Higiena i choroby układu pokarmowego

Każdy człowiek powinien przygotowywać posiłki, stosując dietę, dostosowaną do wieku i indywidualnych potrzeb, wynikających na przykład z trybu życia. Taka dieta zapewnia ciału odpowiednią ilość każdego składnika pokarmowego, a co za tym idzie umożliwia mu prawidłowe funkcjonowanie. Posiłki muszą dostarczać organizmowi dostatecznej ilości energii. Łatwiej je przyrządzić, gdy znamy wartość energetyczną składników. Jest to ilość energii, jaką uzyskujemy z określonego pokarmu. Wartość energetyczną podaje się najczęściej w kaloriach, w skrócie cal. Jedna kaloria to 4,1868 dżula (J). Wartość energetyczna naszych posiłków powinna odpowiadać ilości energii, którą zużywamy w ciągu dnia. Należy pamiętać, że zapotrzebowanie na nią zależy między innymi od wieku, płci, wykonywanej pracy i trybu życia. Na przykład 15-letni chłopiec powinien otrzymywać w pożywieniu 3000-3300 kcal dziennie, a dziewczyna w tym samym wieku -2600-2800 kcal. Mężczyzną wykonującym lekką pracę 2400-2600 kcal dziennie, a kobietom -2100-2300 kcal. Duży wpływ na sposób odżywiania ma stan zdrowia. Chorzy muszą spożywać więcej witamin, a mniej cukrów i tłuszczów, prowadzą bowiem mało efektywny tryb życia, nie potrzebują więc zbyt wiele energii. Pora roku wpływa również na zapotrzebowanie organizmu na składniki pokarmowe. Na przykład zimą zużywamy dużo energii do utrzymania stałej temperatury ciała. Ogromny wpływ na nasze zdrowie ma jakość produktów, z których przygotowujemy posiłki. Coraz więcej ludzi zaopatruje się w zdrową żywność jest to pożywienie wyprodukowane lub wyhodowane bez użycia nawozów sztucznych i innych środków chemicznych. Stosowanie tego typu środków ma bowiem niekorzystny wpływ na nasz organizm, a poza tym jest szkodliwe dla środowiska. Popularnym sposobem odżywiania się jest dieta wegetariańska. Polega ona na wyłączeniu z posiłków produktów mięsnych. W niektórych odmianach wegetarianizmu rezygnuje się także z innych produktów pochodzenia zwierzęcego, na przykład jaj, przetworów mlecznych, a nawet miodu. Dieta, której podstawą są produkty roślinne ma liczne zalety- ten rodzaj pokarmu zawiera mniej tłuszczu, jest szybciej trawimy i przyswajany przez nasz organizm. Jednak w pokarmach roślinnych często brakuje niezbędnych aminokwasów. Dlatego wegetarianie muszą szczególnie starannie dobierać składniki posiłków, aby dostarczyć organizmowi wszystkich niezbędnych związków. Człowiek może zapobiegać większości chorób układu pokarmowego. Wystarczy przestrzegać kilku podstawowych zasad higieny. Przede wszystkim przed przygotowaniem i po zjedzeniu pożywienia, a także po wyjściu z toalety, należy umyć ręce. Ważną czynnością jest też mycie zębów po każdym posiłku. W ten sposób pozbywamy się z nich resztek pokarmu, na którym rozwijają się bakterie. Wielu chorób można uniknąć, jeśli żywność jest przechowywana w odpowiednich warunkach i przygotowywana do spożycia we właściwy sposób. Produkty, takie jak warzywa, owoce i jajka, powinno się przed spożyciem starannie umyć. Jeśli żywność ma być przechowywana przez dłuższy czas, należy ją trzymać w lodówce lub zamrażalniku. Dzięki temu produkty nie popsują się i prawie nie stracą cennych witamin. Po rozmrożeniu jedzenie trzeba od razu spożyć. Nie wolno go ponownie zamrażać. Kupując żywność, zawsze trzeba sprawdzać termin jej przydatności do spożycia. Posiłki należy spożywać regularnie i bez pośpiechu. Zbyt szybkie lub nieregularne jedzenie może zakłócić pracę układu pokarmowego. Istotne są również: liczna, wielkość i skład posiłków spożywanych w ciągu dnia. Należy jeść 5 razy dziennie. Śniadanie powinno stanowić około 25% całkowitego dziennego zapotrzebowania organizmy na energię, drugie śniadanie -10%, obiad - 40%, podwieczorek-10%, a kolacja - 15%. W każdym posiłku powinny się znaleźć produkty zbożowe, warzywa, owoce oraz pożywienie bogate w białko. Należy również pić około 2 litry płynów dziennie, najlepiej niegazowaną wodę mineralną, zieloną herbatę, a także niesłodzone soki owocowe.

Nieprawidłowe odżywianie się i zaniedbywanie zasad higieny może prowadzić do niebezpiecznych chorób. Szczególnie groźne dla układu pokarmowego są pasożyty wewnętrzne. Pobierają one pokarm, który znajduje sie w jelitach, przez co człowiek nie otrzymuje potrzebnych mu wartości odżywczych. Wydalają również produkty przemiany materii, które zatruwają organizm żywiciela. Di najgroźniejszych pasożytów należą: tasiemiec uzbrojony oraz glizda ludzka. Możemy sie nimi zarazić, na przykład kiedy zjemy zakażone mięso lub inne pożywienie, którego wcześniej dotykaliśmy brudnymi rękami. W ten sposób jaja pasożytów lub ich larwy dostaną się do wnętrza naszego ciała. Ich obecność powoduje wymioty biegunkę, co odwadnia i osłabia organizm. Szkodliwe są też chorobotwórcze bakterie, takie jak Helicobacter pylori. Organizmy te osiedlają się w żołądku. Żyją i rozmnażają się na powierzchni błony śluzowej, a wytwarzając szereg enzymów i toksycznych substancji wywołują jej stan zapalny.