Sprawdzian z fizyki - informacje

*Ciecze i ciała stałe trudno zmieniają objętość, ponieważ moją gęsto upakowane cząsteczki.
*Ciała stałe trudno zmieniają kształt i posiadają sprężystość postaci, gdyż ich cząsteczki tworzą regularne struktury, w których dążą do zachowania stałych odległości między sobą.
*Gazy mają sprężystość objętości, gdyż ich ciśnienie zależy od liczby cząsteczek przypadających na jednostkę objętości (od niej zależy liczba zderzeń ze ściankami naczynia).
*Oddziaływanie międzycząsteczkowe utrzymują cząsteczki w stałych średnich odległościach od siebie. Przy zbliżaniu cząsteczek oddziaływania odpychania odpychają je od siebie, przy oddalaniu przyciągają.
*Najsilniejsze oddziaływania występują w ciałach stałych, słabsze w cieczach, a najsłabsze w gazach.
*W gazach cząsteczki często zderzają się i poruszają się po łamanych, w ciałach stałych cząsteczki drgają wokół położeń równowagi, w cieczach podobnie, z tym, że ich położenia równowagi zmieniają się.
*Siły działające tylko między cząsteczkami cieczy nazywamy siłami spójności.
*Siły spójności w wodzie można zmniejszyć poprzez wzrost temperatury cieczy i dodamy do niej mydła lub detergentu.
*Siły działające między cząsteczkami cieczy i ściankami naczynia nazywamy siłami przylegania.
* Jeśli siły spójności są większe od sił przylegania, to ciecz tworzy menisk wypukły, w przeciwnym wypadku tworzy menisk wklęsły.
*Włoskowatość to zjawisko polegające na ustalaniu poziomu cieczy w bardzo wąskich rurkach powyżej lub poniżej poziomu cieczy na zewnątrz rurki ( spowodowane siłami spójności i przylegania).
*Ze względu na budowę ciała stałe możemy podzielić na: - ciała krystaliczne – których cząsteczki ułożone są regularnie, tworząc siec przestrzenną (większość), - ciała amorficzne – o strukturze wewnętrznie podobnej do struktury cieczy (np. szkło, wosk) – polimery – składające się z cząsteczek złożonych z łańcuchów zamieniających nawet tysiące atomów.
*Ciała krystaliczne dzielimy na: - monokryształy – cząsteczki ułożone są regularnie w całej objętości (regularność globalna) (np. diament i kwarc) – polikryształy – złożone z wielu drobnych monokryształów ułożonych nieregularnie obok siebie (większość) (regularność lokalna) (np. metale)
* Wyróżniamy polimery naturalne (np. kauczuk, celuloza i wełna) i sztuczne (np. tworzywa sztuczne).
*W zależności od wielkości oddziaływania ciało stałe może być: - sprężyste – gdy po ustalaniu oddziaływania wraca do wcześniejszego kształtu. – plastyczne – gdy w skutek oddziaływania odkształca się trwale. – kruche – gdy w skutek oddziaływania ulega zniszczeniu.
*Prawo Hooke’a: Naprężenie wewnętrzne jest wprost proporcjonalne do wydłużenia względnego.

*Zakres sprężystości i plastyczności ciała uzależniony jest od: - kształtu ciała, - rodzaju substancji, z jakiej wykonano ciało, - temperatury ciała.
*Energia, którą tracą ciała podczas ruchu z tłumieniem, zmienia się na energię wewnętrzną.
*Sumę wszystkich rodzajów energii, jakie mają cząsteczki ciała, nazywamy energią wewnętrzną ciała.
*W skład energii wewnętrznej wchodzą między innymi energia kinetyczna chaotycznego ruchu cząsteczek i energia potencjalna wzajemnych oddziaływań między nimi.
*Gaz doskonały ma tylko energię kinetyczną, lecz nie posiada energii potencjalnej.
*Ciepłem nazywamy tę część energii wewnętrznej, którą ciało o temperaturze wyższej przekazuje ciału o temperaturze niższej.
*Pierwsza zasada termodynamiki: Zmiana energii wewnętrznej ciała może zachodzić przez przekazywanie ciepła lub przez wykonanie pracy.
*Wartości dodatnie wielkości z pierwszej zasady termodynamiki dotyczą sytuacji, w których: - energia wewnętrzna rośnie , - ciepło pobrane jest z otoczenia, - pracę wykonują siłę zewnętrzną (maleje objętość gazów).
*Ilość ciepła potrzebna do ogrzania ciała zależy od rodzaju substancji, z jakiej wykonano ciało i jest wprost proporcjonalna do jego masy i przyrostu temperatury.
*Ciepło właściwe jest równe ilości energii potrzebnej do zwiększenia temperatury jednostki masy ciała o jeden kelwin.
*Szybkość wymiany ciepła z otoczeniem zależy od różnicy temperatur i powierzchni.
*Jakie znasz urządzenia z powierzchnią powiększoną do podgrzewania ciepła? Grzejniki, chłodnice, radiatory.
