Franciszek Karpiński
Oświecenie : Zapamiętaj tych pisarzy
Franciszek Bohomolec (1720-1784) – oświeceniowy komediopisarz, wprowadził do literatury polskiej nowoczesną komedię w stylu francuskim. Korzystał ze schematu molierowskiego– ośmieszał, ostrzegał, wytykał. Napisał też dwie komedie zgodne z programem króla zawartym w „Monitorze”. Franciszek Karpiński (1741-1825) – polski poeta klasycystyczny, tworzący pod dużym wpływem Jana Jakuba Rousseau. Był twórcą nurtu sentymentalnego w liryce polskiej. Pisał sielanki, wiersze miłosne, elegie,...
Sentymentalizm w XVIII w.
1. Definicja i charakterystyka o Prąd umysłowy i literacki – konkurencyjny wobec klasycyzmu, związany z emancypacją klas średnich zainteresowanych likwidacją uprzedzeń stanowych. o Rzeczywistość – jawiła się jako zaprzeczenie klasycystycznych...
„Laura i Filon” Franciszka Karpińskiego oraz „Żeńcy” Szymona Szymonowica jako sielanki
Sielanka (bukolika, ekloga, idylla, skotopaska, pastorela, pastuszka) Podstawowy gatunek tzw. literatury pastoralnej, rozwijającej się już w epoce starożytnej, kiedy to autorami utworów tego typu byli pisarze greccy: Teokryt i Wergiliusz. Oni też...
Miłość Mistrza i Małgorzaty uczyń przyczyną do przyjrzenia się różnym rodzajom miłości.
„Miłość - «głębokie przywiązanie do kogo lub czego; namiętne uczucie sympatii do osoby płci odmiennej, połączone z pożądaniem jej»” - to definicja miłości z Małego Słownika Języka Polskiego, bardzo prosto i niedokładnie opisująca to najpiękniejsze...
Wielkie idee europejskich myślicieli oświeceniowych i omów ich echa w wybranych dziełach literatury polskiej XVIII wieku. (Wolter, Rousseau, Diderot)
Wolter – właściwie Francois Maria Arouet – zajmuje w filozofii i literaturze francuskiej czołowe miejsce. Jest typowym reprezentantem epoki, wybitną, intelektualną jednostką, głosi swobodę przekonań, racjonalizm, (choć nie ateizm), potrzebę...
"Laura i Filon" Franciszka Karpińskiego oraz "Żeńcy" Szymona Szymonowica jako sielanki.
Sielanka (bukolika, ekloga, idylla, skotopaska, pastorela, pastuszka) Podstawowy gatunek tzw. literatury pastoralnej, rozwijającej się już w epoce starożytnej, kiedy to autorami utworów tego typu byli pisarze greccy: Teokryt i Wergiliusz. Oni też...
Motyw miłości w romantyzmie i innych epokach.
,,Zaiste, miłość jest świętym pożarem, Iskrą zatloną w ogniach nieśmiertelnych, Aniołów dobrem, Wszechmocnego darem, Balsamem rajskim dla serc skazitelnych.....” Byron ,,Giaur” Głównym prądem literackim...
Różne obrazy wsi polskiej XVI –XVII w.
Polska wieś była opisywana przez wielu autorów. Ich liczne sielanki, a także w wypadku Kochanowskiego fraszki, pokazywały różne aspekty życia na wsi. Sielanka jest z definicji utworem opisującym życie na wsi. Pokazuje wyidealizowany opis wsi...
Interpretacja i analiza wiersza Franciszka Karpińskiego pt. "Do Justyny, Tęskność na wiosnę".
Franciszek Karpiński to jeden z najbardziej nam znanych twórców polskiego sentymentalizmu- prądu literackiego, który wyrósł w opozycji do klasycyzmu i charakteryzował się postrzeganiem świata przez pryzmat uczuć. Sentymentaliści uważali, iż należy...
Przedstawiciele Renesansu i inne.
Oświeceniem nazywamy okres w dziejach kultury europejskiej od około 1680 r. do końca XVIII wieku. Oprócz "oświecenia" funkcjonowały również takie nazwy jak "wiek rozumu" i "wiek świateł". W Polsce ta epoka rozpoczyna...
Sentymentalizm w literaturze oświecenia
Sentymentalizm jako kierunek literacki zaczął się rozwijać w latach 60 XVIII w. Prekursorami byli Jan Jakub Rousseau oraz Wolfgang Goethe. Twórców sentymentalizmu fascynowała emocjonalna strona ludzkiej natury, ludzka uczuciowość. Przeciwstawiali...
Jakie treści i postawy zawarte w literaturze przedrozbiorowej mogą pomóc w kształtowaniu wzorca osobowego współczesnego człowieka - Polaka.
Człowiek współczesny wraca myślami w przeszłość. Zastanawia się nad początkiem swego istnienia, skąd pochodzi, jacy byli jego przodkowie, jak kształtowało się jego życie. Powraca do literatury, która powstała przed jego narodzeniem. Pragnie...
