciekawe muzeum. Dzisiaj znane jest jako centrum handlowe i rolnicze Argilis. W odległości 8 km na drodze z Argos do Nafplion leżą ruiny prehistorycznego Tirynsu, z ogromnymi cyklopowymi murami, tunelami i komorami. Nagie wzgórze z pozostałościami Myken i prawdopodobnie cytadelą Agememnona wznosi się tylko 4 km od głównej drogi z Koryntu do Argos, na 41 km. Mykeny były ufortyfikowaną rezydencją królewską, otoczoną cyklopowymi murami. Według świadectw archeologicznych zamieszkane były od 3000 r. p.n.e. Ludzie żyli w małych osadach na równinie poniżej dwóch wzgórz. Mykeny rozkwitły w XIV . p.n.e. Wejście na Akropol jest znaną Bramą Lwów, która miała symbolizować siłę królów mykeńskich, a według Homera „miasto bogate w złoto\". Od Bramy Lwów dalej prowadzą schody do Pałacu. Na szczycie wzgórza można obejrzeć ruiny Pałacu. Na prawo od wejścia znajduje się sześć grobów szybowych, które składają się na królewską nekropolię. W obrębie murów jest także kilka domów.
Z Irynsu prosta droga prowadzi do Naplion, po obu jej stronach rosną gaje pomarańczowa i cytrynowe, które napełniają powietrze swoim aromatem. Nafplion tak naprawdę łączy dwa miejsca w jedno – nowoczesna uzdrowisko nadmorskie i stare miasto. W nim można znaleźć frankońsko-wenecki mur obronny i fortece, która góruje nad wszystkim ze szczytu Palamidi. Nafplion, pierwsza, przed Atenami stolica Grecji, ma oryginalny czar i dlatego ściąga turystów przez cały niemal rok. Latem tętni gwarem turystów spacerujących wzdłuż malowniczych ulic, siedzących w kawiarniach nad brzegiem morza. Mała forteca w środku zatoki nazywana jest Bourdzi.

PYRGOS - OLIMPIA
Pyrgos (319 km od Aten, 96 km od Patras, 153 km od Tripolis) jest pełnym barw rolniczym i handlowym miastem, stolicą prowincji Eleia. Z Pyrgos droga rozwidla się na wschód, przez żyzną dolinę w kierunku Elis, jednego ze starożytnych miast- państw Paloponezu. W środku tej doliny leży Olimpia. Przepływają tędy dwie rzeki, Alphios i Kladeos. Igrzyska Olimpijskie były rozgrywane ku czci Zeusa Olimpijskiego, co cztery lata od czasów prehistorycznych. Między 776 r. p.n.e. (pierwsza zapisana data i początek starożytnej historii Grecji) a 393 r, p.n.e. kalendarz grecki oparty był na Igrzyskach Olimpijskich. Zawody były rozgrywane nie tylko w konkurencjach apetycznych, ale obejmowały także recytacje wierszy, odczytywane debaty filozoficzne i od 67 r. p.n.e. zawody poetyckie, muzyczne i dramatyczne. Igrzyska zostały wskrzeszone w 1896 r. w Atenach. Do dnia dzisiejszego Ogień Olimpijski zapalany jest tutaj co cztery lata i transportowany do kraju, w którym odbywają się zawody, Najcenniejszym zabytkiem muzealnym jest posąg Hermesa dłuta Praksytalesa. Znany jest także posąg Zeusa Olimpijskiego wykonany z kości słoniowej.

TEBY
Tysiące lat greckiej historii okrywa miasta i miejsca tego obszaru oraz dwóch dróg z Aten do Lamii- Teby, niegdyś silne miasto - państwo, upadły wraz z Ateriami w bitwie pod Cheroneąw IV wieku p.n.e., mają mato do pokazania ze swej dawnej chwaty i bogactwa. Pozostałości my końskiego pałacu można obejrzeć na ulicy Pindara, a niedaleko muzeum - ruiny średniowiecznego zamku. Prehistoryczne miasto i pałac Kadmosa, legendarnego założyciela Teb znajdują się na wzgórzu poza miastem.
Tutaj także zostały odnalezione tabliczki linearne i pieczecie z XIV wieku p.n.e.



