Pasożyty ludzkie i zwierzęce

Pasożyty ludzkie (zwierzęce):

Glista ludzka (Ascaris lumbricoides)– wywołuje chorobę zwaną glistnicą (askarydoza). Jest to choroba inwazyjna, rozpowszechniona głównie w krajach tropikalnych. Żywicielem ostatecznym glisty ludzkiej jest wyłącznie człowiek. Jaja wydalone z kałem dostają się do środowiska zewnętrznego (gleba, ścieki), gdzie odbywa się ich rozwój do stadium inwazyjnego. Z jaja połkniętego przez człowieka, na skutek działania soków trawiennych, oswobadza się larwa, która następnie rozpoczyna wędrówkę w organizmie: penetruje ścianki jelita cienkiego dostaje się do naczyń układu żyły wrotnej, po czym przez wątrobę, prawe serce dostaje się do płuc. Zarażenie jajami glisty może nastąpić na skutek zjedzenia np. warzyw zarażonych jajami glisty, do których uprawy wykorzystywano ludzkie fekalia lub przez zjedzenie pokarmu, na którym znalazły się owe jaja, przeniesione na niego przez np. muchy. Z pęcherzyków płucnych dostaje się do oskrzeli, a następnie do tchawicy, a stąd z prądem śluzu do gardła, gdzie zostaje połknięta i trafia do jelita, gdzie dochodzi do dojrzałości płciowej. Takie wędrujące larwy mogą wywołać uszkodzenie ścian jelita i wątroby oraz zmiany w płucach i eozynofilię (zwiększenie liczby granulocytów kwasowych we krwi obwodowej powyżej 4 % ogólnej liczby krwinek białych. Przyczyną tej choroby są najczęściej stany uczuleniowe; dochodzi wówczas do wyzwolenia się z tkanek histaminy, która jest niszczona przez eozynofile, co jest charakterystyczne przy samozatruciach produktami przemiany materii pasożytów). Dorosłe glisty są przyczyną zaburzeń ze strony przewodu pokarmowego i układu nerwowego. Mogą wystąpić bóle brzucha, brak łaknienia, nudności, wymioty, zaparcia lub biegunki, niedrożność jelita, zaczopowanie przewodów żółciowych. Czasem spotyka się też zmiany alergiczne skóry, obrzęk twarzy i rąk, zapalenie spojówek, kaszel, łzawienie. Ponadto przechodzeniu larw do pęcherzyków płucnych towarzyszy wysoka gorączka. U dzieci często stwierdza się niespokojny sen, nadmierną pobudliwość nerwową, niemożność skupienia uwagi. Czasami glisty wywędrowują czynnie przez żołądek i przełyk do jamy gębowej. Bardzo rzadko zdarza się, że wchodzą do tchawicy, co grozi uduszeniem się.
Zapobieganie polega na przestrzeganiu higieny osobistej i higieny żywienia oraz nie nawożenie upraw ludzkimi fekaliami.
W leczeniu stosuję się, antywerminę lub adypian piperazyny.



Owsik (Enterobius vermicularis) – podobnie jak glista jest pasożytem monoksenicznym, czyli posiada tylko jednego żywiciela. Pasożytuje w jelicie grubym człowieka, zwykle u małych dzieci, w wieku od 4 do 7 lat. Choroba nazywa się owsicą (enterobiozą, oksjuroza). Występuje na całym świecie i należy do najbardziej rozpowszechnionych robaczyc u ludzi. Zakażenie następuje przez przypadkowe połknięcie jaj pasożyta. Ich źródłem mogą być owoce i warzywa, często dochodzi też do samozarażenia u dzieci, w wyniku np. ssania palców, pod paznokciami których może występować duża liczba jaj. Dorośli zwykle zarażają się w czasie kąpieli w basenach pływackich. Przy małej intensywności inwazji owsica może nie wywoływać żadnych objawów. Przy bardziej intensywnych inwazjach, najważniejszym objawem owsicy jest dokuczliwy świąd skóry w okolicy odbytu. Świąd powoduje ustawiczne drapanie, które może prowadzić do zapalenia skóry, wyprysków i wtórnego zakażenia bakteryjnego. U młodych kobiet może się rozwinąć zapalenie sromu i pochwy. U dzieci stwierdza się zwykle nerwowość, brak skupienia uwagi, a niekiedy zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego, w postaci braku apetytu oraz nudności.
Rozpoznanie polega na stwierdzeniu jaj owsika za pomocą koproskopii (badanie kału w celu wykrycia jaj lub larw pasożytniczych oraz cyst. Stosowane są trzy rodzaje metod badań: 1) metoda bezpośrednia, 2) metodyflotacyjne, 3) metody sedymentacyjne), w materiale zabranym ze skóry w okolicy krocza.
Zapobieganie polega na przestrzeganiu higieny osobistej i higieny otoczenia.


