Opis jednego z najbiedniejszych państw świata - Etiopii.

ETIOPIA

Informacje ogólne

Etiopia, Etiopska Republika Ludowo-Demokratyczna, Ye Ethiopia Hizebawi Democraciyawi Republic, panstwo we wschodniej czesci kontynentu afrykanskiego. Obszar 1 097 900 km2. Graniczy na poludniu z aKeni , na zachodzie z Sudanem , na wschodzie z zDibuti i aSomali , na pólnocnym-wschodzie z aErytre .
Stolica Addis Abeba liczy 2,112 tys. mieszkanców (1994).
Inne wieksze miasta (dane z 1994): Diredaua (164,8 tys.), Nazaret (Adama) (127,8 tys.), Gonder (112,2 tys.), Harar (131 tys.), Mekele (62 tys.,1991), Jimma (61 tys.,1991).
Etiopia jest podzielona administracyjnie na 13 prowincji.
Jezykiem urzedowym jest amharski , w uzyciu spotyka sie angielski, francuski, wloski i arabski. Ogólem spoleczenstwo kraju posluguje sie ok. 70 jezykami i 200 dialektami.
Waluta narodowa: birr równy 100 centom.
Ludnosc
Etiopia liczy 64 117 tys. mieszkanców (2000), srednia gestosc zaludnienia wynosi 58 osób/km2. Przyrost naturalny: 27,5‰ (2000). W 1995 w miastach zamieszkiwalo 11.5% ludnosci.
Spoleczenstwo dzieli sie na trzy glówne grupy etniczne. Pierwsza z nich tworza zsemityzowane ludy kuszyckie, m.in. Amhara (38% ogólu spoleczenstwa), Tigre (9%), Guragie (3%) oraz mniejsze grupy Argobba, Harari, Tigrai.
Druga wazna grupa sa ludy kuszyckie, wsród których dominuja przedstawiciele plemienia Galla (35%), kolejne miejsca zajmuja Ageu, Bedza, Saho-Afarowie, Somali i Sidamo.
Wsród przedstawicieli trzeciej grupy, ludnosci nilotyckiej, wymienic nalezy ludy Baria, Kunama, Beni-Szangul.
Najwieksza grupe wyznaniowa tworza chrzescijanie wyznania monofizyckiego (52,5%). Na wschodzie i poludniowym wschodzie skupili sie wyznawcy islamu (31,4%). Muzulmanami sa na ogól przedstawiciele ludów kuszyckich. Spotkac mozna pojedyncze skupiska óFalaszw , ludnosci wyznajacej judaizm Dosc liczna grupa spoleczenstwa (11%) nalezy do wyznawców animizmu
35.5% ludnosci umie czytac i pisac. Przecietna dlugosc zycia mezczyzn 44, kobiet 46 lat.
Warunki naturalne

Na wiekszej czesci powierzchni kraju rozciaga sie znWyyna Abisyska o sredniej wysokosci 2000-2500 m n.p.m., z kulminacja na Ras Daszan (4550 m n.p.m.). W obszar wyzyny gleboko wciely sie doliny o szerokosci dochodzacej do 13 km i glebokosci do 1000 m ponizej poziomu wyzyny. Na krawedziach wyzyny spotkac mozna aktywne wulkany.
Na poludniowym wschodzie kraju znajduje sie fragment Wyzyny Somalijskiej. Jej zachodnia czesc tworza góry Ahmar, przechodzace ku wschodowi w równinne wyzyny Ogadenu, Bale i Dirri.
Klimat Etiopii nalezy do typu podrównikowego o cechach monsunowych. Latem monsun wilgotny niesie ze soba masy powietrza równikowego, zima natomiast monsun suchy przynosi powietrze znad zwrotnika. Srednie temperatury notowane w Addis Abebie: kwiecien i maj (najcieplejsze miesiace) 10-25C, grudzien (najchlodniejszy miesiac) 5-23C, roczna suma opadów 1236 mm.

Ustrój polityczny
Etiopia jest krajem socjalistycznym. W 1991, w wyniku przewrotu i obalenia komunistycznej dyktatury Mengistu Haile Mariama, wladze w kraju przejelo ugrupowanie kierowane przez Melesa Zenawiego. Nowa partia rzadzaca, podobnie jak poprzedni rezim, posluguje sie ideologia marksistowsko-leninowska.
Trudno ocenic, jak rozwinie sie sytuacja polityczna w kraju. Obecnie panstwo ma status socjalistycznej republiki ludowej. Wladze ustawodawcza sprawuje tymczasowy parlament - Zgromadzenie Narodowe liczace 87 deputowanych. Funkcje premiera sprawuje Meles Zenawi. Urzad prezydenta pelni, wybrany w 1995, Gidada Negasso.
Rzad sklada sie z przedstawicieli Ludowo-Rewolucyjnego Frontu Demokratycznego, macierzystej partii prezydenta. Notowane sa nierzadkie przypadki lamania podstawowych swobód obywatelskich, manipulacji wynikami wyborów.

