Komunizm
Inteligencja
Idź dokąd poszli tamci do ciemnego kresu po złote runo nicości twoją ostatn ią nagrodę idź wyprostowany wśród tych co na kolanach wśród odwróconych plecami i obalonych w proch ocalałeś nie po to aby żyć masz mało czasu trzeba dać świadectwo (...) idź bo tylko tak będziesz przyjęty do grona zimnych czaszek do grona twoich przodków: Gilgamesza Hektora Rolanda obrońców królestwa bez kresu i miasta popiołów (Zbigniew Herbert, Przesłanie Pana Cogito ) Przeziębiony. Apolityczny....
Wątpliwe kariery komunistów
Wątpliwe kariery robią komuniści w powojennej Polsce. W ekranizacji Popiołu i diamentu Jerzego Andrzejewskiego (reż. Andrzej Wajda) oglądamy dzielących się stołkami miejscowych notabli i pijanego karierowicza, który usiłuje coś wymusić na dygnitarzach, jednak to, iż jest pijany, przekreśla jego przyszłość. Kariery polityczne wielu bohaterów Małej apokalipsy Tadeusza Konwickiego to jednak kariery pozorne w groteskowym państwie, w którym nawet data w kalendarzu nie jest pewna, zapałki się...
Komunista fantasta
Do komunistów fantastów, idealistów można zaliczyć studenta Lulka, ubogiego bohatera Przedwiośnia Stefana Żeromskiego. Pragnie on zarazić swymi ideami mniej uświadomionego klasowo kolegę Cezarego Barykę, który był mimowolnym świadkiem rewolucji w Baku, nawet w pewnym momencie wziął jej stronę. Jednakże Lulek nie zna komunizmu od strony praktycznej, którą niestety zna Baryka. Nie rozumie, że wprowadzenie komunizmu pociągnie za sobą rozlew krwi i niekończące się represje, polowania na wrogów...
Komunista okrutnik
Cezary, który w wyniku represji rewolucyjnych stracił matkę, miał okazję poznać okrucieństwo komunistów rewolucjonistów, nieszanujących ludzkiego życia i zdrowia, niemających nawet szacunku dla ludzkich zwłok. Panią Barykową zamęczono w karnym obozie pracy i chciano pochować anonimowo we wspólnej mogile z inn ymi więźniami. Cezary wystarał się dla niej o osobny grób i katolicki pogrzeb. Widząc matkę w trumnie, dostrzegł jednak, że z jej palca zdarto ślubną złotą obrączkę (wyrwaną wraz z...
Głupi komunista
Polski film wykreował też postać głupiego służbisty, którego jest w stanie oszukać inteligentny człowiek – opozycjonista. Takie postaci komunistów wojskowych znajdziemy w głośnej komedii Kazimierza Kutza Pułkownik Kwiatkowski , której bohater – sprytny człowiek z zasadami i fantazją, lekarz wojskowy– ułatwia koledze zwolnienie z wojska, sam ucieka i wypożycza wojskowy samochód, kreując się na komunistycznego wojskowego dygnitarza. Dzięki swym wyczynom uwalnia niesprawiedliwie więzionych,...
Nadgorliwy aktywista
Film polski kreuje też postaci nadgorliwych aktywistów ( Dom Jana Łomnickiego – postać Zoi, Kroniki rodzinne Leszka Wosiewicza). Postaci komunistycznych aktywistów z sowieckiego domu dziecka spotkamy też w filmie Agnieszki Holland Europa, Europa . Komunistyczni przodownicy pracy, dziennikarze, ludzie kreujący polski sukces lat 40. i 50. pojawiają się m.in. w filmach Dom Jana Łomnickiego czy Człowiek z marmuru Andrzeja Wajdy.
Nauczyciel komunista
Kolejną kreacją polskiego filmu jest nauczyciel komunista. Bezwzględny pedagog, który niesprawiedliwie oblewa na maturze młodego opozycjonistę występuje w Ostatnim dzwonku Magdaleny Łazarkiewicz. Tam pojawia się też konformistyczny dyrektor, kochający naprawdę pracę z młodzieżą, ale też mający usta pełne frazesów. Nauczyciela konformistę spotkamy też w Marcowych migdałach Radosława Piwowarskiego. Cwaniaczki na wyższym szczeblu to dziekan i wykładowcy wyższej uczelni z Barw ochronnych...
