Samotność
Histeryczka twardo stąpająca po ziemi
Typem histeryczki, która, co rzadkie, nie przestaje jednak myśleć bardzo trzeźwo, jest baronowa Krzeszowska z Lalki Bolesława Prusa. Znerwicowana wskutek utraty dziecka i nieodpowiedzialności męża, hulaki i uwodziciela, nadmiernie emocjonalnie reaguje na figle sąsiadów studentów (którzy jej nienawidzą i często straszą), wydatki męża, zachowanie służącej i innych mieszkańców kamienicy. Krzeszowska ma skłonność do nadinterpretacji faktów. Oszczędna, wręcz skąpa, nadmiernie kontrolująca...
Samotność napiętnowanego, obcego
Jeszcze innym rodzajem odrębności jest poczucie opuszczenia związane z przynależnością do jakiejś narodowości, rasy czy związane z wyznawaniem religii. Napiętnowani są chrześcijanie w starożytnym Rzymie ( Quo vadis ), Żydzi w dobie faszystowskiego totalitaryzmu (filmy Europa, Europa , Jeszcze tylko ten las , Lista Schindlera , powieść Początek , pamiętnik Pianista czy wspomnienia Dziewczynka w czerwonym płaszczyku ), napiętnowani są także Niemcy w powojennym Gdańsku ( Hanemann...
Samotność twórcy niezrozumianego
Odrębne zagadnienie stanowi samotność twórcy nierozumianego przez swych współczesnych, np. poety niepoczytnego, niepopularnego, liczącego na zainteresowanie, podziw i zrozumienie przyszłych pokoleń. O takiej sytuacji pisze Cyprian Kamil Norwid: Piszę – ot! czasem... piszę n a B a b i l o n D o J e r u z a l e m – i dochodzą listy. To zaś mi mniejsza, czy bywam omylon Albo nie?... piszę – pamiętnik artysty, Ogryzmolony i w siebie pochylon –Obłędny!... ależ – wielce rzeczywisty!...
samotność
Samotność umierającego
Szczególny rodzaj samotności to samotność umierających. O niej traktuje wiele dzieł, np. genialna sztuka Dowcip Margaret Edson, mówiąca o odchodzeniu chłodnej, surowej profesor umierającej na raka. Samotność umierającego pokazał też w swoim filmie Życie jako śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową Krzysztof Zanussi. Upokorzenia, strachu, cierpienia umierających nie jest w stanie podzielić nikt. W znanym wierszu Campo di Fiori Czesław Miłosz– ukazując iskry i strzępy ubrań,...
Samotność mściciela
Samotni są też mściciele, np. Giaur – tytułowy bohater powieści poetyckiej Byrona, który musi być sam, by dokonać zemsty za zabicie Leili, a potem trzymać w ukryciu swą zbrodnię i pokutować za nią. Samotny jest też Hamlet– bohater największej tragedii wszech czasów, napisanej przez Williama Szekspira,pragnący pomścić podstępnie zabitego ojca. Konieczność ciągłego spiskowania pociąga za sobą konieczność odgrodzenia się nawet od kochanych istot (matki, Ofelii) i od wrogów (Klaudiusz, jego...
Metafora trądu
Trąd może mieć również znaczenie metaforyczne. Bywa metaforą samotności, cierpienia i niemożności śmierci, ale także wykluczenia ze społeczności. Z sytuacją taką spotykamy się w popularnym romansie Heleny Mniszkówny Trędowata , w którym pojawia się uboga, piękna, młoda guwernantka Stefcia Rudecka, odizolowana przez część rodziny i znajomych bogatego narzeczonego. Niezaakceptowana przez środowisko Waldemara z powodu niższej pozycji społecznej i braku majątku umiera, czując się gorsza od...
Stara panna, uboga krewna
Często w literaturze spotykamy także postać samotnej ubogiej krewnej, niejednokrotnie pozostającej na łasce dalszej rodziny. Budzi ona zwykle litość i pogardę, i bez ogródek nazywana jest starą panną. W czasach, gdy małżeństwo traktowano jako jedyną możliwą dla kobiety drogę awansu społecznego, kariery, osoby takie uważano za nieszczęśliwe, pechowe i jawnie gorsze od innych. Szybko starzeją się i nie wychodzą za mąż kobiety z ubogiej linii znakomitej kupieckiej rodziny Buddenbrooków–...