DELFY
Żeby uwierzyć we wspaniałość Delf, trzeba je zobaczyć. Starożytne ruiny i natura zlewają się w jedną całość dodając uroku jedno drugiemu. Usytuowane na wysokości 700 m n.p.n. i w odległości 164 km od Aten, Delfy robią wyjątkowe wrażenie o każdej porze roku. Nie mają nic z krzykliwego charakteru popularnych centrów turystycznych, są wyjątkowo spokojne i ciche. Jest to wieś z dobrymi hotelami i restauracjami oraz sklepami pamiątkarskimi.
Historia Delf rozpoczyna się w momencie, kiedy tajemnicze wyziewy dobywające się z ziemi poniżej skat Fedriadesa nadały temu miejscu sakralny charakter. Pierwotnie czczono tutaj boginię ziemi Gaje, zwaną także Temis. Później przybysze z Krety przywieźli kult Apolla Delfickiego. W tym czasie tajemnicze przepowiednie wyroczni miały wpływ na cały starożytny świat.
Sanktuarium Apolla otoczone było murami, w których wnętrzu znajdowały się pomniki, posągi i około dwudziestu skarbców - replik świątyń - które byty miejscem przechowywania trofeów wojennych, archiwów i skarbów. Mieścił się tutaj mały teatr na 5000 widzów i świątynia Apolla (510 r. p.n.e.). W „Adytonie\" .Święta ze Świętych\" Pytia (Wysoka Kapłanka) siedziała na trójnogu i przepowiadała w stanie odurzenia wyziewami wydobywającymi się z otchłani. Z Delfami konsultowano się we wszystkich kwestiach dotyczących religii, polityki, a nawet indywidualnej moralności. Delfy były także miejscem spotkań Amfiktionii (odpowiednika ONZ dla starożytnych miast — państw). Zaraz poniżej głównej drogi, po przeciwnej stronie sanktuarium, znajduje się grupa starożytnych ruin zwanych Marmaria albo Marmury. Są to dwie świątynie: Ateny i Tolosa oraz okrągła świątynia dorycka. Był tutaj także Gimnazjon, w którym trenowali atleci biorący udział w słynnych igrzyskach pytyjskich. Jego szczątki zachowały się do dzisiaj.
Delfy były plądrowane wielokrotnie, a skarby ozdabiały potem stolice najeźdźców. Ostateczny upadek Delf wiąże się ze zniesieniem kultu przez cesarza Teodozjusza w 385 r. p.n.e.

OLIMP
Mityczna góra Olimp, miejsce pałaców dwunastu starożytnych bogów mitologii greckiej usytuowana jest na północnym-wschodzie Tesalii. Tworzy naturalna barierę na drodze do południowej Grecji; od najdawniejszych czasów była górą o wielkim znaczeniu strategicznym. Olimp to wiele wysokich wierzchołków i imponujących wspaniałych wąwozów. Zbocza świetnie nadają się do uprawiania sportów zimowych. Zwykła od stycznia do potowy marca śnieg utrzymuje się na wysokości 1500 m n.p.m. Często jednak można uprawiać narciarstwo już na wysokości 1000 m n.p.m. Amatorzy z zimowego szaleństwa wykorzystują zachodnie stoki via Elassona, podczas gdy alpiniści docierają do Wielkiego Olimpu od struny wschodniej, via Litochoro.

