Charakterystyka głównych postaci „Chłopów” Reymonta

Maciej Boryna był najbogatszym gospodarzem we wsi Lipce. Posiadał 30 morgów ziemi. Był człowiekiem ogólnie szanowanym. Przewodził innymi. Chłopi często prosili go o radę, a także wybrali na przywódcę w sporze z dziedzicem. Boryna kochał ziemię, był dobrym gospodarzem. Wszystkie prace wykonywał dokładnie i na czas. W jego obejściu panował ład i porządek. Boryna nie oddal ziemi dzieciom, gdyż nie chciał potem żebrać. Pracę na roli miał już „we krwi”. Przed śmiercią wyszedł na pole i chciał siać. Tam też umarł. Maciej nie był człowiekiem bezdusznym. Doskonale rozumiał sytuację Hanki, której mąż nie troszczył się o rodzinę. Boryna zaczął szanować Hankę, gdyż przekonał się, że ona także kochała ziemię i potrafiła zadbać o gospodarstwo. Zaufał jej i powiedział gdzie miał ukryte pieniądze. Zrobił z niej także gospodynię w swoim gospodarstwie. Boryna nie był pozbawiony wad. Był człowiekiem gwałtownym i zawziętym. Po kłótni z synem wypędził go wraz z rodziną z domu. Nie dążył do zgody. Nie chciał nawet słyszeć o synu. Gdy jednak Antek został uwięziony, kazał Hance zapłacić kaucję. Duży upór wykazał też podczas dochodzenia odszkodowania za stratę krowy. Boryna był chłopem o dobrych i złych cechach charakteru. Był dobrym przywódcą, ale był jednocześnie gwałtowny i zawzięty.
Antek był synem Macieja Boryny. Był człowiekiem zawziętym i bezwzględnym w sporze z ojcem o ziemię. Nie chciał pracować w gospodarstwie ojca lecz we własnym. Czuł nienawiść do ojca. Chociaż żył w nędzy i biedzie, nie prosił ojca o pomoc. Kiedy jednak doszło do walki między ludźmi dziedzica, a chłopami, stanął po stronie ojca i zabił borowego. Antek nie dorósł do roli męża i ojca. Nie troszczył się o rodzinę, wszystko zrzucił na barki żony. Kochał Jagnę. Spotykał się z nią, mimo iż była jego macochą. Nie miało dla niego znaczenia, że ranił uczucia Hanki. Antek był dobrym przywódcą. Potrafił podburzyć chłopów do walki z dziedzicem. Śmiało też występował przeciw szkodliwej uchwale w sprawie budowy szkoły rosyjskiej, przeciwstawił się naczelnikowi i dziedzicowi. Swoje postępowanie zmienił dopiero po wyjściu z więzienia. Choć nadal kochał Jagnę, nie stanął w jej obronie: „W gromadzie żyję, to i z gromadą trzymam. Chceta ją wypędzić, wypędźta; a chceta se ją posadzić na ołtarzu, posadźta! Zarówno mi jedno!”.
Jagna, mimo młodego wieku, wyszła za mąż za Macieja Borynę. Nie zrobiła tego z miłości, decyzję zostawiła matce. Była bardzo piękną kobietą i umiała to wykorzystać. Potrafiła zdobyć serca wielu mężczyzn we wsi. Łamała zasady moralności spotykając się z Antkiem i innymi mężczyznami. Jagna nigdy nie przywiązywała wagi do ziemi i gospodarstwa. Była wiejską artystką. Swoje przeżycia ukazywała w dostępnych jej formach twórczości np.: w wycinankach i kraszankach. Nikt tak jak ona nie potrafił wystroić domu podczas świąt. Jagna była jednak nie przystosowana do życia w wiejskiej społeczności, dlatego popadła w konflikt. Jej romanse były powodem wielu plotek. Początkowo ludzie tylko gadali, ale gdy sprawy przekroczyły granice przyjętych obyczajów, musiało się to dla Jagny skończyć tragicznie. Została poddana samosądowi mieszkańców wsi i wywieziona poza wieś. Wówczas żaden z jej kochanków nie stanął w jej obronie. Podczas rozprawy powrócili oni do moralnych prawideł i opowiedzieli się po stronie gromady. Jagna zastała na zawsze usunięta ze społeczności wiejskiej.
Hanka, żona Antka, była skryta i cicha, nie kierowała się uczuciem. Była kobietą całkowicie odmienną od Jagny. Była pracowita, i zaradna. Kiedy dowiedziała się o zdradzie męża, strasznie to przeżyła, ale nie załamała się, była silna. Sama musiała borykać się z trudnościami. Była dobrą matką i sama troszczyła się o rodzinę. Nie mogła liczyć na Antka. Z nikim nie dzieliła się zmartwieniami. Kiedy Antek został zabrany do więzienia, Hanka chciała pokazać wszystkim, a przede wszystkim mężowi, na co ją stać. Sama zajęła się gospodarstwem Macieja Boryna. Charakterystyczną cechą Hanki była miłość do ziemi. Kobieta dbała też o dom i obejście. Dlatego też Boryna zrobił z niej główną gospodynię swojego majątku. Maciej zaufał tylko Hance, jej też powiedział gdzie ma ukryte pieniądze. Hanka wykorzystała je do uwolnienia uwięzionego męża.
Roch nie miał własnej ziemi. Wędrował od wsi do wsi, często też zaglądał do Lipiec. Prowadził szkółkę dla dzieci. Wieczorami opowiadał bajki. Był człowiekiem wykształconym, więc prawdopodobnie pochodził z wyższego stanu. Roch był czuły na nędzę i niedolę. Pomagał ludziom w miarę swoich możliwości. Często starał się łagodzić spory we wsi. Prowadził działalność przeciw zaborcy. Dlatego też był poszukiwany przez Rosjan. Wówczas z pomocą przychodzili mu chłopi i ukrywali go we własnych chatach.