Według Bułhakowa...
Piłat z powieści Michaiła Bułhakowa Mistrz i Małgorzata jest bohaterem książki pisanej przez mistrza, której fragmenty poznajemy w powieści. W książce mistrza następuje reinterpretacja Ewangelii i chrześcijańskiej legendy. Chrystus jest bardziej ludzki i bardziej tchórzliwy, nie zdaje sobie sprawy z grożącego mu niebezpieczeństwa, wydaje się człowiekiem głęboko wykształconym, ale naiwnym. Piłat zostaje naszkicowany jako człowiek samotny, zgorzkniały, trapiony silnymi bólami głowy i...
Epidemia jako morze cierpienia
Wieża jest studium przerażającej samotności cierpiącego człowieka skazanego na oszpecenie, wyniszczenie, bezsenność i bardz o powolną śmierć. Lebbroso przyjmuje swój los godnie i dzielnie. Jest bardzo wyrozumiały, pozbawiony egoizmu, dba o to, by nie szokować siostry ani dzieci swym odrażającym widokiem, stara się nie zarazić obcych. Podczas chwilowego załamania, kiedy ogarnia go chęć popełnienia samobójstwa, pomaga mu Pismo Święte , wspomnienie siostry i pozostawiony przez zmarłą...
Samotność tyrana
Samotny pozostaje w swych poczynaniach tyran Klaudiusz żyjący w ciągłym niepokoju. Mając świadomość, że jest winien zbrodni, a Hamlet depcze mu po piętach, musi przy innych robić dobrą minę do złej gry, za plecami snując intrygi: wysyła Hamleta w podróż, potajemnie pisząc list do innego władcy, by go zgładził, gdy podstęp jednak się nie udaje i Hamlet wraca, próbuje w inny sposób zamordować księcia (trucizna). Podobnie samotny jest Kreon, wydający wyrok na Antygonę. Ma przeciwko sobie syna i...
O starości inaczej
Inaczej, bez lęku przed upływem czasu, opisuje starzenie się wybitna poetka Anna Świrszczyńska. W jej wierszach odnajdziemy poczucie wspólnoty ze starymi kobietami, szalonymi staruszkami, które mówiąca w wierszach (zapewne można ją utożsamiać ze Świrszczyńską) nazywa „siostrami z dna”. Poetka, choć rejestruje objawy starzenia się, potrafi w nich dostrzec przejawy piękna świata i kobiecości (bo kobiecość nie równa się u niej młodości): Siedzimy obie na progu, gadamy o dzieciach i...
Samotność geniusza
Istotną cechą śpiewaka, barda, wieszcza (z Murów czy Wielkiej Improwizacji ) jest geniusz. Ów geniusz porywa tłumy, ale i odcina wybitną jednostkę od szarej gawiedzi.O samotności niepokornego geniusza, stworzonego do wyższych celów, łamiącego ko nwencje społeczne pisali, na przekór filistrom, symboliści francuscy czy twórcy młodopolscy, eksponując jego samotność i talent, ale także jego nieprzystawalność do społecznych wzorców, okupioną cierpieniem; wolność, niejednokrotnie okupioną...
Samotność w świecie współczesnym
We współczesnych tekstach kultury samotność pojawia się w nowych, zaskakujących kontekstach: pracoholizmu, uzależnienia od komputera, anonimowości w Internecie oraz strachu przed miłością (zjawisko tzw. singli). Warto przywołać głośną polską powieść Janusza Wiśniewskiego Samotność w sieci czy zachodnie kultowe teksty Douglasa Couplanda ( Poddani Microsoftu ), traktujące o ludziach uzależnionych od pracy i komputera, którym nie starcza już czasu na normalne życie: miłość, przyjaźń,...
