Cecha | mięsień | ||
|---|---|---|---|
Gładki | Poprzecznie prążkowany | ||
szkieletowy | Serca | ||
Obecność prążków | brak | są | Są |
kształt | wrzecionowaty | Cylindryczny rozgałęziony | |
Ilość jąder | jedno | wiele | Jedno lub dwa |
Rozmieszczenie jąder w komórce | centralne | Peryferyjnie przy błonie komórkowej | Centralnie |
Zależność od woli | niezależne | zależne | niezależne |
Szybkość skurczu | wolne | szybkie | Szybkie |
|---|---|---|---|
Męczliwość mięśnia | Nie męczą się | szybko | Nie męczą się |
występowanie | Wyścieła ściany narządów oraz ich przewody, np. jelita, moczowody, wątroba, przewody żółciowe | Przy szkielecie, np. biceps | Ściany serca |
Mięśnie szkieletowe:
- Komórki mięśniowe mają wrzecionowaty lub cylindryczny kształt
- Jego jednostkę strukturalną stanowi włókno mięśniowe
- Stanowią 40% ciężaru ciała
Praca mięśni
- Mięśnie „mogą jedynie ciągnąć, nie mogą pchać”.
- Działają wobec siebie przeciwstawnie- antagonistycznie.
- Np. mięsień dwugłowy ramienia- zginacz, kurcząc się, pozwala na zgięcie ręki, podczas gdy jego antagonista- prostownik, kurcząc się umożliwia ponowne jej -wyprostowanie. W czasie gdy jeden z nich się kurczy, drugi pozostaje w spoczynku.
- Współzależne funkcjonowanie mięśni antagonistycznych jest regulowane przez układ nerwowy.
Skurcz mięśnia
Skurcz włókna mięśniowego | Skurcz jest efektem wsuwania się filamentów aktynowych między miozynowi. Zjawisko to można zaobserwować na poziomie każdego sarkomeru, a końcowy efekt skurczu włókna mięśniowego jest wynikiem sumy skurczów poszczególnych jego sarkomerów | |
|---|---|---|
Przebieg skurczu | Pod wpływem impulsu nerwowego dochodzi do zmian w obrębie błony komórkowej włókna mięśniowego. Zmiany te są następnie przenoszone na błony siateczki śródplazmatycznej. Efektem jest uwolnienie jonów wapnia do cytoplazmy. obecnośc jonów wapnia w sąsiedztwie miofibryli powoduje zmianę ułożenia główek miozyny. Zmiana ta wymaga nakładu energii, której źródlem jest ATP. Ruch główek miozyny powoduje przesunięcie filamentów aktynowych i skrócenie sarkomeru. Skurcze poszczególnych sarkomerów sumują się, dając w efekcie widoczny skutek w postaci skurczu całego włókna mięśniowego. | |
Mechanizm skurczu w obrębie sarkomeru | ||
Źródła energii: | Skurcz włókna mięśniowego wymaga nakładu energii w postaci ATP. W zależności od czasu pracy mięśni, ATP może być uzyskiwany z różnych źródeł | |
Fosfokreatyna | Aminokwas, do którego dołączona jest reszta fosforanowa. Pewna jego ilośc zawsze znajduje się w mięśniu i pełni rolę „podręcznego magazynu energii”. Jest podstawowym źródłem ATP w nagłych, krótko trwających ruchach lub w pierwszych sekundach wysiłku fizycznego. Pozyskiwanie ATP z fosfokreatyny odbywa się poprzez przeniesienie reszty fosforanowej na ADP: Fosfokreatyna + ADP kreatyna + ATP | |
Oddychanie tlenowe | -Jest podstawowym procesem, w wyniku którego następuje wytwarzanie ATP w mięśniach. - Jako źródło energii wykorzystywane są: a)glukoza b)glikogen c)kwasy tłuszczowe, są wykorzystywane podczas dłuższego wysiłku (kilka- kilkanaście godzin) Warunkiem sprawnie zachodzących przemian tlenowych jest odpowiednie zaopatrzenie w tlen. Pewna jego ilośc jest zamagazynowana w tkance mięśniowej przez znajdującą się tam mioglobinę. | |
Oddychanie beztlenowe | U osób, o słabej kondycji fizycznej, do mięsni nie jest doprowadzana wystarczająca ilośc tlenu. Zapasy zmagazynowane przez mioglobinę również wyczerpują się po pewnym czasie. Sytuację braku tlenu w mięśniach określa się jako dlug tlenowy. Energia potrzebna do dalszej ich pracy powstaje w procesie oddychania beztlenowego. W tej przemianie w wyniku rozkładu glukozy powstaje kwas mlekowy. Gromadzący się w mięśniach produkt zakwasza środowisko zakłócając funkcjonowanie włókien mięśniowych- stają się one sztywne, a ich ruch sprawia ból (zakwasy). Kwas mlekowy jest doprowadzany do wątroby i tam rozkładany (w ok. 1-2 dni). | |
Pobierz załącznik
