Romantyk i pozytywista (Juliusz Słowacki i Bolesław Prus) w kontekście ideałów swojej epoki oceniają cywilizację zachodnioeuropejską. Porównaj obraz Zachodu zawarty w poniższym fragmencie Lalki z tym, który znasz z Kordiana.

W utworach Pt. „Lalka” Bolesława Prusa i „Kordian” Juliusza Słowackiego autorzy przedstawiają swoje opinie na temat cywilizacji zachodnieuropejskiej. Ich poglądy różnią się, wynika to przynależność w/w twórców do różnych epok. Słowacki jako romantyk przedstawia zachód w ciemnych barwach, B.Prus – pozytywista, jest zachwycony tamtejszą kulturą. Kordian jest dramatem romantycznym z mocnym zabarwieniem patriotycznym , główny bohater wędruje po krajach zachodu szukając pomocy dla zniewolonej Polski. Lalka Bolesława Prusa jest powieścią pozytywistyczną , głównymi wątkiem jest miłość pomiędzy kupcem a zubożałą arystokratką można także odnaleźć wątki społeczne, psychologiczne, satyryczne oraz historyczne. Doznania bohaterów przedstawione są za pomocą różnych sposobów, Np. : mowa pozornie zależna lub monolog wewnętrzny.
Przedstawiony fragment „Lalki” zawiera rozmyślania Stanisława Wokulskiego na temat Paryża. Bohater zauważa że pomimo chaosu w mieście panuje logika . Porównuje mieszkańców Paryża do pracowitych pszczół które pracują po 16 godzin dziennie ,i dostrzega efekty pracy przodków. Gdy paryżanin chce zobaczyć naturę jedzie za miasto albo do lasku gdy chce nacieszyć się sztuką- idzie do galerii Louvru, a gdy pragnie zdobyć wiedzę- ma muzea i gabinety”. „Tu przeciw zmęczeniu zaprowadzono tysiące powozów, przeciw nudzie setki teatrów i widowisk, przeciw niewiadomości setki muzeów, bibliotek i odczytów” .Paryż w obrazie Wokulskiego przedstawiony jest jako miasto w którym żyje się łatwo, w którym można zaspokoić swoje potrzeby duchowe i fizyczne. Mieszaniec miasta ma bardzo duży wybór rozrywek dzięki czemu czuję się szczęśliwy i zaspokojony. Otoczony jest pięknymi budowlami , parkami a nawet wózek na śmieci jest dziełem sztuki. Paryżanie za swój priorytet uznają rozwój przemysłowy i kulturalny dzięki czemu mogą zapewnić sobie szczęśliwe życie. Wokulski zauważa także negatywny aspekt życia w stolicy Francji ‘’ Twierdzi że w tym mieście przetrwają tylko najsilniejsi , nie ma tu miejsca dla nieudolnych i schorowanych ludzi. Negatywnym aspektem jest także złudzenie wolnej woli człowieka. Bohater zwraca uwagę na dbanie o dziedzictwo kulturowe, twierdzi że Francuzi i ich dzieła są piękne ,użyteczne oraz trwałe , mieszkańcy miasta dbają o dorobek swoich przodków. Wokulski porównuje Paryż i Warszawę , stwierdza ‘’ więcej przeżyłem w ciągu jednej godziny, aniżeli w Warszawie przez całe życie’’ Przedstawia Warszawa jako miasto bez perspektyw gdzie nie może się tak prężnie rozwijać jak w stolicy Francji.
