Konferencja pokojowa – 18.01.1919
- wszystkie strony uważały, że winnym rozpętania wojny są Niemcy
- nie postanowiono likwidować imperializmu, żeby móc odbudować Niemcy
- Anglia nie chciała osłabienia, bo wtedy mogłaby rozwijać się Francja.
- Francja chciała osłabić Niemcy.
Uczestnicy
- USA - Woodrow Wilson,
- Anglia – Lloyd George,
- Francja – Clemenceau,
- Japonia, Włochy – Vittorio Orlando
Francja poniosła największe straty w czasie wojny. Chciała odszkodowań od Niemiec oraz likwidacji niemieckich sił zbrojnych i podziału Niemiec. Nadrenia miała być protektorem Ligi Narodów.
28 czerwca 1919 r. Podpisano traktat pokojowy (wersalski) Był bardzo niekonsekwentny. Od razu zaczęto wzmacniać Niemcy, bo narodził się Związek Radziecki z niebezpiecznym ustrojem.
Postanowienia
- Niemcy spłacą odszkodowanie wojenne w ciągu 30 lat.
- Niemcy zostaną pozbawieni obowiązku służby wojskowej – 100 armia (Reiswera) do pilnowania porządku wewnętrznego.
- Niemcy mają zakaz posiadania lotnictwa, łodzi podwodnych oraz broni pancernej.
- Francja odzyskała Alzację i Lotaryngię.
- Francja otrzymała na 15 lat mandat na Zagłębie Saary.
- Wprowadzono 50 km strefę zdemilitaryzowaną nad Renem.
- Powołano Ligę Narodów.
- Wprowadzono tzw. „traktaty mniejszościowe” podpisały je Polska, Czechosłowacja, Jugosławia, Rumunia i Grecja. Mówiły, że mniejszości narodowe będą traktowane na równi z obywatelami. Były ważne, ale nie rozciągnięto ich na kolonie i tereny mandatowe.
Traktaty
a) Austria – w Saint – Germain 10.09.1919
- Czechosłowacja - Czechy, Morawy i Śląsk Opawski od Austrii
- Królestwo SHS - Styria, Dalmacja, Bośnia i Hercegowina
- Rumunia - Bukowina
- Włochy - pd.Tyrol, zach. Krainę i pobrzeże Adriatyku
- Polska - Galicja
- Austia - zmuszona do zapłacenia odszkodowania i zmniejszenia armii
b) Bułgaria – Neuilly 27.11.1919
- siły zbrojne ograniczone do 20tys. Bez lotnictwa i broni ciężkiej
- Rumunia - Dobrudż
- Grecja - Tracja Zachodnia
c) Węgry – Trianon 4.06.1920
- ograniczenie wojska, zapłata odszkodowania
- Czechosłowacja – Słowacja i Ruś Zakarpacka
- Królestwo SHS – cz. Banatu, Chorwację i Wojwodinę
- Rumunia – Siedmiogród, część Banatu
d) Turcja – Sevres 10.08.1920
- likwidował Imperium Osmańskie
- Grecja - Adrianopol, Smyrnę oraz pozostałe posiadłości europ.
- Kurdystan – pd-wsch obszary
- nigdy nie wszedł w życie
Liga Narodów - 1919-1946 (w 1937 skupiała 58 państw)
a) cele:
- powołana do czuwania nad pokojem światowym zgodnie z programem prez. Wilsona (14pkt Wilsona), statut przyjęty w Wersalu w 1919
- rozwój współpracy narodowej
b) członkowie:
- 32 państwa,
- 5 dominiów,
- 13 państw zaproszonych
c) USA nigdy nie ratyfikowały traktatu
d) siedziba w Genewie
e) najwyższa władza:
– Zgr. Ogólne (wszystkie państwa),
- dominujące znaczenie miała Rada LN – 4stałych członków (Francja, Japonia, W.Brytania, Włochy) i 4 niestałych
f) decyzje
- nadzorowała sprawowanie mandatów nad byłymi koloniami niemieckimi
- zakaz handlu kobietami i dziećmi
- powołanie w 1925 komisji rozbrojeniowej
g) ocena:
- nie potrafiła utrzymać pokoju
- nie stała się organizacją powszechną
- służyła utrzymaniu hegemonii polit. Francji i Anglii
- utrzymywała system kolonialny
- formalnie rozwiązana 2 1946
- majątek przejął ONZ