Idealiści
Oprócz męczenników za sprawę i małych konformistów znajdziemy też wśród przedstawianych w tekstach kultury komunistów głęboko mądrych i uczciwych idealistów. W Popiele i diamencie Jerzego Andrzejewskiego poznajemy postać szlachetnego przedwojennego komunisty Stefana Szczuki. Przed wojną pracował jako inżynier i był więziony przez trzy lata za działalność komunistyczną. Podczas wojny jego żona została osadzona w Ravensbrück, gdzie zginęła, wykazała się jednak bardzo ludzką, szlachetną...
Komuniści, którzy padli ofiarą rewolucji
Lewen jest ofiarą komunizmu, żywym dowodem na to, że rewolucja pożera własne dzieci. Jej ofiarą padają też często przodownicy pracy. Przyjaciel Mateusza Birkuta ( Człowiek z marmuru Andrzeja Wajdy) zostaje niesłusznie aresztowany, jeden z braci Talarów z serialu Dom Jana Łomnickiego, przodownik pracy, przeżywa głębokie rozczarowanie z powodu utraconej sławy – to rozczarowanie przyczynia się do nieszczęśliwego wypadku, któremu ulega bohater i ginie... Ofiarą rewolucji paradoksalnie padają...
Między światem wartości a piekłem obozu
Przed szczególnym wyzwaniem stają więźniowie lagrów i łagrów. W ekstremalnych warunkach męki, upokorzenia i ciągłego zagrożenia śmiercią trudno zachować godność. A jednak największym maksymalistom udaje się nawet w warunkach ekstremalnych pozostać wiernymi sobie. Tadeusz Borowski ukazuje w swych opowiadaniach konformistę Tadka, któremu nie udało się zachować w tych warunkach normalnej skali wartości. Ale potrafią to tylko ludzie naprawdę nieugięci i bezkompromisowi. Liczne teksty kultury...
Komunizm
rzecz. m teoria głosząca możliwość powstania ustroju społeczno-politycznego, w którego podstawowych założeniach jest wspólna własność środków produkcji i tzw. równość społeczna; komunizm miał być był celem, do którego dążono przez „etap pośredni” – socjalizm Wszystkie teorie komunizmu (D. lp), okazały się nierealne, chociaż ich twórcy chcieli, aby komunizm (M. lp, ident. w B. lp) stał się ustrojem sprawiedliwości społecznej. Próby jego wprowadzania kończyły się niepowodzeniem,...
Miasto groteskowe
Mówi się o miastach także w groteskowej konwencji.Warszawa z Pałacem Kultury, Komitetem Centralnymi tajemniczymi podziemnymi przejściami, Warszawa transparentów i walących się budynków, przemianowanych ulic i kin, Warszawa byle jaka – cieknących kranów i niepalących się zapałek – została przedstawiona w Małej apokalipsie Tadeusza Konwickiego. To Warszawa komunistyczna, zniewolona przez wschodnich sąsiadów, prawie już włączona do ZSRR. Totalitaryzm w stołecznym mieście oddał też za pomocą...
Komunista – rewolucjonista, męczennik
Wiersze Władysława Broniewskiego dokumentują postaci i postawy komunistów. Są wśród tych wierszy Na śmierć rewolucjonisty i Elegia o śmierci Ludwika Waryńskiego . Kreują one nowych komunistycznych bohaterów – męczenników za sprawę, idealistów kochających robotnicze masy i wolność, umierających za innych. Jednocześnie programowy wiersz Broniewskiego o poezji ( Poezja ) stawia przed nią zadania tyrtejskie: ma zagrzewać do walki, także rewolucyjnej („Ty masz werbel nam zagrać do...
