ŻELAZNA KURTYNA DZIELI EUROPĘ
Konferencje w Jałcie i Poczdamie zadecydowały o kształcie Europy po II wojnie św.
Niemcy zostały podzielone na 4 strefy okupacyjne (Amerykańska, Brytyjska, Francuska, Radziecka): Berlin podzielony na 4 strefy okupacyjne Austria w większości znalazła się pod okupacją radziecką Europa została podzielona na 2 strefy: strefa wpływów radzieckich i państwa niezależne
o ustroju kapitalistycznym
Początek zimnej wojny: Churchill wymyślił pojęcie żelaznej kurtyny rywalizacja pomiędzy ZSRR a USA ZSRR dokonał pierwszego udanego wybuchu jądrowego
Utworzenie ONZ
51 państw to państwa założyciele (w tym Polska) najwyższym organem jest Zgromadzenie Ogólne ważną rolę pełni Rada Bezpieczeństwa: 5 stałych członków z prawem veta (USA, ZSRR, Wielka Brytania, Francja, Chiny) i 10 niestałych członków wybieranych na 4 lata
Polska jest od początku członkiem ONZ
PRZEMIANY NA DALEKIM WSCHODZIE:
Po II wojnie św.Japonia znalazła się pod okupacją amerykańską: Japonia została całkowicie zdemilitaryzowana Na terenie wysp japońskich do dzisiaj znajdują się amerykańskie bazy wojskowe (Okinawa) Rosjanie zabrali Japonii Wyspy Karylskie Sachatin
Korea była wyzwolona przez Rosjan i Amerykanów: w Korei N Rosjanie pomagają tworząc państwo kapitalistyczne W Korei S Amerykanie tworzą państwo kapitalistyczne W 1952 wybucha wojna w Korei: wojska amerykańskie występują pod flagą ONZ, Korei pomaga ponad milion ochotników z Chin Komunistycznych Wojna nierozstrzygnięta i Korea została trwale podzielona: Korea S ze stolicą w Seulu, Korea N ze stolicą w
Phenianie
Przemiany w Chinach: Chang Kai Szek uznany przez aliantów za członka Rady Bezpieczeństwa ONZ, walczył z Japończykami - wycofał się pod osłoną amerykańskiej floty na Tajwan Przeciwko Japończykom i Chang Kai Szekowi walczyła armia ludowa pod dowództwem Mao Tse Tunga W 1949 Mao Tse Tung opanowuje Chiny i utworzył Chińską Republikę Ludową
Sytuacja w Indiach: Anglicy wycofując się ze swojej kolonii podzielili ją na 3 części: Indie, Pakistan Wschodni, Pakistan Zachodni
POLSKA NA DRODZE DO KOMUNIZMU
Władza w Polsce należała do: Krajowej Rady Narodowej, Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, 22 lipca PKWN ogłosił swój manifest: wezwano Polaków do walki z okupantem hitlerowskim, zapowiedziano przeprowadzenie reformy rolnej, zapowiedziano nacjonalizację przemysłu
Rozmowy w Moskwie i utworzenie Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej: premierem został Edward Osóbka Morawski, wicepremierami zostali: przedstawiciel komunistów Władysław Gomułka i przedstawiciel Stronnictwa Ludowego Stanisław Mikołajczyk, rząd ten został uznany przez wszystkie państwa koalicji
W 1946 przeprowadzono referendum ludowe: Czy jesteś za zniesieniem senatu? Czy jesteś za reformą rolną i nacjonalizacją przemysłu? Czy jesteś za granicami Polski na Bałtyku, Odrze i Nysie Łużyckiej? Większość Polaków udzieliła 3 razy tak
Na początku 1947 przeprowadzono wybory do Sejmu Ustawodawczego: najwięcej mandatów uzyskało PPS (116) PPR zdobyła 114 mandatów SL uzyskało 109 mandatów Pozostałych 105 mandatów przypadło 7 partiom
Sejm Ustawodawczy uchwalił małą konstytucję i wybrał prezydenta Bolesława Bieruta. Władzę rzeczywistą pełniły organy porządkowe: Urząd Bezpieczeństwa, Milicja Obywatelska, Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego
STALINIZM W POLSCE
Wszystkie państwa demokracji ludowej (w tym Polska) powinny wykorzystać doświadczenia wielkiego narodu radzieckiego: Na siłę ma być przeprowadzona kolektywizacja rolnictwa Stalin potępił Jozefa Brostito za próbę samodzielnej drogi do komunizmu jaką wybrała Jugosławia
Gdy Gomułka przeciwstawił się potępieniu Jugosławii i kolektywizacji to został umieszczony w areszcie domowym: Polską samodzielnie rządzi Bolesław Bierut Walka z Kościołem-aresztowanie kardynała Wyszyńskiego Na siłę wprowadza się kolektywizację rolnictwa
Mnożą się procesy polityczne: Wielu ludzi zostaje skazanychna działalność szpiegowską Walki ze zbrojnym podziemiem
EUROPA WSCHODNIA PO ŚMIERCI STALINA
W 1953 zmarł Stalin.