Podróż do Paryża odegrała bardzo dużą w życiu głównego bohatera , dzięki niej poznał wynalazcę – Geista który zabrał go na lot balonem. ,dzięki temu spotkaniu zmienia spojrzenie na świat, odżywia się w nim naukowiec i zaczyna krytycznie patrzeć na swoje stosunki z Izabelą. Zwraca także uwagę na determinację Geista, który sprzedaję swój cały majątek aby skupić się tylko na badaniach. Bolesław Prus przez opisanie wyjazdu Wokulskiego chciał pokazać polskim czytelników drogę do sukcesu, która oparta jest na determinacji i ciężkiej pracy
Dzieło Juliusza Słowackiego stoi w opozycji do Lalki. Tytułowy bohater wyrusza w podróż po Europie .Cele podróży zostały dość jasno określone przez bohatera. Chce mianowicie skonfrontować rzeczywisty świat z jego literackim wizerunkiem, stworzonym przez poetów.W Londynie , siedząc na ławeczce przed pałacem Świętego Jakuba, wdaje się w rozmowę z miejscowym dozorcą. Ta dyskusja uświadamia mu, ze w współczesnym świecie liczy się tylko pieniądz. Można dziś kupić wszystko, nawet szlachectwo, a to czego kupić nie można, śmieszne słowa jak honor czy szacunek, wcale nie są w cenie. Rozczarowuje go także literatura, którą ubóstwiał. Spędzając czas w Dover zaczytuje się w "Królu Learze" Szekspira, i choć zachwyca go kunszt poety angielskiego, zarzuca mu, ze nie pisze prawdy. Literatura jest fałszem, przedstawia świat, jakiego nie ma. Potem Kordian udaje się do Włoch, by przekonać się, ze i tu obowiązuje niepodważalna moc pieniądza. Jego kochanka, Wioletta porzuca go bez skrupułów, kiedy tylko przekonuje się, ze niej on wystarczająco bogaty, choć wcześniej deklarowała mu wielką miłość i oddanie. Kordian przekonuje się, ze nawet miłość ma swoją cenę. Czarę goryczy dopełnia wizyta w Rzymie. Kordian stara się uzyskać audiencje u papieża, by ten udzielił błogosławieństwa narodowi polskiemu, ponoszącemu wielkie ofiary, znoszącemu ucisk ze strony zaborcy. Ale papież wcale nie popiera dążeń Polaków do niepodległości, przeciwnie, radzi Kordianowi, by naród jego był posłuszny carowi, który jest teraz prawowitym władcą Polaków. Kordian uważa to za upadek moralny kościoła i cywilizacji zachodnioeuropejskiej. Główny bohater udaję się wielką wyprawę aby znaleźć siebie w tym świecie . Podczas podróży przechodzi przemianę duchową, z wrażliwego chłopca, który widział świat przez pryzmat książek na realistę. Przeżywa głębokie rozczarowanie , uważa świat zachodnioeuropejski za zakłamany i fałszywy, jego wyobrażenie o miłości legnie w gruzach. Uważa że w tej cywilizacji nie ma miejsca na indywidualizm i patriotyzm.
Podsumowując B.Prus w swoim dziele pt ‘’ Lalka’’ zwraca uwagę na budowę pozytywistycznego społeczeństwa opartego na ciężkiej pracy i determinacji w którym ważną rolę odgrywa sztuka. W jego obrazie XIX wieczne społeczeństwa Paryża można porównać do jednego spójnego organizmu który za priorytet stawia sobie rozwój przemysłowy, naukowy oraz kulturalny, jest przejaw założenia ideowego tzn. darwinizmu. Juliusz Słowacki skupił się bardziej na aspektach moralnym w zachodniej europie. Widzi w niej zepsucie oraz upadek kościoła katolickiego. Za największy minus cywilizacji zachodniej uznaję role pieniądza . Zwraca także na zatracenie prawdziwej miłości na rzecz majątku. Należy także wziąć pod uwagę fakt że Bolesław Prus był pozytywistą a Juliusz Słowacki romantykiem przez to niektóre idee epok takie jak indywidualizm, idealizacja miłości i natury (Kordian) nie zgadzały się z założeniami pozytywistycznymi – organicyzm i racjonalizm w ‘’Lalce’’ Moim zdaniem lepszą wizje świata przedstawia Bolesław Prus w ‘’Lalce’’ jest optymistyczna i pokazuję Polakom że drogą do sukcesu jest ciężka praca.