Opowiadanie o miłości Danusi i Zbyszka

Dzieje miłości Danusi i Zbyszka to jeden z wątków pobocznych powieści Henryka Sienkiewicza pt. "Krzyżacy". Wielka miłość zaczęła się w gospodzie "Pod lutym Turem", gdy Danusia śpiewała i grała na lutni. Zbyszko był nią tak zauroczony, że ślubował dziewczynie. Następnie poszli do Juranda ze Spychowa - ojca Danusi, aby zapytać się, czy mogą się pobrać. Jurand nie wyraża zgody, pomimo to zakochani są razem.

Zbyszko czuł się zobowiązany i wdzięczny Danusi za to, że uratowała mu życie (został skazany na śmierć, za napaść na mistrza zakonu krzyżackiego). Narzuciła mu na głowę chustę. Para wzięła ślub, jednak ich drogi wkrótce się rozeszły - Danusia dostała list od Juranda, że w Spychowie był pożar, a on sam został ciężko ranny i chciałby, aby córka była przy nim w ostatnich chwilach życia. Okazało się jednak, że list został sfałszowany, a Danusia została porwana przez Krzyżaków. Zbyszko szukał swojej żony, ale bez skutku. Gdy w końcu ją odbił z rąk Krzyżaków, Danusia zmarła na jego rękach w drodze do Spychowa.

Zbyszko po śmierci Danusi myślał, że jego życie straci sens. Przeszedł w stan zobojętnienia, wypełniał go niewysławiony żal i ogarnęła go pustka. Stał się zamknięty w sobie.