Samotność chorego
Odrębnym rodzajem samotności jest samotność człowieka chorego. Wyizolowany,cierpiący, często odrzucony przez społeczeństwo sam musi radzić sobie ze swoim cierpieniem, niepełnosprawnością, a niekiedy i z poczuciem ciągłego zagrożenia śmiercią. Taką postacią jest Hiob, a także bohater opowiadania Wieża Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, trędowaty Lebbroso, czy chory na AIDS bohater filmu Filadelfia oraz stający w obliczu epidemii dżumy mieszkańcy odizolowanego od świata Oranu ( Dżuma Alberta...
Samotność emigranta
Takim napiętnowanym lub nawet nienapiętnowanym, ale wyobcowanymi przez to samotnym bywa emigrant. Rozterki romantycznego emigranta dokumentuje np. słynny Hymn Juliusza Słowackiego. O biedzie emigrantów i ich żałosnej śmierci bez godnego pogrzebu traktuje inny wiersz tego poety– Pogrzeb kapitana Meyznera . Rozterki współczesnych emigrantów, nie mogących się odnaleźć w świecie Europy Zachodniej czy Ameryki,oddaje np. tom wierszy Stanisława Barańczaka Widokówka z tego świata , sztuka...
Samotność wobec Boga
Człowiek jest samotny także w swym oczekiwaniu na odzew Boga na jego modlitwy – zdają się mówić liczni twórcy. Dramat Samuela Becketta Czekając na Godota jest obrazem niezwykłej samotności ludzi, którzy oczekują na tytułowego Godota (przyjaciela? Boga? czy raczej bożka? – na co wskazywałoby tłumaczenie wyrazu). Na odzew Boga bezskutecznie czekają też Konrad z III części Dziadów czy bohater liryczny Kasprowicza z Hymnów , także złakniony kontaktu z Bogiem mówiący w wierszu Kazimierza...
Samotność
Aż zobaczyli ilu ich, poczuli siłę i czas, I z pieśnią, że już blisko świt szli ulicami miast; Zwalali pomniki i rwali bruk – Ten z nami! Ten przeciw nam! Kto sam – ten nasz najgorszy wróg! A śpiewak właśnie był sam. Patrzył na równy tłumów marsz Milczał wsłuchany w kroków huk, A mury rosły, rosły, rosły, Łańcuch kołysał się u nóg. (Jacek Kaczmarski, Mury ) Samotność – cóż po ludziach, czym śpiewak dla ludzi? Gdzie człowiek, co z mej pieśni całą myśl wysłucha, Obejmie okiem...
Samotność starej kobiety
Ważnym tematem tekstów kultury jest też samotność ludzi starych, często obłąkanych, żyjących we własnym, zamkniętym świecie, bez miłości i zainteresowania innych. Warto tu wspomnieć film Wożąc panią Daisy czy poezję Anny Świrszczyńskiej, w której akcentowana jest samotność starych kobiet, pogardzanych przez społeczeństwo, niekochanych, brzydkich, traktowanych z odrazą: Udręczona ż ądzą i szaleństwem chodzi po plantach stara Ofelia. Rozpuściła swe włosy, Kto zechce pokochać starą...
Marzenia naukowców
Marzycielami, których przedmiotem marzeń jest nauka, są przyjaciele i znajomi Wokulskiego: Szuman, Geist i Ochocki. Michałowi Szumanowi naukowa pasja granicząca z dziwactwem pozwala przetrwać rozpacz i samotność spowodowaną śmiercią narzeczonej, a potem utratą złudzeń niepodległościowych (ów Żyd po klęsce powstania styczniowego trafia na Sybir, tak jak Wokulski). Po pewnym czasie jednak zainteresowania pomiarami włosów różnyc h ras wydają się doktorowi absurdalne i nieopłacalne, zawiesza je...
Samotność zbrodniarza
Samotność jest także konsekwencją każdej zbrodni. Samotna jest Balladyna,bohaterka dramatu Juliusza Słowackiego, przez pewien czas tylko sprzymierzona w swych zbrodniczych działaniach z Kostrynem, samotna jest pani, która zabiła pana z ballady Mickiewicza Lilije , samotni są Makbet i jego żona winni zbrodni królobójstwa, a potem kolejnych, będących jej konsekwencją. Ich chwilowymi powiernikami bywają pustelnicy, Makbeta wspiera żona, jednakże ostatecznie każdy z bohaterów pozostaje sam ze...