O 1968 roku parabolicznie
Według wielu interpretacji także inna, może mniej popularna niż Początek , ale zapewne wybitniejsza powieść Andrzeja Szczypiorskiego Msza za miasto Arras przedstawia dyskryminację Żydów. W średniowiecznym mieście Arras obwiniono ich o sprowadzenie gniewu Bożego na miasto (którego skutkiem była rzekomo epidemia). Odtąd stali się celem ataków... Książka jest uniwersalną opowieścią o nietolerancji i fanatyzmie, jednak wielu czytelników dopatrywało się jej związku z wydarzeniami 1968 roku w...
Rzeczywistość łagrowa
Długo w Polsce była tematem tabu rzeczywistość sowieckich łagrów. Ostecznie opisali je więźniowie na podstawie własnych przeżyć i doświadczeń. Gustaw Herling-Grudziński napisanie Innego świata traktował jako obowiązek wobec tych, którzy zginęli i prosili go o świadectwo. Prezentuje on bezkompromisową postawę moralną i w odróżnieniu od Borowskiego sugeruje, że nawet w ekstremalnych warunkach można zachować kręgosłup moralny, jak odważny i zdeterminowany Kostylew, który konsekwentnie...
Komunista, komunizm
Chciałem powiedzieć parę słów – zaczął Cezary (...) Jeśli tutejsza klasa robotnicza jest w stanie zwyrodnienia, czy na drodze do zwyrodnienia, jeżeli ta klasa jest pozbawiona kultury, to jakimże sposobem i prawem ta klasa może rwać się do roli odrodzicielki tutejszego społeczeństwa. Takich argumentów nie należy używać. Należy raczej schować te fakty na dno, na sam spód dowodzeń, gdyż jest to właściwie argument przeciwko racjonalności roszczeń komunizmu. Klasa przeżarta nędzą i chorobami...
Szkoła – narzędzie indoktrynacji
Bywa też szkoła narzędziem indoktrynacji. Tak jest np. w Syzyfowych pracach Stefana Żeromskiego, gdzie zmusza się uczniów do mówienia po rosyjsku nawet na przerwach i zabrania poznawania polskiej literatury i kultury. Liczne represje, jakim poddawana jest młodzież, mają ostudzić jej patriotyczne zapały i uczynić z uczniów posłusznych poddanych Moskwy. Podobną rolę pełni szkoła w komunistycznym systemie – pokazano to np. w filmach Marcowe migdały i Yesterday Radosława Piwowarskiego czy...
Dylematy inteligentów
Wiążą się z tym pewne dylematy: czy sprzeniewierzać się chłopskiej tradycji,jak nie być obcym w swoim środowisku? Drugi dylemat, nieeksponowany bezpośrednio po wojnie, to kwestia zaprzedania się komunistom. Czy iść na kompromis? Czy być konformistą? Czy może działać w opozycji? Fascynację inteligencji ideami komunistycznymi, jej „zarażenie” komunizmem i jego źródła analizują Czesław Miłosz w Zniewolonym umyśle , Aleksander Wat w pamiętniku mówionym Mój wiek oraz wielu innych pisarzy w...
Marzec 1968
Przyszedł dzień, kiedy Naser postanowił wyrżnąć wszystkich Żydów, ale Żydzi połamali gnaty Egipcjanom, a w Warszawie generał Moczar uznał, że wreszcie wybiła jego godzina. Komuniści w Polsce postanowili pomścić honor faraonów, może nawet generał Moczar mówił do swych popleczników, że czterdzieści wieków na nich patrzy? W każdym razie Żydzi zaczęli wyjeżdżać, ponieważ Polska stała się dla nich nie do zniesienia. Dla wielu Polaków też stała się nie do zniesienia, jednakże Polacy nie mogli...
Mali i wielcy konformiści
Małych komunistycznych konformistów odnajdziemy na wszystkich szczeblach. Lubował się w ich przedstawianiu w swych filmach Stanisław Bareja ( Miś ). W Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz wykreował apatyczną ciężarną córkę komunistycznego dygnitarza – konformistyczny kochanek musi się z nią ożenić, żeby nie zepsuć swej kariery, ma jednak jeszcze żonę i musi znaleźć pretekst do rozwodu, tymczasem wokół córki komunisty (niczym złotej kury znoszącej złote jajka) zdąży zakręcić się już operatywny...