METEORY
Tan dziwny region wypełniony odkrytymi, gigantycznymi skałami w formie wież i wieżyczek, pozostawia niezatarte wrażenie. Skały osiągają wysokość od 100 do 150 m. Z dawnych 24 kwitnących klasztorów do dziś czynnych jest tylko pięć. Pierwszy z nich wznieśli w XIV w. Mnisi poszukujący odosobnienia i miejsca dla duchowego rozwoju. Najbardziej charakterystyczne dla architektury tych klasztorów byty spadziste sklepienia, drewniane galerie - arkady. Jedyną drogę do klasztoru zapewniały drabiny i specjalne sieci. Obecnie służą temu ścieżki wyrąbane w skale, lub asfaltowe drogi. Turyści mogą zwiedzać następująca klasztory: św. Warlaama, Przemienienia Pańskiego, Roussanos i św. Stefana. Są one prawdziwymi muzeami bizantyńskiej sztuki, z pięknymi ikonami, starymi manuskryptami oraz jedynymi w swoim rodzaju mozaikami i freskami.

KALAMBAKA
Jest fascynującym małym miasteczkiem. Zbudowana została na miejscu starożytnego miasta Aeginion, około 3 km od Melsorów.

TRIKALA
Trikala jest stolicą prowincji o tej samej nazwie. Zbudowana w miejscu starożytnego Trikki, które razem z wyspą Kos i Epidaurus poświęcone były Asklepiosowi, bogu medycyny. Miasto słynęło także z hodowli koni. Na szczycie porośniętego lasem Wzgórza, usytuowano bizantyńską fortecę (w miejscu starożytnego akropolu).

SALONIKI
Stolica północnej Grecji zajmuje wysoką (drugą po Atenach) pozycję w kraju. Ostatnie lata przyśpieszyły rozwój ekonomiczny i przemysłowy miasta. Posiada jeden z największych uniwersytetów na Bałkanach, uczelnię pedagogiczną i muzyczną, Instytut Ekumeniczny i towarzystwa kulturalne.
Saloniki byty założona przez Kasandra, króla Macedonii(315 p.n.e.), który nazwał miasto imieniem swojej żony Saloniki, siostry Aleksandra Wielkiego. Miasto cieszyło się łaską królów macedońskich, a jego popularność trwała nawet w czasie, gdy Macedonia w 148 r, p.n,e. Została prowincją rzymską. Dużo później, w okresie Bizancjum swoją świetność ustępowało jedynie Konstantynopolowi.
Bizantyjscy kronikarze przedstawiają jako „najznakomitsze i najdumniejsze” oraz „najbardziej zaludnione\" miasto. Saloniki były nie tylko politycznym i kulturalnym centrum imperium Bizancjum; pozosatało przez wieki niezdobytą twierdzą, skutecznie odpierającą ataki barbarzyńskich hord.
Zachowane do dzisiaj pomniki są świadkami minionej wielkości.
Nie należy pominąć także interesującego kościoła Acheiropoietos; jednego z największych przykładów greckiego stylu bazylikowego (V w.); kościoła Panaghia Chakeon (Świętej Dziewicy od kotlarzy) z Xl w.; Aiji Sofii - wczesnej kopułowej bazyliki (VI w.) ze znakomitymi mozaikami; kościoła Dwunastu Apostołów (XIII w.) z murarskim ornamentem; klasztoru Wlatadon z niewielką kaplicą o kształcie krzyża (XIV w.). Zachowały się tam również średniowieczne miejskie mury z łukiem triumfalnym cesarza Galeriusa na via Egnatia, wzniesione w 303 r. Słynny salonicki i punkt orientacyjny, Wenecka Biała Wieża, pochodzi z XV wieku.

DRAMA – PHILIPPI
Drama to główne miasto prowincji do tej samej nazwie. Okolice jej są dobrze nawodnione i urodzajne co sprzyja uprawianie tytoniu.
Tylko 25 km dalej znajduje się Philippi, ważne w starożytności miasto ufundowane przez Filipa II, króla macedoskiego w 358 r. p.n.e. Pozostały na jego miejscu fragment zabudowań, tj. starożytny teatr, Agora, akropol, Sanktuarium Egipskich bogów i inne. Tutaj w 42 r. p.n.e. rozegrała się znana bitwa pomiędzy siłami Brutusa i Kasjusza z jednej strony, a Kotawiana z drugiej. Latem teatr jest miejscem spektakli.