Gospodarka
Rolnictwo
Etiopia jest krajem zacofanym gospodarczo, nalezy do najubozszych panstw swiata. Priorytetowe znaczenie dla ekonomiki kraju ma rolnictwo, w którym pracuje prawie 80% ludnosci zawodowo czynnej. Srednie plony uzyskiwane z hektara uzytków sa bardzo niskie, a stosowane metody uprawy anachroniczne.
Na zaspokojenie potrzeb wewnetrznych kraju uprawia sie: teff , kukurydze, jeczmien, pszenice i proso, ponadto groch i bób, a z roslin oleistych olejarke abisynska, len i sezam. Pewne znaczenie maja takze uprawy herbaty i owoców cytrusowych. Poludnie kraju jest obszarem produkcji kawy, glównego towaru eksportowego kraju. Specyficzna cecha jest produkcja oparta na naturalnych lasach drzew kawowych i pólplantacjach.
Choc Etiopia posiada najwieksze poglowia zwierzat hodowlanych w calej Afryce, to produkcja rozwinieta dzieki temu potencjalowi jest bardzo niewydajna. Jej rozwojowi przeszkadza zly stan lak i pastwisk, spowodowany nadmierna ich eksploatacja, oraz czeste susze.

Przemysl
Przemysl przetwórczy kraju sprowadza sie przede wszystkim do przetwórstwa rolno-spozywczego. Dzialaja, glównie niewielkie, zaklady olejarskie, mleczarskie, cukrownicze, miesne. Przemysl wlókienniczy rozwinal sie w Addis Abebie i w jej okolicach (kombinat bawelniany w Akaki). Takze w stolicy funkcjonuja pojedyncze zaklady przemyslu skórzano-obuwniczego, drzewno-papierniczego, materialów budowlanych.
Ponadto do wiekszych fabryk zaliczaja sie zaklady odlewnicze w Akaki. Równiez przemysl wydobywczy, pomimo wystepowania licznych bogactw naturalnych, nie rozwinal sie. Eksploatuje sie jedynie zloza zlota (Adola) i platyny (Jubdo), choc stwierdzono wystepowanie zrud elaza , miedzi, cynku, olowiu, chromu , molibdenu oraz siarki , a podczas ostatnio prowadzonych badan odkryto takze earop naftow .
Potencjal energetyczny kraju tworzy kilka hydroelektrowni, zlokalizowanych glównie w dorzeczu Nilu Blekitnego, m.in. na rzekach Auasz i Fincha. Choc kraj posiada wlasne linie lotnicze, dominujacym srodkiem transportu pozostaja nadal zwierzeta juczne.

Handel
Glównym towarem eksportowym jest kawa (47% wartosci eksportu ogólem), ponadto wywozi sie skóry i futra (16%), produkty rolne (13%), m.in. rosliny straczkowe, oleiste, mieso oraz owoce i warzywa. Importuje sie glównie produkty przemyslu przetwórczego, dobra inwestycyjne (45%) oraz artykuly konsumpcyjne (31%).
W nierzadkich okresach klesk spowodowanych susza wsród sprowadzanych produktów dominuje zywnosc, w duzej czesci pochodzaca z darów. Glównymi partnerami handlowymi sa Wlochy , Niemcy, Stany Zjednoczone i kraje bylego ZSRR. Obroty z zagranica w 1998 wyniosly - eksport: 420 mln USD, import: 1,25 mld USD.

Struktura zatrudnienia
Rolnictwo zatrudnia 78% pracujacych mieszkanców, przemysl 9%, uslugi i handel 13%. Dochód narodowy w 1999 wynosil 560 USD na 1 mieszkanca (jeden z najnizszych wskazników w swiecie). Srednia stopa inflacji w latach 1980-1991 - 2,4%, w 1999: 4%. Dochód narodowy wytwarzany byl nieproporcjonalnie do struktury zatrudnienia. Srednia wydajnosc pracy w rolnictwie byla czterokrotnie nizsza niz w pozostalych sektorach. Zadluzenie zagraniczne: 10 mld USD (1997).