Walka o władzę w ZSRR po śmierci Stalina: Zabicie przywódców służb specjalnych, amnestia dla więźniów Gułagów, do władzy dochodzi Nikita Chruszczow
Chruszczow na zjeździe komunistycznej partii oficjalnie potępił politykę Stalina: Większe swobody dla obywateli ZSRR Odwilż w stosunkach międzynarodowych W 1955 w Genewie spotkali się dawni koalicjanci Delegat radziecki wraca na obrady Rady Bezpieczeństwa Rosjanie wycofują się z Austrii (Austria państwem neutralnym)
W czerwcu 1956 w Poznaniu robotnicy wychodzą na ulicę: Robotnicy budują barykady, czołgi radzieckie zaprowadzają porządek w Poznaniu (padają zabici, są liczni ranni)
W październiku 1956 na Węgrzech wybucha powstanie zbrojne: powstanie skierowane jest przeciwko węgierskiej partii komunistycznej i dominacji ZSRR Rosjanie krwawo tłumią powstanie na Węgrzech
W 1968 w Czechach dochodzi do tzw.praskiej wiosny: przywódcy partyjni zgadzają się na nową drogę dla Czechosłowacji Interwencja wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji
MIĘDZY WSCHODEM A ZACHODEM
Kuba: Była kolonią hiszpańską Amerykanie pomogli zrzucić jarzmo kolonialne Na Kubie rozwinął się system kapitalistyczny (neokolonializm) Rewolucja kubańska wynosi do władzy Fidela Castro Pomoc ZSRR dla Castro Kiedy Rosjanie chcieli zainstalować rakiety z głowicami jądrowymi na Kubie, to 1 h dzieliła nas od III wojny św. Nieudana inwazja w Zatoce Świń
Wietnam: Był kolonią francuską po okupacji japońskiej francuzi wrócili do Wietnamu Na początku lat 50-tych Francuzi przegrywają z Wietnamczykami i opuszczają Wietnam Dochodzi do podziału Wietnamu na płn i poł Dochodzi do walk pomiędzy państwami wietnamskimi Amerykanie angażują się w wojnę wietnamską Ho Szi Min uzyskuje pomoc ZSRR i Chin Amerykanie przegrywają wojnę wietnamską Wietnam został połączony w jedno państwo
DEKOLONIZACJA NA ŚWIECIE
Ameryka płd i śr została podzielona przy pomocy amerykanów w 19 wieku
Dekolonizacja Azji: II wojna św i okupacja japońska przyspieszyły dekolonizację Amerykanie zawsze byli zwolennikami wolnego rynku Do swoich kolonii nie wracają Holendrzy i Portugalczycy, a Francuzi ponoszą klęskę w Wietnamie Anglicy wycofują się z Indii i na zakończenie dzielą je na 2 części Do końca 20 wieku utrzymały się enklawy: Hong-Kong w chinach i Makalu należało do Portugalii
Dekolonizacja Afryki: W 19 wieku w Afryce były tylko 4 niepodległe państwa Po II wś państwa europejskie tracą swoje kolonie w Afryce Dzieje RPA: RPA zdekolonizowali Holendrzy (Burowie-diamenty, złoto), Anglicy na przełomie 19 i 20 w.pokonali Burów i opanowali te tereny, pod koniec 20 w.władzę w RPA zdobywają Czarni, a białych wyrzuca się z terytorium państwa Rok 1960 rokiem Afryki Francuzi wycofują się z Afryki Płn (Tunezja, Maroko, Algeria) Brytyjczycy wycofują się ze swoich posiadłości w Afryce Centralnej Najpóźniej ze swojej kolonii wycofała się Holandia (Angola, Mozambik) Afryka jest aktualnie najmniej stabilnym kontynentem (dochodzi do przewrotów wojskowych i zmiany rządów)
KONFLIKTY WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA
Irak: W czasie II wojny światowej był pod opieką Wielkiej Brytanii W Iraku robią doskonałe interesy Francuzi, Niemcy, Rosjanie i Polacy Wojna Iraku z Iranem Irak atakuje Kuwejt Wyprawa Amerykańsko-Brytyjska na Irak w 2003
Problem Kurdów: Kilkanaście milionów Kurdów zamieszkuje 3 państwa: Turcja, Irak, Iran Kurdowie w rzeczywistości posiadają autonomię na terytorium Iraku
Konflikt pomiędzy Indiami i Pakistanem o Kaszmir
Bliski Wschód: Po II wś Brytyjczycy zaproponowali utworzyć w Palestynie państwo Izrael Rozbudowa państwa izraelskiego Ucisk Arabów Arabowie chcą samodzielności Wojny ze światem arabskim Powstanie narodu palestyńskiego i jego walka o autonomię Permanentna wojna między Żydami i Arabami
Nikaragua: Państwo w Ameryce śr. do końca lat 70 rządzone przez dyktatora W demokratycznych wyborach do rządu dochodzą zwolennicy lewicy Poparcie Kuby i ZSRR Do władzy w latach 90 dochodzi kolejny dyktator, który likwiduje wszystkie zdobycze socjalne
ŚWIAT BIEDNYCH I BOGATYCH
Podział przebiega następująco: biedne południe, bogata północ: kraje UE, USA i Kanada Najbogatsze państwa świata tworzą grupę G7+1 Rosja: Wielka Brytania, USA, Francja, Niemcy, Japonia, Kanada, Włochy Dążenie do globalizacji.Akcja antyglobalistów.
PRZEMIANY W KULTURZE I OBYCZAJACH
Na początku 20 w.podstawowym źródłem informacji była prasa: rozwój szkolnictwa podstawowego, walka z analfabetyzmem, rozwój sieci bibliotek W latach 20 na I miejsce wysuwa się radio.W latach 60 telewizja.Na początku 21 w.coraz większą rolę odgrywa internet.Postęp w życiu codziennym zmusza ludzi do zmiany obyczajów.