KSANTHI
Leżące u stóp Rodopi Ksanthi (219 km od Salonik) zachowało wiele ze starej tradycyjnej architektuty, np: chroniący przed północnymi wiatrami wzniesiony na wzgórzu zamek. Ksanthi jest stolicą prefektury Rhodope, ważnym centrum przemysłu tytoniowego. 25 km stąd rozciągają się ruiny Abdery, miejsca pochodzenia wielu znanych postaci, m.in.: Demokryta - ojca fizyki atomowej, Protagorasa - filozofa sofisty, poety Nikaenetosa, Anaksarchosa i Hekateosa. Z czasów starożytnych zachowały się pozostałości murów i resztki 26 pokojowej budowli.

KOMOTINI
W odległości 57 Km od Ksanthi leży Komotini. Zbudowane zostało w centrum urodzajnej równiny, blisko znanej Via Egnatia u stóp Rhodope. Ciekawe zbiory oferują muzea: Archeologiczne, Sztuki Ludowej i Muzeum Okresu Bizantyjskiego. Komotini jest centrum handlowym, a Porto Lago (34 km na południowy zachód) jest jego dojściem do morza.

ALEKSANDRUPOLIS
Jednym z młodszych miast Grecji jest Aleksandrupolis (34 km z Salonik via Amphipolis) Stanowi ono najbardziej wysunięty na wschód, północny port. Turystom oferuje komfortowe hotele, pola campingowe, dobre restauracje i piaszczyste plaże. Aleksandrupolis jest stolicą prefektury Ewros i ostatnim ważnym miastem nad granicą turecką. W okresach polowań największą atrakcją są dziko żyjące stada ptactwa wodnego.

SAMOTRAKA
Żeby dopłynąć na Samotrakę, trzeba korzystać z małego statku lub dopłynął tam promem. Najważniejszym archeologicznym wykopaliskiem na tej wyspie o burzliwej historii jest „Nike z Samotraki\", wystawiana obecnie w paryskim Luwrze.

EMNOS
Administracyjnie Lemnos wchodzi w skład dystryktu Lespos. Rozciągająca się na powierzchni 477 m , leży na morzu Południowotrackim, pomiędzy półwyspem Chatcydyckim a tureckim brzegiem. Oprócz najważniejszego miasta Myriny (albo Kastro) handlowe znaczenie zyskał port w Mudros. Na wschodnim brzegu wyspy, na miejscu starożytnego Droscopos, odkryto cztery prehistoryczne osady. Godne uwagi są również pozostałości dwóch starożytnych miast: Hephaestia i Kabeirion.

CHIOS
CHIOS. Historia tej wyspy sięga czasów legendarnych. Pierwszymi mieszkańcami wyspy byli Pelazgowie, następnie Kretenczycy i być może Karianowie i Lelegowie. Jonowie, którzy przybyli tutaj z Azji Mniejszej, zamienili wkrótce Chios na handlowe, artystyczne i literackie centrum. Stan len trwa, do najazdu Persów w 498 r. p.n.e. Samos odzyskała niepodległość po bitwie u Przylądka Mykale.
W mieście Chios warto zobaczyć starożytne miejskie mury, teatr, zamek. Muzeum Archeologiczne. Argentiońskie Muzeum Sztuki Ludowej, galerie malarstwa. Poza miastem znajduje się klasztor Nea Moni (z ośmiokątnym bizantyjskim kościołem z XI w., ozdobionym znakomitymi mozaikami); malownicze średniowieczne miasteczko Pyrghi. Prócz tego warto zobaczyć miejscowości: Wrondados, Kardamyla, Wolissos, Karyes. Z produkcji żywicy mastyksowej znane są m.in. Kalamoti i Mesta.
W sąsiedztwie Chios znajdują się dwie ciekawe wysepki Oinousse i Psara, która w się podczas Greckiej Rewolucji 1821r.

