profil

Na przykładzie Sienkiewiczowskiej kreacji Jana Kazimierza ukazanej w podanym fragmencie "Potopu" scharakteryzuj jeden ze sposobów przedstawienia władców w literaturze.

poleca 85% 864 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Sofokles Henryk Sienkiewicz

Wliteraturze władca jest przedstawiany w różnoraki sposób. W "Antygodnie" Sofoklesa pojawia się bezwzględny Kreon, który skazuje Antygonę na smierć za pochówek zwłok zmarłegobrata - zdrajcy ojczyzny. Makbet w Szekspirowskim "Makbecie" morduje przyjaciół i poddanych, by utrzymać władzę i zapobiec wyjściu na jaw jego dotychczasowych zbrodni, w tym zabójstwa Dunkana - swojego poprzednika. Natomiast Henryk Sienkiewicz kreuje Jana Kazimierza w zupełnie inny sposób.
Król jest osobą osłabioną, o czym świadczy mizerna, żółta twarz. Zapłakany, bardzo przeżywa złą sytuację Polski. Cierpi z powodu opuszczenia ojczyzny oraz zdrady rodaków. Nie może pogodzić się z tym, że własni poddani odwrócili się od niego - prawowitego władcy i okazali mu niewdzięczność. Zapomnieli, że Jan Kazimierz jest gotów dla swego narodu poświęcic nawet własne życie. Mimo tego, że monarcha zawiódł się na rodakach, nadal troszczył sięo ojczyznę. Zmartwiony, spędzał bezsenne noce na modlitwach. Po zakończonej ewangelii nadal modlił się gorliwie w opustoszałym kościele. Klęczał ze wzniesionymi oczami ku górze oraz rozkładał swe ręce. Król dzięki wierze nie poddawał się w ratunku dla Polski. Cechowała go także nieskończona, ogromna dobroć. Gdyby najwięksi winowajcyi zdrajcy nawrócili się i zrozumieli swój błąd, to władca serdecznie by ich przyjął, wybaczył im i zapomniał doznane urazy.
Widok Jana Kazimierza wzruszał nawet tych, którzy słuzyli u boku Szwedów lub walczyli z ich sprzymierzeńcami. Taką osobą był Kmicic. Ten, dostrzegłszy zmizerniałą i zasmuconą twarz króla, poczuł żal do siebie za swe wcześniejsze postępowanie. Skruszony i pokorny drżał z powodu świadomości własnej winy. Pełen litości i szacunkudlamonarchy poczuł do niego miłość. Młodzieniec zrozumiał, że dla swojego najdroższego pana jest w stanie cierpieć wszystkie męki i tortury, a także oddać to co jest dla niego najwazniejsze: zdrowie i życie. Kmicic chciał okazać monarsze swe uczucia oraz szacunek obejmując go za kolana i prosząc o wybaczenie nieświadomej zdrady ojczyzny. Świadczy to, że młody mężczyzna przeszedł przemianę wewnętrzną. Z awanturnika i buntownika uwielbiającego walkę i rozlew krwi stał siępatriotą, który pragnął służyć Polsce u boku Jana Kazimierza.
Wygląd zewnętrzny króla wyraźnie kontrastuje z jego uczuciami i dążeniami. Jest on słaby, zasmucony i zapłakany. Załzawione i zaczerwienione oczy podkreślają jego ból i cierpienie z powodu losów kraju. Mimo tego modli się za ojczyznę, chce przebaczaćzdrajcom oraz winnym. Jest pomazańcem Bożym. Podczas modlitwy przyjmuje pozę, która świadczy o chęci oddania narodu polskiego pod opiekę Opatrzności. Jest to władca idealny. Pod wpływem jego wyglądu i zachowania Kmicic przechodzi przemianę wewnętrzną. Zrozumiał swoje błędy, stał się patriotą pragnącym służby u boku najdroższego pana. Doszedł do wniosku, że może poświęcic dla niego swoje życie. Opis monarchy nawiązuje do średniowiecznej kreacji władców, jest pisany stylem podniosłym. Ma na celu zwrócic uwagę czytelnika na zachowanie Jana Kazimierza - wzorowego Polaka. Mężczyzna mimo ciężkiego stanu fizycznego i upokorzenia ze strony rodaków, modli się za nich i pragnie się zjednoczyć, by walczyć przeciwko Szwedom. Jest patriotą, dla którego liczy się dobro ojczyzny a nie własne. Pełni rolę dobrego ojca narodu, który przyjmuje i przebacza swym poddanym. Uważam, że kreacja Jana Kazimierza jest związana z ideą"krzepienia serc".

Czy tekst był przydatny? Tak Nie
Opracowania powiązane z tekstem

Czas czytania: 3 minuty

Teksty kultury