"Kłamczucha" M. Musierowicz.

Czas akcji:
Maj-Grudzień 1997 rok

Miejsce akcji:
Łeba, Poznań

Bohaterowie:
Aniela Kowalik, Paweł Nowacki, Danusia, Cesia, Józef Kowalik -ojciec Anieli, (Mamert, Tosia, Romcia, Tomcio Kowalik), ciotka Lila, Robert Rojek, Janusz Pyziak, Kasia kurkówna

Budowa akcji:
Główny wątek, to niezwykła historia Anieli Kowalik

Pewnego dnia Aniela ,będąc na wagarach, poznała chłopca o imieniu Paweł, który pochodził z Poznania. Nastolatka zakochała się w nim od pierwszego Wejrzenia .Postanowiła znaleźć się blisko niego . Podjęła naukę w liceum poligraficzno-księgarskim. Będąc w Poznaniu udała się do rodziny ze strony ojca i tam spędziła pierwszą noc .Po jakimś czasie pobytu w Poznaniu poszła do ciotki Lili prosić o wynajęcie pokoju u niej. Od tamtej pory wynajmowała niewielki pokoik po studencie obok mieszkania Mamertów. Po nieprzyjemnym incydencie postanowiła pomóc Tosi. Ucharakteryzowana udała się z dziećmi do państwa Nowackich aby wziąć na siebie całą winę. Pani Nowacka zaproponowała Anieli pracę jako pomoc domowa. Aniela zgodziła się dopiero gdy zobaczyła Pawełka , który wyszedł z pokoju obok. Teraz co dzień widywała i obserwowała Pawełka. Czasem praca przeszkadzała Anieli w nauce . Dziewczyna na początku uczyła się zupełnie bez zainteresowania, jednak później zainteresowała się poligrafią i zdobywała dobre oceny .Mimo wszystko najbardziej interesował ją teatr .Po ukazaniu swoich hobby dostała rolę w przedstawieniu. Odegrała rolę Hamleta . Przedstawienie zakończyło się dla niej sukcesem. Bohaterka przekonała się , że stała się lepsza i że kiedy jest się dobrym dla innych inni są lepsi dla nas.

CHARAKTRERYSTYKA ANIELI KOWALIK


Aniela Kowalik to tytułowa bohaterka powieści Małgorzaty Musierowicz pt. „Kłamczucha”. Gdy miała 2 lata zmarła jej matka, dlatego dziewczyn wychowywał ojciec. Bohaterka uczęszczała do Szkoły Podstawowej w Łebie, gdzie mieszkała, a następnie w Liceum Poligraficzno-Księgarskiego w Poznaniu.
Aniela była drobna, a jej czarne, puszyste włosy często zaplatała w warkocz. Mimo że nosiła okulary, jej czarne oczy zawsze były żywe i wesołe. Często można było dopatrzyć się w nich lekkiej ironii. Dźwigający okulary nos, mimo „sporych” rozmiarów, był zawadiacki. Aniela posiadała także rumiane policzki, a wyraz jej ust wskazywał na wybuchowy, daleki od łagodności temperament.
Aniela to osoba bardzo energiczna i dynamiczna, często nie umiała usiedzieć na miejscu. Miała wrodzone zamiłowanie do perfekcji, wszystko musiało być zapięte na ostatni guzik. Nie wahała się przed niczym, zawsze była zdecydowana i uparta, co potwierdziła wyprowadzając się z domu, aby studiować w Poznaniu. Często jednak ukazywała swoją skłonność do przesady, wyolbrzymiała fakty. Bardzo często kłamała, aby dojść do celu. Wyznawała zasadę, że cel uświęca środki. Podczas pobytu u Mermetów zyskała przez swą najgorszą wadę przezwisko Kłamczucha. Aniela początkowo tak zazdrosna o Pawła, gdy spotykał się z koleżankami, kilka tygodni później była wobec niego mściwa, każąc mu zjeść 20 pączków. Była to jednak dziewczyna o silnym charakterze. Bardzo pomysłowa i nieobliczalna. Swój aktorski talent często wykorzystywała w codziennym życiu planując dokładnie każdą sytuację i to co każdy ma powiedzieć. Bohaterka lubiła czytać książki, przez co znała dobrze literaturę, m.in. na pamięć całego „Hamleta”. Aniela mimo wielkiego egoizmu i samolubstwa, umiała jednak okazać wspaniałomyślność oddalając rolę Ofelii Danusi. Była także samodzielna, umiała sama zarobić na wynajęte mieszkanie. Rzadko jednak myślała o konsekwencjach swoich czynów. Nie zawahała się oczernić ojca przed wujostwem. Nie szanowała także cudzych uczuć. O Anieli można powiedzieć, że była niedojrzała emocjonalnie, choć niekiedy umiała dostrzec własne błędy.
Aniela kowalik to postać sympatyczna, mimo że jak każdy człowiek oprócz zalet posiada także wady. Jest to postać, która umie rozśmieszyć tak samo jak wzruszyć, swoją nieprzewidzialnoścą wzbudza także ciekawiąc. Czytelnik obserwuje bohaterkę jak się zmienia, na szczęście na korzyść. Uważam, że niejeden z nas powinien taj jak Aniela zmienić coś w swoim życiu