RODOS
Ta słoneczna wyspa z licznymi starożytnymi zabytkami jest jednym z najbardziej znanych miejsc na świecie. Można powiedzieć o Rodos, ze jest kolosalną pracownią rzeźbiarską\". Poczynając od posągu gigantycznego Kolosa Rodyjskiego (jednego z siedmiu cudów starożytnego świata), a kończąc na ponad 3000 posągów zdobiących wyspę.
W okresie klasycznym Rodos była silną i bogatą wyspą o szerokich wpływach. Innym okresem sprzyjającym rozwojowi była obecność Joannitów(1309 - 1522). Suwerenność zakonnego państwa na Rodos zakończył najazd Turków. W 400 lat później (1912) wyspę podbili Włosi. W 1947 r. Rodos wraz z innymi wyspami Dodekanezu została przyłączona Gracji. Starą dzielnicę stolicy wyspy, Rhodes, tworzą wąskie uliczki z małymi sklepikami pod średnowiecznymi murami. W sąsiedztwie dziwie wznosi się nowoczesna miejska architektura. Atrakcją dla zwiedzających są zbiory sztuki rodyjskiej w Muzeum Afcheologicznym, Pałac Wielkich Mistrzów, mury zamku, Ulica Rycerzy, ruiny świątyni na Akropolu Rodyjskim.
Warto polecić następujące miejsca: Rhodini Park, Kallithea, Dolinę Motyli, Siedem Źródeł, Philerimos, Camiros i wyjątkowo piękną wieś Lindos.
KOS
Wyspa Kos najlepiej znana jest jako miejsce skąd pochodził Hipokrates, ojciec medycyny. Zabytki, niemi świadkowie dawnej świetności, leżą rozrzucone po całym obszarze wyspy. Oto kilka z nich: zamek nad przystanią, Rzymski Odeon, platany, pod którymi, jak mówi tradycja, wykładał Hipokrates. Nieco dalej poza miastem (4 km) usytuowane jest znane Asklepejon - sanktuarium boga medycyny Asklepiosa. W IV w. p.n.e. przyszedł tutaj na świat Apelles, ceniony grecki malarz.

DELOS
Położona niedaleko od Mikonos, skalista wyspa światła, była niegdyś najznakomitszym religijnym, artystycznym i handlowym centrum starożytnego hellenizmu. Uchodzi za mityczne miejsce urodzin boga Apolla i bogini Artemidy. 2 czasów świetności wyspy przetrwały do dnia dzisiejszego ruiny reprezentacyjnego teatru, zespół świątyń ku czci bogów (syryjskich i egipskich). Uwagę zwraca zwłaszcza Agora, Galeria Lwów, Przedsionek Antygony, Sanktuarium Byków, Sanktuarium Apolla, a także kilkanaście zachowanych domów mieszkalnych z podłogami zdobionymi mozaikami (Dom Delfina).

MIKONOS
Ta najbardziej charakterystyczna wyspa archipelagu usiana białymi domami, setkami kaplic i dziesiątkami wiatraków, schodami jak wąskie ulice stała się po II wojnie światowej turystycznym centrum o międzynarodowej sławie. Zarówno w dzień, jak i w nocy życie tętni tutaj nieustannie.

NAKSOS
Największa i najbardziej urodzajna z Cyklad, uchodzi w oczach wielu również za najpiękniejszą. Znajdują się tam liczne winnice, gaje oliwne i sady. W kopalniach eksploatuje się złoża marmuru l szmergla. Małe i malownicze miasto Naksos zachowało do dzisiaj średniowieczny charakter. Nieopodal miasta znajdują się ruiny mykeńskiej osady i wywierająca ogromne wrażenie Brama świątyni Apolla (VI w. p.n.e.). Wzbiorach miejskiego muzeum podziwiać można bogatą kolekcję z okresu cykladzkiego i mykeńskiego, a także klasyczne posągi.
Na wyspie rozsianych wiele cichych i pięknych wsi.