Samotność buntownika
Wielu nieszczęśliwych kochanków zabija się, wielu znajduje sobie szczytne cele. W III części Dziadów „kochanek Maryli” staje się „kochankiem ojczyzny”, z nieszczęśliwie zakochanego młodzieńca przeradza się w buntownika i bojownika o wolność kraju (badacze literatury nie są zgodni, czy Gustaw z IV części Dziadów i Gustaw-Konrad to ta sama, czy tylko podobna postać o tak samo zawikłanej romantycznej biografii, faktem jednak pozostaje, że bohater III części dramatu przechodzi wewnętrzną...
Samotność nieszczęśliwego kochanka/kochanki
N ajwięcej słów o samotności wypowiadają chyba nieszczęśliwie zakochani, porzuceni, opuszczeni, zdradzeni ludzie i ci, którzy stracili ukochaną istotę. Samotny jest odrzucony przez żonę innego Werter ( Cierpienia młodego Wertera Goethego). Samotny jest także podmiot liryczny mówiący w wierszu Adama Mickiewicza: Niewdzięczna! Gdy ja dzisiaj, w tych podniebnych górach Spadający w otchłanie i niknący w chmurach, Wstrzymuję krok, wiecznymi utrudzony lody, I oczy przecierając z lejącej się...
Samotność kochanków
Zaskakujący aspekt samotności odkrywa Świrszczyńska w wierszach o miłości. Kreowani przez nią kochankowie są potwornie samotni, nieustannie rywalizują ze sobą, zdradzają się i ranią. Nawet akt miłosny jest próbą sił: Kochamy się Jak dwa drapieżne ptaki W gnieździe chwili Elektrycznej. Kochamy się Milcząc. (Anna Świrszczyńska, Jak język dzikiego kota ) Podobnie jest w wierszach Kochanków dzieli miłość , Bardzo smutna rozmowa nocą , Suka . Motyw obcości kochanków, a nawet...
Samotność poety
Warto też wspomnieć o samotności twórcy. Już sam zawód artysty pociąga za sobą konieczność izolowania się i znoszenia samotnej twórczej męki. Przyczyną samotności jest geniusz, ale i niejednokrotnie szczególna misja twórcy, np. Gustaw-Konrad jest bezwzględnie samotny w swej walce toczonej z Bogiem o szczęście narodu. Samotna jednostka, samotny geniusz bierze na siebie odpowiedzialność za cały naród i bez współpracy z nim, jako osoba sprawująca rząd dusz chce osiągnąć swój cel:...
"Zbrodnia i Kara" - Czy mądrość może być przyczyną alienacji?
Raskolnikow jest człowiekiem złożonym i bardzo skomplikowanym. Przez jego głowę przepływa wiele myśli egzystencjalnych, nawet czasami za dużo się zastanawia nad błahymi sprawami. Jest człowiekiem wybitnie zdolnym, inteligentnym i wykształconym....
Wybawienie czy udręka? Literatura wobec zmagań człowieka z samotnością (na wybranych przykładach).
Czym jest samotność? – jest stanem wyobcowania, gdy nie możemy się porozumieć z innym człowiekiem, gdy nie ma obok nikogo, kto mógłby „podać nam pomocną dłoń”, kiedy cały świat jest nieprzyjazny, zimny, mroczny. Ludzie samotni są nieszczęśliwi,...
Jakie niebezpieczeństwa dostrzegasz w konradowej koncepcji "miłości do ludzi", na podstawie cz. III "Dziadów"?
Bunt Konrada w III cz. "Dziadów" Adama Mickiewicza odbywa się na trzech płaszczyznach: pierwsza związana jest z definicją poezji romantycznej, druga z chęcią uzyskania od Boga prawa do uszczęśliwiania ludzi, a trzecia, to problem...
