W kręgu kultury sarmackiej

Sarmatyzm jest ideologią i kulturą szlachty polskiej trwająca od XVII wieku do upadku Polski czyli roku 1795.
Podstawowym założeniem było fałszywe przekonanie, że szlachta polska wywodziła się z wojowniczego rodu Sarmatów. W ten sposób rosło mniemanie o wyższości rodów polskich, co prezentowano podczas delegacji Sarmata był człowiekiem wolnym i walecznym. W XVIII w. stwierdzono, że ustrój demokracji szlacheckiej jest tak doskonały, że nie należy w nim wprowadzać żadnych zmian (do tego okresu Polska była mocarstwem Europy). W 1505 roku ustalono przywilej ,,Nihil novi’’ (Nic nowego), na mocy którego żadna nowa ustawa nie mogła wejść w życie bez wyraźnej zgody szlachty. Warto jeszcze nadmienić zasadę ,,Liberum veto”. Dzięki niej posiedzenia sejmu mogły być zerwane jednym głosem. W praktyce posłowie kierowali się swoim interesem, więc obrady praktycznie zawsze były przerywane. Widać, że szlachta polska była kłótliwa. Doprowadziło to do osłabienia kraju, a ostatecznie do trzech rozbiorów.
Sarmaci to silni tradycjonaliści. Poza tym, iż nie chcieli dokonywać zmian w systemie politycznym kraju, to także nie wprowadzali nowości w modzie. Powodowało to zacofanie oraz niski poziom edukacji nawet wśród nich samych. Byli sceptycznie nastawieni do jakichkolwiek nowości.
Sarmatyzm to także styl życia. Prawdziwy sarmata przesadzał w gestach, zachowaniu, obrzędach. Były one bardzo uroczyste, bogate, teatralne. W sposób histeryczny prezentowano swoje uczucia. Ubiór sarmaty cechowała różnorodność barw. Broń także ulegała zdobieniu do tego stopnia, że nie nadawała się do walki. Sarmata to osoba wyznania rzymskiego, zgodnie z zasadą ,,Polak=katolik”. Szlachta uwielbiała łowy i zdobywanie przeróżnych trofeów. Poza tym sarmata to wielki patriota, nierzadko ujawniający elementy nacjonalizmu.
W sarmatyzm jest wpisana sztuka. Miała ona charakter użytkowy i chwaliła ród. Każdy szlachcic chciał mieć własny portret. Ważnym elementem sztuki sarmackiej były portrety trumienne. Przedstawiały one twarz zmarłego. Cechował je upiorny realizm.
Mimo że sarmatyzm to już zamierzchła historia to współcześni artyści ciągle odwołują się do tejże ideologii. Mówię tu np. o Jacku Kowalskim. Niektórzy z wielkim sentymentem wracali do tamtych czasów tak jak Adam Mickiewicz w utworze ,,Pan Tadeusz’’ lub Aleksander Fredro w dziele ,,Zemsta’’.