profil

Mikołaj Kopernik biografia.

poleca 83% 3063 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Mikołaj Kopernik

Wszystko zaczęło się, kiedy to w roku 1456 do Torunia przybył Mikołaj Kopernik, syn Jana. Miasto to wyglądało olśniewająco. Było otoczone imponującymi murami, basztami i bramami a wszystko było zbudowane z czerwonej cegły. Mury miejskie okalała szeroka fosa. Nabrzeże wiślane pełne było od kupców i tragarzy. Wszystko tętniło życiem, a zwłaszcza wtedy, gdy Toruń odwiedzany był przez królów polskich. Wtedy to właśnie, dnia 19 lutego 1473 roku urodził się Mikołaj Kopernik, jako czwarte, najmłodsze dziecko zamożnego kupca z Krakowa- Mikołaja oraz matki torunianki-Barbary z domu Wetzenrode w domu przy ulicy Świętej Anny 17(obecnie ulica Kopernika). Ochrzczono go w kościele parafialnym Św. Jana nad chrzcielnicą, która można po dziś dzień oglądać. Edukację rozpoczął w Szkole Świętojańskiej. Na początku uczył się czytania, pisania, rachunków i śpiewu kościelnego. W wyższych klasach: gramatyki, retoryki, dialektyki, geografii, geometrii i prawdopodobnie nieco astronomii. Rodzina Koperników przenosi się do kamienicy przy Rynku Staromiejskim. Latem w 1483 roku 10-letni Mikołaj traci ojca. Umiera on na zarazę. Od tego tragicznego zdarzenia wychowaniem i edukacją chłopca zajmuje się brat matki, Łukasz Wetzenrode, który piastuje liczne godności państwowe, a wkrótce zostaje wysokim dostojnikiem kościelnym na Warmii. Pod opieką wuja Mikołaj uczy się w szkole katedralnej we Włocławku, która będąc jak gdyby filią Akademii Jagiellońskiej przygotowywała do studiów uniwersyteckich. W wieku osiemnastu lat Kopernik przybywa do Krakowa na studia uniwersyteckie. Zostaje przyjęty jako jeden z 69 studentów na wydział sztuk wyzwolonych gdzie przyswajał nauki słuchając wykładów geografii matematycznej i astronomii sferycznej, arytmetyki i perspektyw, a więc teorii proporcji oraz nauk wyciągania pierwiastków kwadratowych. Kończy je w latach 1491-1495. Poznał tam geometrię Euklidesa i zachwyciła go nauka polegająca na dyskusji. W następnych latach 1496-1500 we Włoszech w Bolonii studiuje na wydziale prawa kanonicznego, co miało go przyszykować do administrowania dobrami kościelnymi. Studiów jurystycznych nie kończy z powodu coraz większego zainteresowania teoriami, które niosło ze sobą Odrodzenie. W tym samym czasie przyjmuje w kanonii warmińskiej niższe święcenia kapłańskie. Kopernik wraca na Warmię, lecz nie mając ukończonych studiów prawniczych myślał o powrocie do Włoch. Zamiar swój zrealizował jeszcze tego samego roku wjeżdżając do Padwy. Dwa lata studiował tam medycynę. Rok 1503 był czasem obrony pracy doktorskiej z prawa kanonicznego, ale na doktorat z medycyny nie starczyło już Kopernikowi czasu, ani pieniędzy. We Włoszech Mikołaj Kopernik prowadził obserwacje nieba pod kierunkiem włoskiego astronoma Domenico Maria di Novara. Przy nim to umocnił swoje zainteresowanie gwiazdami i tajemnicami wszechświata. Wróciwszy na Warmię został wciągnięty w wir spraw administracyjnych i politycznych. Służy tu episkopatowi, który umożliwiał mu ukończenie studiów. W latach 1503-1512 bierze udział w wielu naradach i sejmikach, które miały na calu zażegnanie konfliktów z zakonem krzyżackim. Mikołaj brał również udział w zjazdach stanów pruskich u boku swego wuja Łukasza Wetzenrode, biskupa warmińskiego. Opracowuje rozprawę o sposobie bicia monet w tzw. traktacie monetarnym, w którym jako pierwszy wśród ekonomistów udowadnia, że dobra moneta z obiegu wypierana jest przez gorszą. Był też współautorem pierwszych map Warmii, Prus Królewskich, Zalewu Wiślanego i Królestwa Polskiego. Tłumaczył wiele dzieł z greki na łacinę, otrzymywał również zaproszenia wyższych władz kościelnych w Rzymie do współpracy przy projekcie reformy kalendarza. Najwięcej czasu jednak poświęcał na obserwacje gwiazd. Zrealizował i rozpowszechnił wśród bliskich i znajomych główne tezy swojej teorii w pracy „Kalendarzyk o hipotezach ruchów niebieskich” stwierdzając: "(...)