Samotność
Samotność dzisiejszego człowieka dotyczy nie tylko kategorii czasu, ale również przestrzeni. Człowiek samotny jest odizolowany, nie czuje kontaktu z ludźmi i przyrodą. Moim zdaniem słowa węża: „Samotnym jest się także wśród ludzi”...
"Jakie wyobrażenie człowieczeństwa pragniesz przenieść w nowe stulecie?" Odwołaj się do tekstów, które wspierają twoje przemyślenia.
1. Wstęp Jakie i czym jest człowieczeństwo? Jaka jest ludzka natura? Jakie wyobrażenie człowieka jest najwłaściwsze? Z tymi pytaniami od wieków borykają się filozofowie i pisarze. Każdy stara się znaleźć odpowiedź na powyższe pytania, by, choć...
Jak należy rozumieć stan samotności? (Samotność jako pojęcie psychologiczne)
Spis treści: Wstęp 1. Motywacje człowieka 2. Kształt i forma samotności 3. Źródła samotności 4. Walka z samotnością 5. Wspomnienie – wróg samotności 6. Samotność z wyboru 7. Podsumowanie 8. Bibliografia...
Recenzja filmu "Człowiek bez przeszłości"
W ramach programu edukacji filmowej miałam okazję obejrzeć fiński film pod tytułem „Człowiek bez przeszłości”, którego akcja rozgrywa się współcześnie w Helsinkach. Jest to dramat obyczajowy z elementami czarnej komedii, a wyreżyserował go Aki...
Moje stworzenie świata.
Na początku było zaniedbane, brudne, było w nim pełno kurzu, nie było prądu ani okien. Ten tydzień zapowiadał sie na bardzo pracowity szczególnie dla Niego. Czekało go naprawdę dużo pracy i wysiłku żeby zrobić je na idealne. Początkowo nie...
Sens ludzkiego cierpienia
Cierpienie towarzyszy ludziom od zawsze. Od niepamiętnych czasów próbowano zrozumieć jego sens . Cierpienie wyraża się na wiele sposobów . Może być spowodowane chorobą, śmiercią, problemami w szkole, w życiu rodzinnym, ale ma też charakter...
Wśród ludzi także można czuć się samotnym.
Wśród ludzi także można czuć się samotnym. Sally miała dawna. Historia ta jest dość tragiczna ... gdy dziewczyna miała trzy lata jej rodzice oddali ją do domu dziecka. Teraz miała osiem ... tylko osiem Ludzie byli dla niej mili i współczuli...
To co najważniejsze?. Jakie przesłania literackie różnych epok mogą być receptą na twoje życie?
?To co najważniejsze?. Jakie przesłania literackie różnych epok mogą być receptą na twoje życie? Szeroko pojęta literatura, którą w mojej pracy zamierzam dogłębnie przemyśleć nie ogranicza się jedynie do lektur szkolnych i kojarzących się...
Zakochany mężczyzna w utworach literackich epoki romantyzmu i pozytywizmu. Omów zagadnienie odwołując się do wybranych przykładów. (praca, bibliografia, plan ramowy) gotowe na mature
Miłość i towarzyszące jej uczucie zakochania są obecne w życiu człowieka od najdawniejszych czasów. Można powiedzieć, że są to najważniejsza wartości w życiu człowieka. W „Cierpieniach Młodego Wertera” oraz w „Lalce” Bolesława Prusa ukazany jest...
Co to znaczy być romantycznym poetą?
W okresie romantyzmu dosyć widoczna jest nobilitacja sztuki jak i artysty, w związku z tym poeta uzyskał niezwykle wysoki status społeczno – kulturowy. Możemy nawet mówić o pewnego rodzaju kulcie wybitnej jednostki, obdarzonej ogromnym talentem,...
Mój bohater romantyczny Werter, czy Giaur? - kogo wybieram i kogo mogłabym pokochać.
" Miłość (...) wszystko znosi wszystkiemu wierzy, we wszystkim pokłada nadzieję wszystko przetrzyma". Głównym bohaterem powieści pt. " Cierpienia młodego Wertera", J.W.Goethego jest młody i wrażliwy Werter. który...