Swoiste cechy oświeceniowej poezji religijnej
Druga połowa wieku XVIII stanowi w dziejach Polski okres obfitujący w wydarzenia niezwykle dramatyczne. Były to bowiem czasy wielkich przeobrażeń gospodarczych, społecznych, politycznych i kulturalnych, które jednak nie uchroniły kraju przed...
Różne przykłady postaw patriotycznych w Twojej ocenie (nazwij je i omów w świetle poznanych utworów).
Patriotyzm to wielkie słowo. Oznacza umiłowanie kraju ojczystego, a także gotowość poświęcenia się dla własnego narodu. Literatura polska jest prawdziwą szkołą uczuć patriotycznych, bo niemal od początku swego istnienia wyrażała głęboką troskę o...
Różne koncepcje miłości i różne sposoby mówienia o niej.
Różne koncepcje miłości i różne sposoby mówienia o niej. Dokonaj analizy i interpretacji porównawczej Przypomnienia dawnej miłości Franciszka Karpińskiego oraz danego fragmentu IV części Dziadów Adama Mickiewicza. Miłość to pojęcie...
Sentymentalizm Karpińskiego
Sentymentalizm Karpińskiego Franciszek Karpiński - 1741-1825 (84lata) Urodzony w rodzinie niezamożnej, szedł przez życie o własnych siłach. Był wychowankiem jezuitów stanisławowskich i lwowskich, terminował w lwowskiej palestrze, która w...
„Literacki wizerunek ukochanej kobiety w literaturze oświecenia i romantyzmu.”
Kobieta i kobiecość była inspiracją twórczości artystycznej od najdawniejszych czasów, stała się zarazem ulubionym tematem sztuki i literatury. Jako istota tajemnicza stała się ona przedmiotem uwielbienia, a tym samym symbolem piękna, zmienności...
Sentymentalizm, charakterystyka kochanka sentymentalnego, w oparciu o przykłady z literatury oświeceniowej
Sentymentalizm jest odpowiedzią na skrajny racjonalizm i klasycyzm oświeceniowy; neguje przekonanie o ładzie i harmonii świata, dostrzegał konflikty istniejące we współczesnej cywilizacji; Rousseau mówił, że kryzys wynika z odejścia od natury,...
Franciszek Karpiński „Pieśń o Narodzeniu Pańskim”.
„Pieśń o Narodzeniu Pańskim” zawiera w sobie ciekawe związki wyrazowe, które można wyjaśnić w następujący sposób: fakt narodzin Jezusa Zbawiciela sprawił, iż „moc struchlała”- czyli coś, co było silne przestraszyło się, znieruchomiało; „ogień...
Franciszek Karpiński "Laura i Filon" - miłość w ujęciu nurtu sentymentalnego.
Franciszek Karpiński „Laura i Filon” - miłość w ujęciu nurtu sentymentalnego. Czyli jak wyglądała miłość Laury i Filona, głównych bohaterów jednej z sielanek. Poświęcę najpierw na charakterystykę sytuacji lirycznej, czyli tego...
Oświecenie - referat wprowadzający w epokę.
Wprowadzenie Europa Oświeceniem nazywamy okres w dziejach kultury europejskiej od około 1680 r. do końca XVIII wieku. Oprócz "oświecenia" funkcjonowały również takie nazwy jak "wiek rozumu" i "wiek świateł". W...
Refleksje na temat człowieka i jego natury (ton osobisty, moralistyka i ton intymny) w literaturze: renesansu, baroku i oświecenia.
RENESANS (...) W twórczości Jana Kochanowskiego widoczny jest także oddźwięk tonu osobistego. Przykładem tego są „Treny”, napisane po śmierci ukochanej córeczki poety, małej Urszulki. W cyklu dziewiętnastu wierszy ubolewający i zrozpaczony ojciec...
Kolęda polska (od F. Karpińskiego po czasy współczesne) Przedstaw dzieje i cechy charakterystyczne gatunku.
Wyraz kolęda jest tradycji rzymskiej, a pochodzi od łac słowa „calendae”, oznaczające pierwszy dzień miesiąca. W Rzymie obchodzono to bardzo uroczyście. Odwiedzano się, obdarowywano podarkami, śpiewano okolicznościowe pieśni. Wraz z przyjęciem...
Praca maturalna: Mowa zakochanych w epoce staropolskiej i dziś.
Tematem mojej prezentacji jest mowa zakochanych w epoce staropolskiej i dziś. Na początku należy rozważyć, czym jest „język zakochanych”. Można powiedzieć, że jest to swoisty kod służący porozumiewaniu się dwojga kochanków. Specyficzną cechą...
Geneza i funkcjonowanie mitu arkadyjskiego.
ARKADIA - (wg starożytnych greków) górski, lesisty kraj na środkowym Peloponezie, zamieszkały przez ubogich pasterzy i dzikie zwierzęta. Kraina prostoty i szczęśliwości (w istocie zacofana i prymitywna). Wielką karierę zrobił mit arkadyjski, który...
Sentymentalizm.