STRESZCZENIE

Niebanalna historia miłosna Anielki Kowalik, zwanej Kłamczuchą, oraz złotowłosego Pawełka, rozpoczyna się pewnego pięknego majowego dnia w porcie w Łebie. Dziewczyna jest na wagarach, chłopak przyjechał wykurować się po zapaleniu płuc. Wyjeżdża następnego dnia. Dziarska i energiczna Aniela, zakochana w Pawle od pierwszego wejrzenia, postanawia spędzić z cudownym poznaniakiem resztę dnia. Jadą na plażę. Całują się, rozmawiają, on deklamuje wiersze. Rozstają się na godzinkę, aby zjeść obiad. Niestety, nie udaje im się już spotkać tego dnia. Porywczy ojciec Anieli, zły z powodu wagarów, zamyka ją w mieszkaniu. Dziewczyna próbuje uciec oknem, bezskutecznie.
Kłamczucha przekonana, że spotkała miłość swojego życia, postanawia zrobić wszystko, aby nie stracić pięknego Pawełka. Składa podanie o przyjęcie jej do Liceum Poligraficznego. Dostaje się bez trudu. Okazuje się, że rodzina dziewczyny mieszka w Poznaniu, bardzo blisko Pawła. Anielka składa wizytę wujkowi Mamertowi i cioci Tosi. Ubrana jak zaniedbane dziecko, wykorzystując swój niewątpliwy talent aktorski, opowiada wzruszającą historyjkę o niesympatycznej macosze i przyrodnim bracie, którym musi się zajmować. Twierdzi też, że nie przyznano jej internatu. Zdobywa zaufanie rodziny, jednak nie rozwiązuje to jeszcze problemu. Kowalikowie wynajmują poddasze od Ligii Muszyńskiej, ciotki Tosi, która nie chce przyjąć nowej lokatorki.
Aniela dzwoni do Pawła. Chłopak wita ją czule... lecz okazuje się, że wziął ją za jakąś Danuśkę. Aniela płacze przez pół nocy, lecz wkrótce dochodzi do wniosku, że Danuśka to nieporozumienie. W przekonaniu tym utwierdza ją romantyczny list od Pawła.
Kłamczucha odwiedza ciotkę Lilę, intrygującą i inteligentną malarkę. Udaje sympatyczną akwarelistkę i oferuje swoje usługi jako dama do towarzystwa. Nie żąda żadnego wynagrodzenia oprócz dachu nad głową. Ciotka Lila domyśla się prawdy. Po interesującej rozmowie na temat kłamstwa i moralności, podczas której Aniela śmiało wyraża swoje kontrowersyjne poglądy, Muszyńska decyduje się wynająć jej pokój.
Dzieci Kowalików, sześcioletni Tomcio i pięcioletnia Romcia, to inteligentne i zuchwałe osóbki, które sprawiają swoim rodzicom niemało kłopotów. Pewnego dnia otwierają “wypożyczalnię sprzętu piaskowego”. Wypożyczają zabawki dzieciom, które nie mają czym się bawić w piaskownicy. Zarabiają osiemdziesiąt złotych w niecałą godzinę. Jedna z klientek Tomcia i Romci to Marzena, której matka jest wicedyrektorem Tosi. Wicedyrektor Dąbkówna robi podwładnej awanturę.
Aniela chce pomóc Tosi. Ucharakteryzowana nie do poznania, odwiedza wicedyrektor Dąbkównę. Przedstawia się jako Franciszka Wyrobek, wiejska dziewczyna, pomoc domowa Kowalików. Mówi, że to ona podpuściła dzieci, aby zarabiały w piaskownicy, a pieniądze kazała oddawać sobie. Nagle w kuchni, gdzie rozmawiają, pojawia się... Pawełek! Okazuje się synem wicedyrektor Dąbkówny. Nie rozpoznaje wakacyjnej miłości w kocmołuchowatej Frani. Tymczasem jego matka proponuje dziewczynie pracę. Anielka po namyśle zgadza się.
Początek roku nie napawa dziewczyny optymizmem. Wszyscy oprócz niej się znają, przeraża ją też perspektywa uczenia się poligrafii. Poznaje Roberta Rojka, nazywanego Robrojkiem. Miły piegus traci dla niej głowę, lecz ona nie czuje do niego sympatii.