Leczenie polega na stosowaniu antywerminy lub piperazyny.

Włosień kręty (Trichinella spiralis) – pasożytuje we wszystkich stadiach rozwojowych. Cykl rozwojowy odbywa się w dwóch rodzajach narządów: przewodzie pokarmowym i mięśniach poprzecznie prążkowanych. Zarażenie następuje przez zjedzenie, wraz z mięsem larwy inwazyjnej (najczęściej znajdującej się w wieprzowinie, rzadziej w mięsie dzika). W żołądku i jelicie osłonka larwy ulega strawieniu, a sama larwa wędruje do kosmków jelitowych. Tam wwierca się w błonę śluzową i dojrzewa płciowo. Samce po kopulacji dość szybko giną, ale za to są jajożyworodne – w ciągu 1 – 2 miesięcy każda rodzi do 2000 larw, które z prądem krwi wędrują do naczyń włosowatych mięśni poprzecznie prążkowanych, gdzie wwiercają się do włókien mięśniowych. Teraz każda larwa odżywia się kosztem włókna, niszczy je, a następnie zwija spiralnie i na skutek reakcji odpornościowej gospodarza ulega otorbieniu (tzw. larwa mięśniowa lub cysta). Włosień kręty wywołuje chorobę zwaną włośnicą. Objawy jej nie pojawiają się czasie wędrówki larw i wwiercaniu się, dopiero po około 4 tygodniach można zauważyć: bóle głowy, złe samopoczucie, wysoką gorączkę, obrzęki powiek i zapalenie spojówek. Ponad to występują bóle stawowe i mięśniowe. Początkowe objawy są podobne do grypy i dlatego czasami uchodzą uwadze lekarzy. Choroba występuje na wszystkich kontynentach, wszędzie tam, gdzie spożywane jest mięso zwierząt, które mogą być żywicielami włośnika krętego. Do najczęstszych zwierząt mogących wywołać zakażenie należą: świnia, dzik, niedźwiedź, a także na niektórych terenach pies, kot rzadziej szczur. A także gatunki wszystkożerne (np. lisy, wilki), dlatego włośnika nazywamy pasożytem poliksenicznym. Źródłem inwazji bywają zwykle surowe lub półsurowe przetwory mięsne, jak kiełbasa „polska”, metka lub befsztyk tatarski z domieszką mięsa świni lub dzika. Spotykane w ostatnich latach epidemie charakteryzują się na ogół łagodnym przebiegiem, co związane jest z rozcieńczeniem materiału zakaźnego w wyniku przemysłowej produkcji wędlin. Opisano nawet kilka przypadków zarażenia włośnicą na Arktyce (ofiarami byli polarnicy, którzy spożyli niedosmażone mięso niedźwiedzi polarnych). Rezerwuarem włośnia są przede wszystkim szczury, dlatego profilaktyka sprowadza się między innymi do zabiegów odszczurzania (deratyzacji).
Rozpoznanie: na podstawie badań objawów klinicznych oraz badań laboratoryjnych głownie immunologicznych.
Zapobieganie: unikanie spożywania surowych i półsurowych produktów mięsnych, zwłaszcza pochodzenia z nieznanego uboju. W szczególność wystrzegać należy się surowej wieprzowiny – badania przy pomocy specjalnego urządzenia, trychinoskopu, nie dają całkowitej pewności, że dane mięso nie zawiera cyst. Dzieje się tak, ponieważ każda sztuka wieprzowiny powinna być sprawdzona w kilku miejscach (między innymi w przeponie, gdyż jest to miejsce bardzo dobrze ukrwione), czasem jednak badania maja charakter rutynowy i obejmują jedynie niewielkie wycinki pojedynczych mięśni. Dobrym sposobem zabijania larw jest szybkie zamrożenie mięsa do temperatury –30 st. C. (na co najmniej 1 godzinę) lub jego długotrwałe gotowanie. Natomiast solenie i peklowanie nie deje już takiej gwarancji.

Tasiemiec psi - Dipylidium caninum. Widoczna główka z pocztkowymi proglotydami ( członami ).

Na główce widoczne przyssawki oraz wzniesienie na którym znajdują się haczyki czepne. Pospolity w Polsce u psów ( ok 50 % populacji ) i innych mięsożernych. Wymiary od 15 do 80 cm. Żywicielem pośrednim jest larwa pchły oraz larwa wszoa psiego. rozmiar samej główki ok 1mm.


Dojrzały proglotyd tasiemca psiego z widocznymi po obu stronach ( cecha charakterystyczna ) narzadami płciowymi. Cały proglotyd wypełniony jest pakietami jaj.


Mam nadzieję,że praca się przyda
pozdrowionka
Asia