Polowanie z punktu widzenia... zwierzyny – smak utraconej wolności
Niekiedy, rzadko, zdarza się w utworze literackim, że pisarz (poeta) ukazuje polowanie nie z punktu widzenia myśliwych, lecz... zwierzyny. Wówczas polowanie staje się symbolem gwałtu na zwierzęciu, przemocy, utraconej wolności. Tak dzieje się w słynnej piosence Jacka Kaczmarskiego, inspirowanej utworem Włodzimierza Wysockiego: Skulony w jakiejś ciemnej jamie smaczniem sobie spał I spały małe wilczki dwa – zupełnie ślepe jeszcze Wtem stary wilk przewodnik co życie dobrze znał Łeb...
Wodzowie rewolucji i szefowie państwa
Osobny rozdział stanowią komunistyczni wodzowie. Takich wodzów kreuje usilnie sowiecka propaganda. Jednym z nich jest Czapajew – tytułowy bohater filmu braci Wasiliewów, ukazany jako człowiek z krwi i kości. Komunista – bandyta, kat i obłudny zbrodniarz – to Stalin i jego ludzie przedstawieni w licznych tekstach kultury, np. w dokumencie Józefa Czapskiego Na nieludzkiej ziemi , według którego nikt z sowieckich dygnitarzy nie potrafił odpowiedzieć, co stało się z polskimi oficerami z...
"Mała apokalipsa"
Tadeusz Konwicki w swej głośnej powieści przedstawił apokalipsę na miarę PRL-u: „małą” i kaleką. Dokonuje się ona w atmosferze komunistycznego święta, bylejakości i totalnego pesymizmu, jaki ogarnia Polaków z okazji kolejnego zjazdu partii. Wszystko wydaje się małe, ułomne i kalekie: władza, opozycja, sztuka. Nawet zapałki, którymi ma podpalić się w geście protestu pisarz, muszą być szwedzkie, bo te polskie nie palą się dobrze. Pisarz jest byle jakim pisarzem, dygnitarze byle jakimi...
Odwet w stylu groteskowym – bronią przeciw totalitaryzmowi
Michaił Bułhakow w swej powieści Mistrz i Małgorzata szydzi z komunistycznego systemu totalitarnego. Zemsty za zbrodnie i upokorzenia powodowane przez komunizm – za puste sklepy, pełne więzienia i domy rzekomo psychicznie chorych oraz brak swobody dla twórców dokonują... siły diabelskie. To one doprowadzają do upokorzenia żon komunistycznych urzędników, które stają nagie po wywalczeniu eleganckich ubrań na pokazie magii, to one demolują z pomocą Małgorzaty mieszkanie krytyka, który...
Walki o władzę w Polsce w latach 1944 - 1948
Nazajutrz po nich zebrał się Sejm Ustawodawczy, w którym poszczególne ugrupowania dysponowały następującą liczbą mandatów: PPS - 116, PPR - 114, SL - 109, SD - 41, PSL - 28, SP - 12, PSL ,,Nowe wyzwolenie\" - 7, Niezależni Katolicy - 3 i inni - 14...
Ideologie społeczne- ściaga
Syndykalizm- XIX i XXw Georges Sorell - przebudowa ustr spol., - swiat oparty na tzw syndykach(zw. zawodowych), ktore bedac wlascicielem srodkow produkcji wspolpracuja ze soba dokonujac wymiany - nie potrzebne panstwa i wladza - rzadko...
Czy twoim zdaniem jest uzasadnione określenie państw faszystowskich i komunistycznych wspólnym mianem „totalitaryzmu”?
Faszyzm jest to totalitarna forma rządów wprowadzona we Włoszech przez B. Mussoliniego w 1922r.( potem w Niemczech, Austrii, Estonii, Anglii i Francji) W państwach faszystowskich działał ruch polityczny głoszący hasła odrzucenia zasad...
Naizm i Komunizm to ideologie godne pogardy
Nazizm -Twórcą nazizmu był A. Hitler, który główne zasady swojej ideologii wyłożył w książce Mein Kampf (Moja walka). Podstawy nazizmu w sensie doktrynalnym stworzył A. Rosenberg, natomiast jego ustrojową teorię opracował K. Schmidt. Nazizm...
