Naturalne sposoby kontrolowania poczęć - kalendarzyk, badanie śluzu

Kalendarzyk

Kobieta jest płodna tylko przez 4% swego życia. Wniosek ten jest wynikiem zestawienia kilku faktów: płodność kobiety zaczyna się od około 12-15 roku życia a kończy się około 50 roku, w pozostałym okresie życia płodność kobiety trwa tylko przez bardzo krótki czas w każdym cyklu miesiączkowym, wyłącznie wtedy, gdy komórka jajowa zostaje uwolniona z jajnika. Zatem kobieta jest przeważnie niepłodna, z wyjątkiem kilku dni, podczas których dojrzała komórka jajowa opuszcza jajnik. Możemy określić w każdym cyklu miesiączkowym czas płodności kobiety.

Cykl menstruacyjny, który zaczyna się krwawieniem miesięcznym (miesiączka), a kończy się w ostatnim dniu przed następnym krwawieniem, dzieli się na trzy fazy:

Faza niepłodności względnej. Dlatego nazywa się względną, ponieważ długość tej fazy nie jest stała. W przypadku krótkich cykli miesięcznych wzrost komórki jajowej rozpoczyna się tak wcześnie, że faza płodności może zaczynać się już pod koniec miesiączki. Dlatego jeśli kobieta ma krótkie cykle stosunek odbyty w trakcie miesiączki może być płodny. Jeśli kobieta ma cykle normalne (taka norma to około 28 dni odstępu między miesiączkami) wtedy stosunek płciowy odbyty w czasie miesiączki jest niepłodny.

Faza płodności. W tym okresie komórka jajowa dojrzewa i wydostaje się z jajnika (jajeczkowanie). Komórka jajowa, która wydostała się z jajnika może żyć do 24 godzin. Kobieta jest płodna tylko wtedy, kiedy pojawia się komórka jajowa. Do poczęcia może dojść tylko w ciągu tych 24 godzin ale ze względu na to, że plemniki mogą żyć w śluzie macicy nawet przeciętnie 3-5 dni (niektóre źródła mówią o 7 dniach) dlatego 5 dni przed uwolnieniem się komórki jajowej (owulacją) mówimy o czasie płodnym. Także 3-4 po owulacji jest czasem płodnym.

Faza niepłodności. Od chwili obumarcia komórki jajowej do miesiączki. Ten okres jest stały. Trwa zazwyczaj 14 dni. Daje to możliwość ustalenia w którym dniu może nastąpić owulacja. Dzień owulacji – czyli szczytu płodności – otrzymujemy odejmując od daty przewidywanej miesiączki 14 dni.


Metoda ta pozwala na ogólną orientację ale ze względu na to, że kobieta jedynie przewiduje date miesiączki, nie daje ona pewności. Bardzo ciężko jest przewidzieć miesiączkę jeśli kobieta ma nieregularne cykle. Z różnych przyczyn (stres, zmiana klimatu, antybiotyki, brak snu, czasami przeziębienie) okres może się rozregulować

Temperatura

Hormon progesteron, którego poziom wyraźnie rośnie tuz po owulacji, powoduje zmiany podstawowej temperaturze ciała, co pozwala na ustalenie fazy niepłodności poowulacyjnej. Raptowny skok temperatury, zwany SKOKIEM, oznacza, że rozpoczęła się produkcja progesteronu, a więc wcześniej nastąpiło jajeczkowanie.

Temperaturę należy mierzyć codziennie rano, o tej samej godzinie, zaraz po przebudzeniu, na czczo, nie wstając przedtem z łóżka. Jest to tzw. podstawowa temperatura ciała. Kobiety pracujące w nocy mierzą temperaturę po nie mniej niż 3 godzinach wypoczynku w pozycji leżącej, zawsze o tej samej godzinie.

Skok temperatury o minimum 0.2 stopnie Celsjusza – dwie kreski na termometrze – następuje zaraz po jajeczkowaniu. Temperatura opada ponownie pod koniec cyklu przy rozpoczynającej się następnej menstruacji.
NATURALNE METODY REGULACJI POCZĘC
Metody naturalne to inne sposoby zapobiegania ciąży oparte na fizjologii płodności kobiety. Poszczególne metody różnią się między sobą sposobem określania momentu jajeczkowania. Wśród tych metod wyróżnia się:
- Termiczna
oparta jest na mierzeniu temperatury,
Dni płodne wyznaczane są opierając się na następujących założeniach:
a) w czasie II fazy cyklu ciałko żółte wytwarza progesteron, który działając na ośrodek termoregulacji powoduje wzrost podstawowej temperatury ciała
b) o owulacji świadczy wyższa temperatura ciała w ciągu 3 kolejnych dni w porównaniu do 6 dni poprzedzających.