Środek Ziemi nie jest środkiem świata, ale jedynie środkiem ciężkości oraz środkiem drogi Księżyca. (...) Wszystkie ruchy planet dają się wytłumaczyć obiegiem wokół Słońca. (...) Słońce jest nieruchome względem gwiazd stałych.” Po śmierci Łukasza Wetzenrode w 1512 roku Kopernik przenosi się do Olsztyna, gdzie skupia w swoich rękach pełnię władzy: jako sędzia przyjmuje odwołanie sądów ławniczych, zarządza dobrami kapitulnymi, osądza chłopów i nadaje im ziemię oraz ściąga z nich czynsze i podatki, ponadto leczy okoliczną ludność i mieszkańców zamku. W roku 1516 Mikołaj Kopernik zostaje mianowany administratorem dóbr wspólnych kapituły. W styczniu 1521 roku do murów Olsztyna zbliżyli się Krzyżacy. Kopernik jako namiestnik przygotowuje miasto i zamek olsztyński do obrony. Dzięki wzorowej pracy atak krzyżacki zostaje odparty a miasto nie zostaje zdobyte. Była to wielka zasługa Mikołaja. Jeszcze tego samego roku Kopernik złożył urząd administratora w związku z powołaniem go na wyższe stanowisko – komisarza Warmii. W 1523 roku zostaje wybrany generalnym administratorem diecezji warmińskiej. W tym czasie przenosi się do Fromborka na stałe. Zamieszkał w jednej z wież obronnych katedry, gdzie też urządził pracownię. Wydał dzieło ekonomiczne „Rozprawa o monecie” – gdzie sformułował znane potem w ekonomii prawo Greshama. We Fromborku zajmował się sprawami administracyjnymi, leczeniem chorych oraz dalszymi pracami nad nowym układem słonecznym. W roku 1537 umiera biskup Ferber. Kapituła warmińska wśród czterech kandydatów na to stanowisko wysunęła między innymi kandydaturę Kopernika. Jednakże król, do którego należała diecezja w tej sprawie wybrał biskupa warmińskiego Jana Dantyszka. Była to jednak propozycja najwyższej rangi, jaka Kopernik w swoim życiu otrzymał. Pracę nad dziełem „De revolutionibus” rozpoczął Kopernik około 1515 roku i właściwie do końca życia wnosił w niej poprawki. Przy obserwacji planet posługiwał się głównie trzema instrumentami kwadrantem słonecznym służącym do obliczenia szerokości geograficznej miejsca obserwacji, sferą armilarną (tzw. astrolabium) - do wyznaczania kątów współrzędnych planety oraz triquetrum (narzędzie paralaktyczne) do obserwacji księżyca. Swą nową teorię podaje w zarysie w tzw. "Komentarzyku", który w odręcznych odpisach krąży po całej Europie. Do Fromborka przybywa w maju 1539 roku młody niemiecki uczony Jerzy Joachim von Lauchen zwany Retykiem, który znacznie przyczynia się do wydania drukiem wielkich dzieł Mikołaja Kopernika. W roku 1540 Retyk wydał rozprawę pt.,,Narratio prima”, czyli ,,Opowiadanie pierwsze”, w której obwieszcza światu odkrycia Kopernika. Po długich namowach przekonuje on astronoma do wydania drukiem dzieła „O obrotach”. W roku 1541 Retyk opuszcza Frombork wioząc do Norymbergii wielkie dzieło Kopernika. Ukazuje się ono drukiem w 1543 roku w drukarni Jana Petreiusa po tytułem „De revolutionibus orbium coelestium libri VI” a dedykowane zostaje papieżowi Pawłowi III. Dzieło to składało się z sześciu ksiąg i 203 kart, a pierwszy nakład wynosił około tysiąca egzemplarzy. Stworzenie jego zajęło Kopernikowi przeszło trzydzieści lat życia.

Tymczasem Kopernik bardzo ciężko zachorował. Drukowany egzemplarz wiekopomnego dzieła całego życia ujrzał autor na łożu śmierci i nie był na tyle przytomny, aby móc je przejrzeć. Dnia 24 maja 1543 roku zamyka oczy już na zawsze. Zostaje pochowany w podziemiach katedry fromborskiej, w pobliżu ołtarza należącego do jego kanonii.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie
Opracowania powiązane z tekstem

Czas czytania: 6 minut

Teksty kultury