Definicja dialogu
za Słownikiem Języka Polskiego PWN:
1. rozmowa dwóch osób, zwłaszcza bohaterów powieści, sztuki lub filmu
2. utwór literacki niesceniczny, napisany w formie rozmowy
3. szereg rozmów, negocjacji i innych działań mających doprowadzić do porozumienia między stronami konfliktu
Cechy dialogu
- dialog ma być wartością dodaną fabuły - ma ją “popychać” do przodu
- ma być iluzją prawdziwej rozmowy
- ma oddziaływać na emocje
- dialog wzbogaca wiedzę czytelnika o bohaterach - odzwierciedlać ich charakter, sposób bycia, status społeczny, wykształcenie, pochodzenie, wiek, itp
Jak napisać dialog?
1. Pamiętaj aby dialog był częścią tekstu i wzbogacał fabułę.
2. Pisz tak, aby sposób w jaki wypowiadają się bohaterowie, język odzwierciedlał ich charakter, wiek, pochodzenie.
3. Pamiętaj, że dialog nie może stanowić większość tekstu. Powinien ułatwiać czytelnikowi odbiór, a także dynamizować akcję.
4. Nie zapomnij o prawidłowym zapisie dialogu:
Przykłady
Każdą wypowiedź zacznij od nowego akapitu z półpauzą na początku
– Ma kłopoty?
– Tak przypuszczam. Nikt nie chce o tym mówić.
– Ale co się stało?
Donna Tartt Szczygieł
Jeśli po wypowiedzi ma się pojawić czasownik wypowiadany przez narratora w 3 os (szepnął, krzyknął, mruknął, powiedział, zapytał itp.) to po półpauzie zapisz go małą literą.
– To, co mam ci do powiedzenia, jest bardzo proste – odpowiedział mędrzec.
Michel Piquemal, Bajki filozoficzne
Jeśli wypowiedź narratora zakończona jest kropką, to dalszy tekst musi zaczynać się wielką literą, bez względu na to, czy jest to narracja, czy dalszy zapis dialogu.
– Ależ jeszcze tego by brakowało – odparłem, przepuszczając go. – Proszę śmiało korzystać.
Carlos Ruiz Zafon, Cień wiatru
Jeśli narracja nie odnosi się do wypowiedzi bohatera, wtedy musisz postawić kropkę, a po półpauzie rozpocząć zdanie wielką literą.
– Witaj Tomaszu. – Ostentacyjnie nastawiła policzek i czekała, aż ją pocałuje.
Jeśli w wypowiedzi pojawia się wykrzyknik i pytajnik, a narracja dotyczy wypowiedzi, to znaki te nie wymuszają wielkiej litery.
– Czyś ty oszalał?! – rozzłościł się poganiacz. – Wynająłeś mulicę, nie jej cień. O cieniu nie było mowy!
Jiří Žáček, Bajki Ezopa
Wyrazy, czy całe zdania w językach obcych, które pojawiają się w dialogu, zapisuje się kursywą.
– Qui, monsieur.
– Mówicie po francusku?
– Qui, monsieur.
– Co wypijemy? Connais vous de champagnes?
Ernest Hemingway, Hołd dla Szwajcarii
Jeśli w dialog jest wpleciona narracja, należy oddzielić ją półpauzami z obu stron.
– Posuń się – powiedział – muszę usiąść i odpocząć chwilę.
Gdy wypowiadający się bohater kogoś cytuje, zapisz to za pomocą cudzysłowów.
– Powtarzał jak mantrę „To nie moja wina”.