Aniela – Frania pracuje w domu Pawła. Często wyręcza się nim. Zaczyna dostrzegać wady chłopaka, jego żarłoczność, egocentryzm. Wkrótce poznaje przemądrzałą Danuśkę, podobną do Jane Birkin, tylko dużo brzydszą.
Postanawia wreszcie spotkać się z Pawłem jako Aniela Kowalik. Dzwoni do niego, mówiąc, że za dwa dni przyjedzie do Poznania. Umawiają się w kawiarni w hotelu Merkury. Wystrojona czeka na niego przy stoliku. Gdy wreszcie go widzi, z wrażenia strąca łokciem swoją pepsi-colę. Pochyla się, aby posprzątać. Pawełek podchodzi i zwraca się do niej: Franiu. Aniela wybiega z kawiarni, zrozpaczona.
Od tej pory Paweł staje się zaskakująco miły dla pomocy domowej. Zaczyna nawet ją uwodzić. Zagubiona w swych kłamstwach dziewczyna odbiera to jako zdradę wobec Anieli Kowalik. Chce zrezygnować
z pracy, rzucić liceum, w którym tylko Robrojek okazuje jej życzliwość i wrócić do Łeby. Lecz pewnego dnia trafia na próbę szkolnego kółka teatralnego odbywającą się u Pawła. Opiekunem jest profesor Dmuchawiec. Uczniowie będą wystawiać “Hamleta”, Paweł gra tytułową rolę. Jest Hamletem pięknym, ale też najgorszym, jakiego można sobie wyobrazić. Danka jako Ofelia także nie robi na Anieli pozytywnego wrażenia. Aniela krytykuje ich grę. Na prośbę Dmuchawca daje pokaz swoich możliwości i dostaje rolę Ofelii.
Parę tygodniu później, w drodze na próbę zaczepia Anielę-Franię przyjaciółka Danki, miła Cesia. Prosi, by Aniela oddała Dance rolę. Aniela złości się i odmawia. Jednak na próbie, sama sobą zaskoczona, prosi Dmuchawca, by dał jej rolę Ducha, a do roli Ofelii wyznaczył Dankę. Nauczyciel po namyśle daje Anieli rolę Hamleta.
Pewnego dnia Aniela wybiera się do pracy, a Tosia bez zastanowienia zostawia dzieci pod jej opieką. Dziewczyna przykazuje dzieciom zachowywać się grzecznie i wychodzi. Po sprzątaniu zostaje zaproszona do pokoju Pawła, gdzie Danka deklamuje swoje wiersze. Aniela rozpoznaje wiersz, który Paweł przysłał jej jako własny. Oburzona kieruje się w stronę wyjścia, gdy nagle on woła: Anielka!. Poznał ją już w Merkurym. Rozwścieczona dziewczyna uderza go pięścią w nos.
Tomcio i Romcia zaginęli. Na szczęście wkrótce się odnajdują w domu Pawła. Wychodzi na jaw, gdzie pracuje Aniela. Na domiar złego, przychodzi list od ojca Anieli. Kowalikowie dowiadują się, że dziewczyna ich okłamała.
Surowo pouczona przez wuja, Aniela wybucha płaczem i przyznaje się do wszystkiego. Opowiada całą historię. Rodzina nie potrafi zachować powagi. Aniela odkrywa komiczną stronę sytuacji.
Paweł pisze do Anielki list z przeprosinami. Dziewczyna wybacza. Podczas próby “Hamleta” dochodzi do sprzeczki pomiędzy Danusią a Anielą. Paweł nie wie, którą poprzeć. Wściekła Aniela postanawia się zemścić.
Dziewczyna umawia się w kawiarni z Robrojkiem. Dogania ją skruszony Paweł. W trójkę siadają przy stoliku. Kelnerka oferuje pączki. Podjudzany przez Anielę, Paweł zamawia dwadzieścia pączków, co kończy się płukaniem żołądka. Chłopcy zaprzyjaźniają się – i solidarnie unikają Anieli.
“Hamlet” odnosi wielki sukces. Szczególne uznanie zdobywa odtwórczyni głównej roli. Aniela czuje się nareszcie szczęśliwa i lubiana.