WYZNACZANIE DNI PŁODNYCH
- krok 1. Należy mierzyć temperaturę ciała codziennie. Pomiaru dokonuje się tym samym termometrem, przez 5 minut, w jamie ustnej, pochwie lub odbytnicy (ale stale w tym samym miejscu) bezpośrednio po obudzeniu się po 6-8 godzinnym leżeniu, stale o tej samej godzinie. Różnica czasu pomiaru o więcej niż 1 godzinę może mieć wpływ na skuteczność metody
- krok 2. Wyniki pomiarów nanosimy na wykres
- krok 3. Znajdujemy fazę niskich temperatur występującą w I fazie cyklu i kreślimy linię poziomą o 0.5 Co powyżej najwyższej temperatury tej fazy
- krok 4. 3 pierwsze dni, które występują po przejściu wykresu przez linię wykreśloną w kroku 3 uznajemy za ostatnie dni płodne cyklu, a dni od 4 dnia do pierwszego dnia miesiączki uznajemy za okres niepłodności poowulacyjnej
- Owulacyjna (zwana też metodą Billingsa lub objawową) oparta jest na obserwacji śluzu pochwowego,
a) Śluz wytwarzany jest przez gruczoły szyjki macicy. Jest niezbędny do zapłodnienia. Umożliwia przeżycie plemnikom zapewniając im właściwe ph. środowiska
b) Oceniać należy cechy śluzu w okolicy przedsionka pochwy. Obserwacji można dokonywać o dowolnej porze dnia, ale jedna zawsze w taki sam sposób. Ważna jest też regularność prowadzonych obserwacji
c) Celem prowadzonych obserwacji jest ustalenie czasu płodnego i niepłodnego
- Objawowo termiczna (zwana też matodą Roetzera)
oparta jest na dwóch podstawowych objawach: na mierzeniu temperatury ciała oraz obserwacji śluzu szyjkowego.
Dni płodne wyznaczane są opierając się na:
a) codziennej obserwacji śluzu szyjkowego (metoda Billingsa)
b) mierzeniu podstawowej temperatury ciała (metoda termiczna)
c) obliczaniu okresu płodnego
Początek okresu niepłodności przedowulacyjnej wyznaczany jest na podstawie metody rytmu oraz na podstawie metody Billingsa. Jeśli wyliczone terminy różnią się od siebie, to jako obowiązujący przyjmuje się wcześniejszy.
Koniec okresu płodności a początek okresu niepłodniści wyznaczany jest również przy pomocy rytmu oraz na podstawie metody Billingsa. Jeśli wyliczenia różnią się od siebie to jako dzień początku okresu niepłodności przyjmuje się dzień późniejszy.

Badanie śluzu

Obserwacja śluzu musi być prowadzona regularnie - codziennie i uważnie. Polega ona na pobieraniu (po umyciu rąk) fragmentu śluzu z przedsionka pochwy na opuszek palca lub na płatek ligniny. Tuż po miesiączce ilość naturalnej wydzieliny jest niewielka - jest to okres zwany fazą suchą. Śluz ma wtedy kolor biały i postać maleńkich, nieciągnących się grudek.

Bezpośrednio przed, jak i po owulacji, czyli w środku cyklu, poziom estrogenu w organizmie kobiety osiąga największy poziom, a wydzielina gruczołów śluzowych w macicy zmienia się. Początek fazy płodnej rozpoczyna się, gdy kobieta może wyczuć narastającą wilgotność w obrębie pochwy i przedsionka pochwy. Śluz z matowego staje się wtedy przejrzysty i lepki. Wydzielina ta nie tylko reguluje wędrówkę plemników, ale także odżywia je. Jest podobna do surowego białka kurzego i łatwo daje się rozciągać tworząc długie nitki. Objawy te najczęściej trwają trzy dni, zaś najbardziej płodnym jest ostatni dzień, w którym śluz posiada wyżej opisane cechy (tzw. szczyt płodności). Zapłodnienie jest możliwe w ciągu trzech dni po szczycie. Nie można stwierdzić, czy szczyt płodności już minął tak długo, jak utrzymuje się uczucie śliskości,. Dzień szczytu można rozpoznać tylko w dniu następnym, gdy śluz zmieni się wyraźnie i zniknie odczucie śliskości u wejścia do pochwy.

Wygląd śluzu zmienia się w zależności od poziomu estrogenów we krwi. Przy wysokim poziomie estrogenów obserwujemy śluz przejrzysty, przypominający wyglądem surowe białko jajka. Może być lekko podbarwiony krwią, ale zawsze jest przeźroczysty.

Przy niskim poziomie estrogenów możemy nie dostrzec żadnego śluzu lub zaobserwować śluz mętny, białawy, gęsty, czasem żółto podbarwiony. Może być on kleisty lub grudkowaty, nigdy nie daje się wyciągać w nitki. Tego typu śluz może tworzyć w szyjce macicy czop nieprzenikalny dla plemników. Nazywany jest z tego powodu nieprzenikalnym.