Procesy krasowienia skal

Wody powierzchniowe i podziemne zdolne są do rozpuszczania niektórych skał, takich jak wapienie, dolomity, gipsy i sole kamienne. Procesy te zwane są procesami krasowymi lub krasowieniem.



Najbardziej rozpowszechnionymi skałami ulegającymi krasowieniu są wapienie.

Rozpuszczane są one przez wodę zawierającą CO2 .Wody opadowe pobierają ją z atmosfery, a wsiąkając w glebę z korzeni roślin i resztek gnijących organizmów.

Intensywność procesów krasowych zależy od ilości CO2 , temperatury i ilości wody.



W wyniku procesów krasowych powstaje charakterystyczny zespół form krasowych:

- powierzchniowych

 żłobki – osiągają głębokość od kilku centymetrów do 2 metrów, powstają na skutek wody spływającej linijnie.

 żebra – formy powstałe między bruzdami

 lejki – zagłębienia o różnej średnicy, o kształcie kolistym lub owalnym powstające wskutek rozpuszczania skały przez wodę,

 leje zapadliskowe (kotły zapadliskowe) – zapadliska na powierzchni powstałe wskutek zawalenia się stropu jaskiń

 uwały – zagłębienia powstałe z połączenia kilku lejków

 polje – zagłębienia o dużej powierzchni, powstałe wskutek połączenia uwałów i lejków, jej dno mogą zajmować jeziora

 ponory – szerokie szczeliny, którymi pod powierzchnie wpływają potoki i rzeki

 wywierzysko – źródło krasowe, którym spod powierzchni wypływają podziemne cieki, często rzeki pod wysokim ciśnieniem

 mogot (hum) – ostańce wznoszące się ponad powierzchnie krasowego zrównania, występują w klimacie ciepłym i wilgotnym.

- podziemne

 jaskinie – podziemne próżnie, powstałe pod wpływem rozpuszczającej działalności wody, przepływu wód podziemnych

 korytarze, studnie, komory, kominy



W wielu jaskiniach powstaje bogata szata naciekowa, w wyniku wytracania się węglanu wapnia z wód krasowych:

- stalaktyty – nacieki "rosnące w dół", powstałe u wylotu szczelin stropowych

- stalagmity – nacieki "rosnące do góry", zbudowane z węglanu wapnia pozostałego w kroplach wody spadających ze stalaktytów

- stalagnaty – formy powstałe z połączenia stalagmitów i stalaktytów