Zagrożenia we wpółczesnym świecie
Stan ciągłego napięcia, brak stabilności i bezpieczeństwa będzie towarzyszył człowiekowi zawsze. Bez względu na to czy warunki, w których żyje, są niejako unormowane czy też ekstremalne, kiedy to brak normy staje się kodeksem. Dekalog odwraca się....
Hitleryzm i Stalinizm
W potocznym rozumieniu słowo demokracja oznacza rządy większości i jest jednocześnie synonimem wolności istnieją jednak w historii przypadki, iż większość społeczeństwa pragnie podporządkować się woli dyktatora(poparcie Francuzów dla zamachu...
Totalitaryzm czyli o nadużywaniu niektórych pojęć
"W krainie schorowanej wyobraźni" (ZNAK, Kraków 1997) to jedna z ostatnich książek Księdza Józefa Tischnera. Składa się na nią zbiór esejów publikowanych głównie w "Tygodniku Powszechnym". Jak prawie każda praca Tischnera skłania do myślenia i nie...
Aldous Huxley i George Orwel jako wizjonerzy zgubnej i pozbawionej indywidualizmu przyszłości.
Utopia to nie mozliwy do zrealizowania ideal spolecznstwa. Z tym pojeciem nierozerwalnie zwiazane sa poglady greckiego filozofa Platona na temat panstwa zawarte przez niego w dziele zatytuowanym Panstwo. Uwazal on ze zagubiony w zmiennym swiecie...
Historia powszechna dwudziestolecia międzywojennego.
I. Przyczyny wybuchu I wojny światowej. 1. Konflikty pomiędzy mocarstwami przed I wojną światową: a) francusko-niemiecki – o Alzację i Lotaryngię oraz kolonie (Maroko) – od 1871 r. ; b) niemiecko-rosyjski – o wpływy w Turcji, szczególnie o...
Zagrozenie pokoju i demokracji w pierwszych latach po drugiej wojnie swiatowej
Już pod koniec II wojny swiatowej zaczal sie rozpad Wielkiej Koalicji, spowodowany glównie zachlannoscia Stalina dazacego do zdobycia przez Armie Czerwona jak najwiekszej ilosci terytoriów i krajów. Zgodnie ze stara tradycja polityki carskiej,...
"Chcesz pokoju szykuj wojnę" - czy II wojna była konieczna.
Czy można było zapobiec II wojnie światowej. Jak w tym kontekście ocenisz tezę starożytnych Rzymian: "Chcesz pokoju szykuj wojnę" II Wojna Światowa - najokrutniejsza, najkrwawsza i największa z wojen , która kiedykolwiek była toczona...
Recenzja z przedstawienia Gogola "Rewizor" reż. Jan Klata
Jan Klata sztukę Gogola „Rewizor” przeniósł w realia polskiej prowincji lat siedemdziesiątych. Typowa komunistyczna paranoja, tym akurat razem nosząca miano : „...przyjechał rewizor...” natrafiła na niebieskiego ptaka nie mającego funduszy na...
Kultura i sztuka.
W okresie międzywojennym pojawiły się 2 zjawiska związane z powstaniem dwóch państw totalitarnych: socrealizm w ZSRR i nazistowska sztuka w III Rzeszy. Łączyła je chęć całkowitego podporządkowania kultury i sztuki jednej ideologii i władzy...
Powstanie i działalność obozu polskiej lewicy komunistycznej
Po wybuchu wojny na ziemiach polskich działały niewielkie grupki komunistów, nie stanowiące jednak znaczącej siły. Atak Niemiec na ZSRR przyspieszył tworzenie przez Stalina komunistycznego zaplecza w Polsce. W tym celu została zrzucona na...
Historia myśli ustrojowo-administracyjnej i socjologiczno-ustrojowej
I WYKŁAD Ogólne zagadnienia o polityce, o socjologii, o wzajemnych relacja pomiędzy tym Ustrój to organizacja państwa i społeczeństwa pod względem gospodarczym, politycznym, społecznym. Administracja (definicja negatywna: wszystko co nie jest...