O ANIELI

Piętnastoletnia Aniela Kowalik, jedynaczka - to główna bohaterka książki Małgorzaty Musierowicz pt. „Kłamczucha". Pochodzi z Łeby. Jej tata jest rybakiem i posiada własny kuter. Mama Anieli zmarła, kiedy dziewczynka miała trzy lata. Ojciec nie ożenił się powtórnie, ale żył w bliskiej przyjaźni ze swoimi sąsiadami – m.in. z panem Kurką. Jego młodsza córka, Kasia, stała się najbliższą przyjaciółką Anieli.
Jeśli chodzi o powierzchowność, Aniela niczym się specjalnie nie wyróżniała. Drobna, czarnowłosa, w okularach. Miała jednak w sobie tak zwany urok osobisty. Czarne, żywe oczy patrzyły zza szkieł trochę pobłażliwie a trochę ironicznie. Czarne włosy splatała w jeden warkocz z tyłu głowy, u dołu ściągała gumką. Policzki zaróżowione, nos dość duży, a wyraz ust wskazujący na wybuchowy charakter.
Aniela z pewnością była bardzo inteligentna a nawet błyskotliwa, ale też niezwykle uparta i zdecydowana. Kiedy sobie coś postanowiła, to musiała to osiągnąć. Była z natury optymistką – uważała, że wszelkie jej zamierzenia powiodą się i nie brała pod uwagę porażek. Niestety, może i w sposób niezamierzony, ale raniła uczucia innych. Dość wspomnieć obawy ojca protestującego przeciwko jej wyjazdowi do Poznania, kłopotliwą sytuację dla rodziny Mamerta, czy zranioną miłość Robrojka. Była też z natury mściwa. Bezlitośnie potraktowała Pawła, prowokując go do zjedzenia ogromnej ilości pączków. Nie zawahała się też przed wymierzeniem mu solidnej kary – uderzyła go w nos. Stać ją jednak było i na poświęcenie – oddała rolę Ofelii – Danusi. Z pewnością nie brakowało jej też fantazji i odwagi: podjęła pracę w domu państwa Nowackich jako Franciszka Wyrobek – było to nie tylko zabawne, ale i odważne. Największą wadą Anieli była skłonność do kłamstwa – kłamała często i właściwie nie widziała w tym niczego złego. Przydomek Kłamczucha został jej nadany przez dzieci wuja Mamerta. Stało się to w momencie, gdy Aniela skłamała, chcąc przypodobać się dzieciom, na temat mleka wylanego przez nie do zlewu.
Do zainteresowań Kowalikówny należało przede wszystkim aktorstwo. To jej wielka pasja! To także jej przyszły zawód ( o tym w kolejnych powieściach Małgorzaty Musierowicz). O teatrze dziewczyna wiedziała bardzo dużo, nieustannie też marzyła o wielkich rolach teatralnych. Nie bała się podjąć największych wyzwań, bo przecież wystąpienie w roli Hamleta to dosyć odważna decyzja. Uwielbiała się charakteryzować – do „roli" Franciszki przygotowywała się bardzo starannie. Poza tym jej zdecydowany, mocny charakter pozwolił Anieli na osiąganie dobrych wyników w sporcie, co docenili niektórzy chłopcy podczas wyboru najmilszej dziewczyny w klasie
Niestety, sympatia do Anieli była podzielona. W swojej klasie nie była lubiana, bo nie starała się zżyć z zespołem. Na jej usprawiedliwienie można dodać, że popołudniami często pracowała. Klasa miała jej także za złe, że wykorzystuje zakochanego w niej Robrojka. Nie była też specjalnie lubiana przez resztę zespołu teatralnego – zazdroszczono jej talentu, a dziewczęta, szczególnie Danusia i Cesia, stały się też zazdrosne o uczucia Pawełka.
Osoby, które szczerze lubiły Anielę to: ciotka Lila, która doceniała odwagę dziewczyny i pełen fantazji charakter, Robrojek – od pierwszego wejrzenia podkochiwał się w swojej sąsiadce z ławki, a okazał się też dla niej prawdziwym przyjacielem, Jurek Hajduk (o jego sympatii do niej Aniela dowiedziała się bardzo późno) i Kasia, czyli jej przyjaciółka z Łeby.
Sama muszę wyrazić podziw dla piętnastoletniej dziewczyny, która odważyła się na samotną wyprawę do nieznanego jej wcześniej miasta. Mało tego, zdołała się tam samodzielnie utrzymać, nie zaniedbując przy tym ani nauki, ani swych zainteresowań.


