Hydrosfera - pojęcia

Hyrdosfera - woda przenikając skorupę ziemską i atmosferę.

Zasoby wody świata
- wody wszechoceanu - 96,5%
- wody słodkie - 3,5% w tym lodowce, wody podziemne, wody rzek)

Morza - czesci oceanu przylegające do kontynentów całkowicie lub częściowo otoczone ladami

Podział morz
- otwarte - morze polnocne
- przybrzeżne - poludniowo chińskie
- miedzywyspowe - morze jońskie
- środziemne - miedzy kontynentalne (śródziemne)
- wewnątrz kontynentalne (Bałtyk)

FALOWANIE - ruch cząsteczek wody powstały pod wpływem działania wiatru, zmian ciśnienia atmosferycznego podmorskich osuwisk i wybuchów wulkanów, trzęsień ziemi i in. także wskutek poruszania się różnych obiektów w wodzie, np. statków; wywołuje zniekształcenie powierzchni wody w postaci szeregu wierzchołków i dolin tworzących falę.

Fala - powstaje na powierzchni wody czerpią swoja energie niemal wyłącznie z atmosfery. Nawet najdrobniejszy powiem wiatru powoduje ruch cząsteczek wody.

Prądy Morskie - to szerokie strumienie wód przemieszczające się w powierzchniowych warstwach oceanicznych. Na kierunek prądu morskiego ma wpływ siła Coriolisa rozmieszczenie lądów oraz ukształtowanie wybrzeża morskiego

Prady cieple - zawsze przemieszczają się od równika do biegunów i niosą wodę cieplejsza od wody tych obszarow do których wpływają: Zatokowy, Północnoatlantycki, Brazylijski, prądy równikowe

Prady zimne - są chłodniejsze i płyną w stronę małych szerokości geograficznych, niosąc zimniejsze wody niż wody obszaru do którego wpływaj: prądy zimne: Labradorski, Kanaryjski, Benguelski, atlantycka część Antarktycznego Prądu Okołobiegunowego; ważniejsze prądy morskie Pacyfiku - ciepłe: Kuro Siwo, Północnopacyficzny, Wschodnioaustralijski, prądy równikowe; zimne: Oja Siwo, Kalifornijski, Peruwiański.

Prady obojętne - niosa wodę o temp. równej lub podobnej do temp. wód do których wpływają.

Pływy morskie - przyplywy i odpływy - to regularnie powtarzające się podnoszenie i opadanie poziomu wody morskiej. Wywoluja je siły grawitacyjne księżyca oraz w mniejszym stopniu Słońcu działające na naszą planetę.

Położenie i obszar Bałtyku:
- półkola północna
- strefa klimatu umiarkowanego
- obszar z cisniena kattegat 422tys. Km.

Charakterystyka fizyczno - geograficzna Bałtyku
- urozmaicona linia brzegowa - wyspy(Wolin, Zelandia , Gotlandia,)
- średnia głębokość 55 m
- poziom wód zależy od dostawy wód słodkich
- średnia temperatura wód powierzchniowych w sierpniu ok 16 stopni a w lutym 2,5 w części środkowej, zasolenie 7 na południowym zachodzie 10 północny Bałtyk ok. 1
- fauna i flora - rośliny(glony ,morszczyn)zwierzęta(foka szara, foka obraczkowana morswin)

Ryby (śledź, dorsz, plastuga) bezkręgowce (malze, skorupiaki jamochlony)

Wody lądowe
- podziemne - zaskórne (sa na niewielkich głębokościach, zwykle w zagłębieniach terenu, oraz w dolinach rzecznych) gruntowe (zalegają pod warstwa skal trudno przepuszczalna GL. poniżej 15 m woda ta nadaje się do spożycia) głębinowe)z alegaja poniżej warstw wodonosnych wod gruntowych zalicze się do nich wody termalne, artezyjskie), wieloletnia zmarzlina
- powierzchniowe - rzeki, jeziora, bagna i mokradla , lodowce i lądolody
- podziemne - wypelniaja - szczeliny pęknięcia w skalach stanowia one ok. 4% objętości zasobów wodnych

Termy - (cieplice) wody źródlane wydostające się na powierzchnie mające temp. większa od średniej rocznej temp. powietrza w danej miejscowości.

Źródła których wody maja tmp. Powyżej 100 stopni i sa wyrzucane ciśnieniem pary wodnej na powierzchnie ziemi noszą nazwę gejzerów.

Podział źródeł
- dolinne
- warstwowe
- uskokowe
- szczelinowe
- krasowe

Największe rzeki swiata - Dunaj, anakonda, Wolga, Missisipi, Rio Grande, Kongo, Tygrys

Limnologia - dzial hydrologi dotyczący jezior

Jezioro - woda wypełniająca obniżenie terenu zatrzymana w swym spływie do morza (niepodlegajaca wymianie z wodami morskimi)

Typy jezior
Polodowcowe
- morenowe - sniadrwy, mamry
- rynnowe - Jeziorak, nidzkie
- wytopiskowe (oczka) - licznie występujące małe jeziorka.
- cyrkowe - Czarny staw, Morskie oko
- tektoniczno - lodowcowe - Gorne, Ontario
- tektoniczne - bajkal, balaton
- wulkaniczne - Albano, jeziora w masywie centralnym
- kosmiczne - Crater lake w Ameryce polnocnej
- krasowe - na Polesiu lubelskim
- nadbrzezne - Sarabsko
- starorzecza - jezioro czerniakowskie w Warszawie
- reliktowe - Aralskie
- deltowe - Druzno, Dabie

DORZECZE
obszar, z którego wody spływają do danego systemu rzecznego, tj. rzeki gł. i jej dopływów;

ZLEWISKO
obszar, z którego wody powierzchniowe spływają do jednego akwenu (zlewisko M. Bałtyckiego, zlewisko jez. Bajkał); inaczej - zlewnia (morska lub oceaniczna)
Glacjologia - nauka o lodowcach górskich i lądolodach

Lodowce zajmują 11% powierzchni lądu.

Lądolody - potezne uwypuklę, lodowce poruszające się we wszystkich kierunkach. Występują one na Antarktydzie i Grenlandii. Średnia ich grubość przekracza 2000 m największą wynosi około 4500m

Cielenie lodowca - czesc lądolodu zanurzona w wodzie tworzy lodowce szelfowe które obłamując się dają początek górom lodowym.

Lodowce gorskie - powstaj poniżej granicy wieloletniego śniegu gdzie roczny opad śniegu jest wyższy niż może się stopić w ciągu roku. Wysokość granicy wiecznego śniegu zależy od szerokości geograficznej i wpływu warunków lokalnych np. wilgotność powietrza. Wysokość granicy wiecznego śniegu na ziemi wzrasta w kierunku równika.

Wieloletnia zmarzlina - stale zamarznięta warstwa gruntu różnej miąższości, o pochodzeniu prawdopodobnie z czasów zlodowacenia czwartorzędowego; istnieje w warunkach niskich temperatur powietrza (średnia temp. w roku poniżej - 2C) i małej ilości opadów śniegu