Nazizm i komunizm to ideologie pogardy i śmierci - rozprawka
Moim zdaniem nazizm i komunizm są ideologiami pogardy i śmierci, z tego powodu, iż ludzie propagujący te ideologie planowali zniszczyć inne narody i uważali ze rasa Aryjska jest rasą panów i inni powinni jej służyć. Nazizm powstał na podstawie...
Historia polityczna PRL 1945-89 w zarysie
Temat: Historia polityczna Polski po 1945 roku. P olska wyszła z II wojny światowej jako pokonany zwycięzca. Rzeczpospolita poniosła niebywały wysiłek społeczno-ekonomiczny jawnie przyczyniając się do klęski hitleryzmu. Jednakże ostatecznie z...
Nazizm i Komunizm jako ideologie śmierci
Nazizm i komunizm to dwie ideologie rozwinięte szczególnie w XX w. Jeśli chcemy omówić te dwa pojęcia wypadałoby wiedzieć, co to jest ideologia. Jest to zbiór poglądów społecznych, politycznych, etnicznych i religijnych charakteryzujących daną...
Komunizm i nazizm to ideologia pogardy i śmierci
Komunizm i nazizm to ideologia pogardy i śmierci Uważam, że komunizm i nazizm to ideologia pogardy i śmierci. Niemcy i ZSRR były państwami totalitarnymi, które chciały podporządkować sobie inne kraje. Na ich czele stał wódz, a społeczeństwo...
Folwark Zwierzęcy jako metafora
?Folwark zwierzęcy? Georga Orwella jako metafora ?Folwark zwierzęcy? to rozbudowana metafora komunistycznej Rosji, ale także każdego systemu totalitarnego. Poniżej interpretacja postaci, wydarzeń, itd. Napoleon: Józef Stalin Snowball: Lew...
Historia 1914-1991 r.- ściąga
28.06.1914 ? wybuch I wojny światowej 11.11.1918 ? koniec I wojny 1917 rok ? rewolucja w Rosji; ustrój komunistyczny 15.08.1920 ? Cud nad Wisła 1922 rok ? marsz na Rzym ? władze obejmuje Benito Musollini 1933 rok ? Hitler dochodzi do władzy...
Hochimin
HOCHIMIN żył w latach 1890 – 1969. Był politykiem i rewolucjonistą, twórca komunistycznego Wietnamu. Urodził sit: w rodzinie chłopskiej pod nazwiskiem Nguyen Ta! Tan. Początkowo pracował jako nauczyciel, a później jako kelner na statku. co...
Formy uczestnictwa obywatelskiego. Formy mediacji i protestu społecznego.Partie polityczne.Środki masowego przekazu. Dlaczego konstytucjonalizm? Co reguluje konstytucja? Nowoczesny konstytucjonalizm. Ograniczenia uprawnień rządzących
WOS SPIS: Formy uczestnictwa obywatelskiego. Formy mediacji i protestu społecznego. Stowarzyszenia i inne organizacje pozarządowe. Partie polityczne. Środki masowego przekazu. Dlaczego konstytucjonalizm? Co reguluje konstytucja?...
Hayek "Droga do zniewolenia", zagadnienia książki
Hayek – „ Droga do zniewolenia” Rozdział I – Porzucona droga Nie dopuszczamy do siebie myśli, że to z naszej winy powstał obecny kryzys Odeszliśmy od XIX-wiecznych ideałów i zagroziło nam widmo totalitaryzmu Idąc w stronę socjalizmu...
Hitleryzm i Stalinizm
Hitleryzm i Stalinizm I. W potocznym rozumieniu słowo demokracja oznacza rządy większości i jest jednocześnie synonimem wolności; istnieją jednak w historii przypadki, iż większość społeczeństwa pragnie podporządkować się woli dyktatora...
Obszerna rozprawka - nazizm i komunizm to ideologie pogary i śmierci.
W dzisiejszych czasach nikt nie ma wątpliwości, że nazizm i komunizm to ideologie pogardy i śmierci. Nazizm, niemiecka odmiana faszyzmu, i komunizm, czyli ideologia głosząca likwidację ucisku i wyzysku klasowego, są tematami mojej pracy. Nazizm...