BOHATEROWIE
Aniela Kowalik – 15 letnia uczennica kończąca klase ósmą, póżniej uczennica Liceum Poligraficzno-Ksieęgarskiego w Poznaniu. Pochodzi z Łeby.

Paweł Nowacki – uczeń drugiej a później trzeciej klasy Liceum Ogólnokształcącego w Poznaniu.

Józef Kowalik – ojciec Anieli, który jest rybakiem dalekomorskim i posiada własny kuter.

Teofila Kowalik – nauczycielka muzyki w Ognisku Muzycznym.

Mamert Kowalik – chirurg

Tomcio i Romcia – dzieci państwa Kowalików.

Ciotka Lila – zgadza się wynająć Anieli pokój, jest malarką.

Kasia Kurkówna – przyjaciółka Anieli

Robert Rojek – kolega z klasy ( zwany Robrojkiem)

Danusia i Cesia – koleżanki Pawła (Danusia jest podobna do Jane Birkin, ale dużo brzydsza).

Dmuchawiec – nauczyciel j. polskiego.

Ola Sobkowiak – koleżanka z klasy.

PLAN WYDARZEN

1. Spotkanie Anieli i Pawła.
2. Miłość Anieli do Pawła.
3. Przyjęcie Anieli do liceum Poligraficzno – Księgarskiego.
4. Pod wspólnym dachem z ciotką Lilą – Aniele ajest świadkiem kłopotów w rodzinie Kowalików.
5. Praca u matki Pawła – Paweł nie domyśla się podstępu Anieli.
6. Trudność z pogodzeniem nauki i pracy.
7. Teatralne zainteresowania Anieli.
8. Sukces Hamleta w wykonaniu Anieli.
9. Odkrycie mistyfikacji Anieli.
10. Zrozumienie i życzliwość bliskich pomocą w przemianie bohaterki.