Komórka to najmniejsza podstawowa jednostka budująca żywy organizm. Jedna komórka może byc organizmem np. pantofelek, bakteria , drożdże.
Komórki dzielimy na:
A) prokariotyczne
B)) eukariotyczne
Prokariotyczne są bezjądrowe (np. bakterie, sinice)
Eukariotyczne są jądrowe ( protusty, grzyby, rośliny, zwierzęta)
Do żywych części komórki zaliczamy :
a) cytoplazma
b) błona komórkowa
c) jądro komórkowe
d) siateczka śródplazmatyczna
e) rybosomy
f) mitochondria
g) aparaty Golgiego
h) lizosomy
Ad a)
Cytoplazma jest to półpłynna żywa substancja zbudowana z wody białek cukrów tłuszczy i soli mineralnych. Posiada własny cytoszkielet czyli liczne włókienka wzmacniające komórkę. Dzięki ruchom rozprowadza różne substancje.
Ad b)
Błona komórkowa jest półpłynna żywa ma strukturę mozaikową pełni 2 funkcje
- odgranicza komórkęod środowiska zewnętrznego
- uczaestniczy w transporcie do i z komórki
Są 3 rodzaje transportu przez błony:
a) dyfuzja
b) dyfuzja wspomagana
c) transport aktywny
Dyfuzja jest to przenikanie cząsteczek ze stężenia większego do mniejszego
Dyfuzja wspomagana to rodzaj dyfuzji z udziałem przenośników czyli białek
Transport aktywny przenikanie cząsteczek ze stężenia mniejszego do większego przy użyciu ernergii (ATP) i przenośników
Ad c)
Jądro komórkowe jest jednym z najważniejszych organelli komórkowych. Znajduje się w nim podstawowy materiał genetyczny decydujący rozmnażaniu się komórki, funkcjach i budowie całego organizmu. Jądro zostało zaobserwowany po raz pierwszy w komórce roślinnej na początku XIX wieku. Jest ono obecne u wszystkich komórek eukariotycznych, z wyjątkiem tych, które wtórnie je utraciły w trakcie różnicowania, są to np. dorosłe erytrocyty ssaków
Ad d)
Siateczka śródplazmatyczna znajduje się w pobliżu jądra komórkowego. Jest to system rureczek i pęcherzyków dzielimy jąna 2 rodzaje:
a) szorstka - zawiera rybosomy produkuje białka
b) gładka nie zawiera rybosomów produkuje tłuszcze.
Ad e)
Rybosomy nie są otoczone żadnymi błonami składająsię z 2 podjednostek. Chemicznie zbudowane są z rRNA (rybosomalny kwas rybonukleinowy) . Uczastniczą w syntezie białek ( translacja)
Ad f)
Mitochondrium jest to struktura otoczona 2 błonami, odpowiedzialna jest za oddychanie tlenowe w komórce, tutaj wytwarzane jest ATP
Ad g)
Aparat Golgiego jest to zespół spłaszczonych pęcherzyków. Jego zadaniem jest pakowanie magazynowanaie i transportowanie głównie białek
Ad h)
Lizosomy są to drobne pęcherzyki które powstają z aparatu Golgiego,zawierają białka enzymatyczne. Uczestnicząw trawieniu wewnątrzkomórkowym.