Miejsce chemii w badaniu środowiska i znajdowaniu sposobów jego ochrony przed zanieczyszczeniami

Wiadomo jest niestety, że chemia częściej powoduje zatruwanie środowiska niż pomoga w jego ochronie, toteż jakiekolwiek sposoby ochrony środowiska przy pomocy chemii zasługują na to by przyjrzeć im się bliżej. W poniższej pracy postaram się zatem przedstawić klika przykładów obrony środowiska naturalnego przy pomocy chemii.
Przecież badanie stanu rodowiska nie może odbywać się bez znajomoci chemii.
Wszelkie elementy rodowiska to przecież związki chemiczne, pomiędzy którymi zachodzą odpowiednie procesy przemian i interakcji. Każdy z elementów rodowiska - powietrze, woda, gleby, rolinnoć musi być kontrolowana, a stan kondycji tych elementów powinien być systematycznie badany, analizowany przez specjalistów i podawany do publicznej wiadomoci.
Celem tych badań powinno być przeciwdziałanie nadmiernemu skażeniu rodowiska i kształtowanie odpowiednich postaw społecznych.

Zanieczyszczenie środowiska jest bardzo poważnym problemem w obecnych czasach, wiec za wszelka cenę należy dążyć do ograniczenia tego zjawiska. Jednakże, aby moc robić to bez szkody, należy najpierw okrelić charakter zanieczyszczeń i ich toksycznoć. Służą do tego różnorodne testy, z których na szczególną uwagę zasługuje test biologiczno-chemiczny MICROTOX- który po raz pierwszy został zaprezentowany, a potem wprowadzony do badań w 1978 roku. MICROTOX jest szeroko używany do pomiarów, przewidywania i kontroli zagrożenia substancji, które mogą być niebezpieczne dla życia w wodzie. Jego działanie opiera się na użyciu specyficznych selekcjonowanych morskich bakterii -Photobacterium phosphoreum-, które hodowane w celu zastosowania do okrelania toksycznoci próbek rodowiskowych. Zaletą tej metody jest także bogata, ogólnowiatowa baza danych, której użycie umożliwia szybka analizę.

Utylizacja materiałów srebrononych

Uwiecznienie piękna przyrody jest zajęciem bardzo ciekawym i pasjonującym, szczególnie gdy przyroda ta jest zagrożona i ciągle ulega niekorzystnym zmianom, przez co możemy już jej nie ogldać w tym stanie. Ujemny wpływ na środowisko mają między innymi metale ciężkie w tym też i srebro będące podstawowym pierwiastkiem wykorzystywanym w fotografii do formowania obrazu fotograficznego poprzez procesy fotograficzne. W wyniku tych procesów wraz ze zużytymi chemikaliami w większości przypadków, srebro jest odprowadzane do ścieków.
Naukowcy starają się głowny nacisk położyć na przedstawienie różnych sposobów unieszkodliwiania materiałów srebronośnych poprzez odzysk srebra, stosowany w procesach technologicznych.
Srebro jest jednym z najlepszych obecnie znanych przewodników ciepła i elektryczności. Z jego stopów wyrabia się przedmioty ozdobne, monety, aparaturę chemiczną, związki zwykle światłoczułe, styki w elektryce i elektronice. Metal ten znajduje liczne zastosowanie w wielu gałęziach przemysłu, a jego roczne zapotrzebowanie światowe wynosi około 25.000 ton, z czego 1/3 stanowią przemysł fotochemiczny i fotograficzny. Z tak dużego zapotrzebowania na srebro odzyskuje się tylko połowę, reszta zaś to bezpowrotna strata. Z roku na rok wzrasta zapotrzebowanie na srebro, zwłaszcza w przemyśle elektronicznym, natomiast zmniejsza się jego wydobycie, i w ślad za tym wzrastają ceny srebra na rynku światowym. Stąd też ważnym zagadnieniem jest oszczędność srebra, którą można uzyskiwać poprzez odzyskiwanie srebra oraz zastąpienie materiałów srebronośnych materiałami bezsrebrowymi.
Do odzyskiwania srebra z ciekłych materiałów srebronośnych pochodzących z procesów fotograficznych, stosowane są głównie metody: elektrolityczna, wymiany jonowej, strącania, oraz podstawiania metalami. Opracowana też została odmiana wymiany jonowej zwana flotacją jonową. Istnieje również możliwość odzyskiwania srebra z wykorzystaniem procesów fermentacyjnych. Do odzyskiwania srebra ze zużytych materiałów fotograficznych (odbitki, filmy itp.) i ich odpadów zamiast spalania można odzyskać srebro metodą pirolizy oraz innymi metodami chemicznymi i biochemicznymi.
Co roku wprowadza się do gleby miliony kilogramów różnych pierwiastków, które zaczynają krążyć w przyrodzie zanieczyszczając wody powierzchniowe i podskórne, spływają do rzek powodując stopniowe ginięcie ryb, skorupieków itp. Najlepszym sposobem zapobiegania jest opracawanie i rozpowszechnianie metod bezsrebrowych. Metody takie eliminują dodatkowo koszty związane z wykorzystaniem srebra w procesie produkcyjnym materiałów srebronośnych.


Naszczęście wyniki badań z ostatnich lat pokazują, że utrzymuje się tendencja do zmniejszania emisji zanieczyszczenia powietrza.Diagram I i II: Zmiany emisji do powietrza metali ciężkich w Polsce w latach 1980–1998






Bibliografia:

1."Fototechnika" pod redakcją Geharda Teichera; Wydawnictwa Naukowo - Techniczne, Warszawa 1982.
2.Kowalak, „Metale śmierci”, Centrum Edukacji Ekologicznej Wsi, 1991
3.S. Hławiczka, „Uwaga na domowe paleniska”, „Ekoprofit”, 2/2000
4.M. Grzesiak, „Choć powietrze coraz czystsze...”, „Ekoprofit”, 3/2000
5.T. Kopta, „Twój samochód zagraża Twojemu życiu”, „Aura”, 3/2000