*Jak nazywamy ciała, które dobrze przewodzą ciepło? Przewodniki cieplne: metale
*Jak nazywamy ciała, które źle przewodzą ciepło? Porcelana, styropian, futro, słoma, szkło, plastik
*Przekazywanie ciepła między ciałami o różnych temperaturach, w wyniku bezpośredniego ich zetknięcia, nazywamy przewodnictwem cieplnym.
*Przewodnictwo cieplne polega na przekazywaniu między stykającymi się ciałami energii kinetycznej chaotycznego ruchu cząstek. Ciała o wyższej temperaturze mają większą energię i przekazują ją podczas zderzeń cząsteczek.
*W mieszaninie gazów i cieczy o różnej gęstości ciecze i gazy o mniejszej gęstości unoszą się ku górze.
*Wzrost temperatury gazu lub cieczy wywołuje zmniejszenie się jego gęstości.
*Przenoszenie się ciepła w gazach lub cieczach wskutek zmiany ich gęstości wywołanej zmianą temperatury nazywamy konwekcją lub unoszeniem.
*Promieniowanie jest formą przekazywania ciepła za pośrednictwem promieniowania elektromagnetycznego (promieniowania widzialnego i podczerwonego).
*Ciepło może być przekazywane poprzez: - przewodnictwo, - konwekcję, - promieniowanie.
*Podczas topnienia rośnie średnia energia potencjalna cząsteczek, a nie zmienia się ich średnia energia kinetyczna. Ciepło pobierane jest na przebudowę struktury z regularnej na nieregularną.
*Podczas topienia i krzepnięcia topienie i krzepnięcie zachodzi w tej samej temperaturze.
*Ciepło dostarczane do stopienia ciała lub otrzymywane podczas jego krzepnięcia jest wprost proporcjonalne do masy ciała i zależy od rodzaju substancji z jakiej wykonano to ciało .
*Ciepło topnienia jest równe liczbowo ilości energii potrzebnej do stopienia jednostki masy substancji bez zmiany temperatury.
*Podczas parowania rośnie średnia energia potencjalna cząsteczek, a nie zmienia się ich średnia energia kinetyczna. Ciepło pobierane jest oderwanie się cząsteczek spod wpływu oddziaływania międzycząsteczkowego.
*Wrzenie to proces gwałtownego parowania zachodzący w całej objętości cieczy.
*Poniżej temperatury wrzenia parowanie odbywa się tylko na powierzchni cieczy.
*Ciepło dostarczane do odparowania cieczy w temperaturze wrzenia lub otrzymywane podczas jej skraplania jest wprost proporcjonalne do masy cieczy i zależy od jej rodzaju.
*Ciepło parowania w temperaturze wrzenia jest równe liczbowo ilości energii potrzebnej do odparowania jednostki masy substancji w temperaturze wrzenia.
*Temperatura wrzenia substancji zależy od ciśnienia.
* Przy niższym ciśnieniu jest temperatura niższa przy wyższym wyższa.
*Silniki to urządzenia, które wytwarzają energię mechaniczną kosztem innej energii.
*Silnik cieplny to silnik , który wytwarza energię.
*Do najpopularniejszych silników cieplnych zalicza się: turbinę parową, silnik parowy, silnik spalinowy.
*Etapy pracy silnika czterosuwowego iskrowego: suw ssania, suw sprężania i zapłonu, suw pracy, suw wydechu.
*Własności silników cieplnych: - procesy zachodzące w silniku muszą mieć charakter cykliczny, - gaz roboczy powinien mieć kontakt ze źródłem ciepła i ze zbiornikiem o niskiej temperaturze(chłodzącą), - tylko część dostarczanej silnikowi energii zostaje zamieniona na energię mechaniczną, duża część zostaje oddana chłodnicy.
*Sadi Carnot opracował teoretyczny cykl pracy silnika, którego substancją roboczą jest gaz doskonały. Sprawność silnika Carnota zależy od temperatury źródła T1 i temperatury chłodnicy T2.
* Nie można zbudować silnika cieplnego o sprawności większej lub równej sprawności silnika Carnota. Sprawność rzeczywistych silników wynosi około 50% tej sprawności.
*Druga zasada termodynamiki: Niemożliwe jest zbudowanie silnika cieplnego, który zmieniałby energię cieplną na pracę, korzystają tylko z jednego źródła ciepła. Silnik działa tylko wtedy, gdy istnieją dwa źródła ciepła o różnych temperaturach.
*Proces, w którym układ może wrócić do stanu wyjściowego w taki sposób, że w otaczającym ośrodku nie pozostawi to żadnych zmian, nazywamy procesem odwracalnym.
*W przyrodzie samorzutnie mogą zachodzić tylko procesy nieodwracalne.
* Do samorzutnych procesów należą między innymi dyfuzja, wyrównywanie się temperatur stykających się ciał, wyrównywanie się ciśnień gazów po otwarciu zaworu.
* W przyrodzie procesy zachodzą od stanów mniej prawdopodobnych do bardziej prawdopodobnych.
*Stan jest tym bardziej prawdopodobny, im większy jest w nim nieporządek i chaos.
*Miarą nieuporządkowania jest wielkość fizyczna zwana entropią. Entropia układu jest tym większa im mniejsze jest jego uporządkowanie. Podczas procesów samorzutnych entropia wzrasta.