PAROS
Mówi się, ze tę jedną z największych wysp cykladzkich zamieszkiwali już starożytni Kreteńczycy. Tamtejsze marmury razem z marmurami z Pendeli w Attyce, były używane przez rzeźbiarzy, których dzieła wystawia dzisiaj wiele muzeów na świecie. Wielowiekową intelektualną i artystyczną tradycję wyspy tworzyli urodzeni tutaj rzeźbiarze - Skopas i Agoracritus oraz malarze Nikanor i Arkesilaos. Obecnie Paros słynie z cudownego kościoła Panaghia „Ekatontapyliani\" (Świętej Dziewicy o Stu Wrotach), zwana również „Katapoliani\". Stolicą wyspy jest port Parikia. Na południu od miasta leży starożytna „Grota Nimf oraz niedalekie ruiny świątyni Asklepiosa.

KNOSSOS
5 km od Heraklionu znajduje się największa atrakcja Krety-Knossos. Najciekawszymi ruinami są tam: zrekonstruowany pałac i przyległy obszar z Propylejami (długie przejście), budynki magazynowe, przedsionki i dziedzińce. W Pałacu Minosa odnaleźć można bardzo piękną klatkę schodową, szereg komnat i salę tronową najstarszego z Europejskich królestw. Kamienny tron z wysokim oparciem nadal znajduje się, jak przed wiekami, między malowidłami gryfów. System sanitarny pałacu w Knossoa nadal budzi podziw i zdumienie współczesnych. Wejście do wszystkich komnat było możliwe z centralnego dziedzińca. Większość miała jaskrawe ściany i kafelkowaną podłogę oraz system oświetlenia, wentylacji i kanalizacji.
Poza pałacowymi murami ludzie mieszkali w domach skonstruowanych z kamienia, drewna i płyt gipsowych. Wiele było dwupiętrowych i miało sześć lub osiem pomieszczeń mieszkalnych.
Pałacowe freski są wyjątkowo interesujące, przedstawiono na nich plotkujące kobiety, ludzi na stadionie obserwujących zawody i odpoczywających na wakacjach. Na jednym z nich obejrzeć można zawody z bykiem, kiedy młody akrobata chwyta za rogi atakującego byka tylko po to, by się odbić do salta nad ogromnym cielskiem i wylądować w ramionach akrobatki. Kobiety minojskie wydawały się lubić duże kapelusze ozdobione wstążkami, głęboko wcięte suknie z wypuszczonymi rękawami, talią osy i przybraniem z falbanek. Piersi zwykle kretenki nosiły odkryte lub bardzo delikatnie zawoalowane, co też spowodowało porównanie ich, w niedawnych czasach, do Paryżanek.
Całe Knossos jest niemalże labiryntem. Słowo pochodzi od „Labrys\", lidyjskiego terminu dla podwójnej siekiery. Emblemat ten byt symbolem pałacu w Knossos i później także pojawił się jako motyw dekoracyjny.

FAESTOS - GORTYNA- AGHIA TRIADA - MATALA.
W ruinach Faestos (64 km od Haraklionu) odnaleziony został inny minojski pałac zwracający uwagę swym wejściem, z piękną klatką schodową. Faestos rywalizowało z miastem Gortyna (47 km od Herakllonu), gdzie odnaleziono wiele interesujących inskrypcji, a wśród nich
znaną kamienną tablicę z prawami miasta (VI w. p.n.e.).
W Aghia Triada (13 km od Faestos), blisko morza odkryto ruiny minojskiej willi z pięknymi wazami i Innymi pozostałościami.
Na wschód od Heraklionu droga wiedzie serpentynami do pustych plaż. zatoczek i równin łączących się z morzem.
Malia. Znajdują się tam. podobne do budowli w Knossos i Faestos pozostałości minojskiego pałacu.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 28 minut