„Na pustym bardziej odczuwa się samotność. Gdzie są ludzie? –usiłował dowiedzieć się Mały Książe. Samotnym jest także się wśród ludzi – odparła żmija.” Czy zgadzasz się z zdaniem żmij?
Temat: „Na pustym bardziej odczuwa się samotność. Gdzie są ludzie? –usiłował dowiedzieć się Mały Książe. Samotnym jest także się wśród ludzi – odparła żmija.” Czy zgadzasz się z zdaniem żmij? Aby odpowiedzieć na...
Ewolucja bohatera romantycznego w twórczości Adama Mickiewicza.
Charakterystyczną cechą twórczości romantyzmu jest kreowanie w utworach bohaterów o cechach typowych dla danej epoki. Najpierw był to bohater werterowski stworzony przez J.Geothego w dziele pt „Cierpienia młodego Wertera”. Jest to człowiek...
Przemówienie Ismeny do ludu tebańskiego
Drodzy Tebańczycy! Dziękuję, że przybyliście tak licznie na nasze spotkanie. Poprosiłam was, abyśmy się dzisiaj zebrali, ponieważ chciałabym wyjaśnić wam moje postępowanie w stosunku do Antygony. Jak wszyscy...
Co decyduje o tym, że świat wokół nas staje się piękny?
XXI wiek to era komputerów i telefonów komórkowych. W tym pędzie do luksusu zapomnieliśmy o drugim człowieku, a to przede wszystkim jego bliskość i miłość sprawia, że świat staje się piękny. Tak wiele jest zła i bólu na świecie. Codziennie w...
Niepogodzeni ze światem. Literatura o człowieku zbuntowanym i wyobcowanym. Zanalizuj celowo wybrane przykłady.
Temat: Niepogodzeni ze światem. Literatura o człowieku zbuntowanym i wyobcowanym. Zanalizuj celowo wybrane przykłady. I Literatura podmiotu: - Camus Albert: ,,Dżuma”, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2000 - Krall...
Niepogodzeni ze światem - literatura o człowieku zbuntowanym i wyobcowanym.
Świat opiera się na sile jednostki. To dzięki niej funkcjonuje, rozwija się. Każda istota ludzka przyczynia się do postępu cywilizacji. Każda formuje ją nadając kształt jej zdaniem odpowiedni. Według własnych przeświadczeń zbudowaliśmy to, co nas...
"Samotność – cóż po ludziach...”. Najciekawsze – Twoim zdaniem – literackie portrety bohaterów skazanych na samotność i samotnych z wyboru.
Człowiek z natury potrzebuje obecności drugiego człowieka. Przebywanie z kimś bliskim jest tak samo ważne w życiu każdego człowieka, jak inne fundamentalne uczucia – miłość, przyjaźń. Samotność zatem staje się największą karą, czasami nadaną...
Studium samotności człowieka w społeczeństwie na przykładzie Wokulskiego.
Stanisław Wokulski jest bohaterem utworu Bolesława Prusa ?Lalka?. Wykreowany jest on na bohatera wykształconego, inteligentnego, ale bardzo samotnego i nierozumianego. Wokulski to "człowiek przejściowej epoki.... stopiło się w nim dwoje...
Samotność ludzka
Samotność - przebywanie w odosobnieniu, brak towarzystwa, rodziny, przyjaciół. Takie znaczenie podaje słownik. Tak, jest to ludzka tragedia polegająca na życiu z dala od najbliższych osób, ale to także znaczy mieć umarłą duszę. Natomiast pewien...
Juliusz Słowacki "Testament"
Testament Juliusza Słowackiego jest testamentem adresowanym do przyjaciół i przyszłych pokoleń, ma formę lirycznego szczerego wyznanaia, podmiot liryczny podsumowuje swoje życie. Wyzyaje, że starał się zyć tak samo jak inni, cierpieć, płakać także...
Seniorzy w rodzinie. Zaburzenia w relacjach międzypokoleniowych
Zmiany strukturalne mają poważne następstwa dla życia rodzinnego starszych osób, dotyczą one nie tylko opieki nad seniorami, ale bardziej złożonych praw, zakresu kompetencji i wzajemnych powinności poszczególnych pokoleń. Są to też zmiany...