Edukacja ekologiczna w szkole (niekompletna)

Przed nowoczesną, europejska szkołą stawiane są od kilku lat nowe wyzwania. Szkoła musi obecnie sprostać wyzwaniom, jakie stawia przed nią współczesny świat. Wiek w którym musimy żyć, to okres wielu katastrof i kryzysów środowiskowych, zanieczyszczeń powietrza, które powodują zmiany klimatu, powodzie i różne kataklizmy. Wybierając odpowiedni styl życia i postępowania w życiu i w pracy zawodowej, można znacząco wpłynąć na środowisko. Właściwie prowadzona edukacja środowiskowa, może w znaczący sposób przyczynić się do zapobiegania wielu niekorzystnym zmianom. Odgrywa ona znaczącą rolę w kształtowaniu świadomości ekologicznej, stanowiącej podstawę utrzymania prawidłowego poziomu życia we współczesnym świecie. Edukacja ekologiczna jest bardziej rozbudowaną nauką o przyrodzie i o nauce o ochronie przyrody, jest ona nośnikiem wiedzy o świecie. Kształtuje nie tylko myślenie, ale pozwala rozwijać wartości, motywacje, postawy, a także codzienne nawyki i umiejętności. Daje sposobność poznania współzależności całego życia na naszej planecie, wpływu człowieka na teraźniejszość i przyszłość, na zasoby naturalne, społeczność i środowisko jako całość w skali lokalnej i globalnej. Celem niniejszej pracy jest dogłębna analiza literatury i innych źródeł w celu zgłębienia problemu edukacji ekologicznej. W pracy zostanie przedstawiona edukacja ekologiczna na przykładzie gimnazjum w Strykowie.

I. Edukacja ekologiczna
Sytuacja środowiska w naszym kraju i na świecie jest alarmująca. Niewątpliwie problemy wynikają z sytuacji społeczno-ekonomicznej i nieodpowiednich wzorców zachowania się ludzi. Tylko poprzez oddziaływanie na systemy wiedzy i wartości możemy mieć nadzieję na znalezienie odpowiednich rozwiązań problemów środowiskowych . Na kształceniu i oświacie spoczywa obowiązek przewidywania celów i metod prowadzących do uczynienia społeczeństw bardziej świadomymi, odpowiedzialnymi i funkcjonalnie lepiej przygotowanymi do stawiania czoła wyzwaniom związanym z zachowaniem jakości środowiska i życia. Rozwój świadomości na temat środowiska powinien więc postępować wśród wszystkich ludzi na całym świecie. Dorośli i dzieci powinni więc znać plany i cele ekorozwoju. Muszą odczuwać wartości, jakie płyną z ochrony środowiska.
II. Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej
Geneza i historia edukacji ekologicznej jest ściśle związana z międzynarodowymi inicjatywami skierowanymi w trakcie konferencji odbywających się pod auspicjami Organizacji Narodów Zjednoczonych. Temat zrównoważonego rozwoju nie od razu znalazł się w centrum międzynarodowych projektów strategii edukacji ekologicznej. Sytuacja uległa zmianie w latach 90- tych. Za moment przełomowy w rozumieniu celów edukacji ekologicznej należy uznać konferencje w 1992 roku . Tej sprawie służyły także: konferencje zorganizowana przez UNESCO i IUCN (Światowa Unia Ochrony Przyrody) w szwajcarskiej miejscowości Gland (1994), ateńska konferencja UNESCO pt. „Edukacja ekologiczna na rzecz zrównoważonego rozwoju” (czerwiec 1995) oraz konferencja na temat: Edukacja i świadomość społeczna na rzecz trwałego i zrównoważonego rozwoju zorganizowana przez UNESCO oraz Komisję Trwałego i Zrównoważonego Rozwoju ONZ (Pruhonice w Czechach, listopad 1995). IV Sesja tej komisji (1996) służyła przeglądowi osiągnięć i działań służących rozwojowi świadomości ekologicznej w skali międzynarodowej i krajowej. Ważną rolę odegrała także konferencja w Aarhus (Dania, czerwiec 1998). Uczestnicy obrad zgodnie doszli do przekonania, że edukacja ekologiczna dla potrzeb rozwoju zrównoważonego jest bardzo ważną częścią szeroko pojętej edukacji obywatelskiej. W 1995 r. na mocy porozumienia zawartego pomiędzy ówczesnym Ministerstwem Edukacji Narodowej, a Ministerstwem Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, realizując zalecenia zawarte w Agendzie 21, rozpoczęto prace nad przygotowaniem Narodowej Strategii Edukacji Ekologicznej „Przez edukację do zrównoważonego rozwoju”. Strategia została przyjęta w 1997 roku. Następnie w 1998 roku Narodową Strategię zaakceptowały sejmowa i senacka komisja ochrony środowiska. Dokument został zaktualizowany w latach 1999- 2000 i dostosowany do nowych warunków związanych z wprowadzeniem kolejnych reform w Polsce . Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej identyfikuje i hierarchizuje główne cele edukacji środowiskowej, wskazując jednocześnie możliwości ich realizacji. W Strategii jednym z podstawowych zapisów jest założenie, że edukacja ekologiczna powinna obejmować nie poszczególne grupy społeczne, ale całe społeczeństwo.

III. Narodowy Program Edukacji Ekologicznej
O obowiązku opracowania programu i prowadzenia edukacji ekologicznej w Polsce mówi szereg dokumentów państwowych oraz przyjętych przez Polskę zobowiązań o charakterze umów międzynarodowych . Spośród polskich dokumentów podejmujących temat edukacji ekologicznej najwyższą rangę ma Ustawa o ochronie i kształtowaniu środowiska ( z 31 stycznia 1980, wielokrotnie nowelizowana w latach 90.).Obok ustawy trzeba wymienić dokument pt. Polityka ekologiczna państwa, opracowany przez Urząd Rady Ministrów na podstawie uchwały Sejmu RP z dnia 10 maja 1991 r. Spośród starszych zobowiązań międzynarodowych nakładających na Polskę obowiązek opracowania i wdrażania strategii edukacji ekologicznej należy wymienić Agendę 21, Ramową konwencję Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu oraz Konwencję o ochronie różnorodności biologicznej( Rio de Janeiro w 1992).