Sentymentalizm jako kierunek literacki zrodził się na zachodzie Europy, a ściślej mówiąc we Francji, gdzie jego przedstawicielem był Jan Jakub Rouseau, oraz w Anglii, gdzie zaowocował rozwojem sentymentalnej powieści. Był on reakcją na pogląd...
Utwór Franciszka Karpińskiego " Do Justyny. Tęskność na wiosnę"
Utwór Franciszka Karpińskiego pt. "Do Justyny.Tęskność na wiosnę" to typowy utwór liryczny, w którym autor ujawnia swoje wewnętrzne uczucia, przeżycia i refleksje do ukochanej Justyny. Podmiot liryczny porównuje budzący się na wiosnę świat ze...
Franciszek Karpiński "Laura i Filon" - miłość w ujęciu nurtu sentymentalnego.
Głównym ośrodkiem sentymentalizmu w Polsce były Puławy z Franciszkiem Karpińskim na czele, swego czasu sekretarzem na dworze ks. A. Czartoryskiego. Pisał on wiersze, sielanki, dramaty, elegie ale również pieśni religijne i rozprawy, widział...
Powtórka z epok - barok i oświecenie
1. Styl barokowy w sztuce (Malarstwo, architektura) - Termin barok pochodzi z języka portugalskiego „barocco” oznacza nieregularną perłę o dziwnym kształcie, włosi używali tego słowa do określenia czegoś przesadnego. - Termin oznacza...
„Wieś nie jest tak prosta jak by się zdawało” Żeromski. Odwołując się do wybranych przykładów, przedstaw różne sposoby ukazywania wsi w literaturze.
Literatura wciąż wspomina że wieś pociągała pisarzy, ze względu na swą prostotę, harmonijność, oraz życie w zgodzie z naturą. Wieś zawsze przyciągała pisarzy podobnie jak góry pisarzy niczym magnetyczna siła ponieważ była kultem pisarzy...
Bunt i afirmacja – dwie postawy wobec życia. Rozważania na podstawie wybranych utworów literatury polskiej.
Bunt i afirmacja to dwie postawy jakże różne. Charakteryzo–wały one jednak człowieka od najdawniejszych czasów. Zarówno jedna postawa, jak i druga była potrzebna. Niezgoda na otaczającą rzeczywistość prowadziła bowiem do tworzenia się nowych form...
Pióro jest językiem duszy jakie w duszy ma pisarz myśli, takie jest to co pisze - podaną myśl Cervantesa uczyń punktem wyjścia do rozważań na temat źródeł twórczości literackiej
Biorąc do ręki książkę wkraczamy w magiczny świat rodzący się w naszej wyobraźni, każdy z nas kreuje go w inny sposób, a przecież na tej samej bazie danych, na bazie tego, co zapisano w dziele, na bazie tego co stworzył w swoim umyśle w swojej...
Człowiek sentymentalny ... Omów na znanych Ci przykładach polskich i obcych.
Czołowym twórcą sentymentalizmu był Jean Jaques Rousseau (1712-1778). Głosił on powrót do natury oznaczający aprobatę podstawowych uczuć ludzkich nie skażonych cywilizacyjnym zepsuciem. Jego utworem, który zyskał największą popularność jest "Nowa...
Uczyć, bawić i wzruszać dewizą starożytnych pisarzy.
Co to jest dewiza- wytycza działania lub postępowania wyrażona w krótkiej i zwięzłej formie Uczyć, bawić i wzruszać to dewiza starożytnych, którą posługiwali się też pisarze oświecenia. Uczyć: Ignacy Krasicki: “Dewotka” Krasicki w tej...
List miłosny współczesnej Laury do Filona.
Ukochany Filonie! Zaledwie kilka dni upłynęło od naszego ostatniego spotkania, a ja już usycham z tęsknoty do Ciebie. Brakuje mi słów, by opisać moje uczucia do Ciebie. Chciałabym powiedzieć Ci milion rzeczy, ale nie wiem czy potrafię tak… na...
Zagadnienia z Oświecenia
Zagadnienia z Oświecenia filozofia Oświecenia poglądy epistemologiczne: - racjonalizm - empiryzm David Hume John Looke "Listy o wychowaniu" , "Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego" - człowiek - tabula raza -...
Różne oblicza wsi w literaturze polskiej
Różne oblicza wsi w literaturze polskiej Wieś staje się tematem literackim już w literaturze staropolskiej. Od samego początku można też wyodrębnić dwa różne spojrzenia na wieś i tematykę wiejską. Już w mitologii znany był motyw Arkadii krainy...
Opis miłości sentymentalistów w opraciu o "Laurę i Filona" F. Karpińskiego.
Na podstawie fragmentów utworu Franciszka Karpińskiego "Laura i Filon" oraz innych przykładów twórczości sentymentalistów określ, w jaki sposób opisywali oni miłość i jakimi środkami wyrazu posługiwali się w tym celu. Twórcy...
Uczuciowość sentymentalna Karpińskiego.
Franciszek Karpiński to główny przedstawiciel sentymentalizmu polskiego, nazywany był poetą serca. W swoim dorobku poetyckim ma sielanki w stylu rokokowym, wiele wierszy miłosnych w tym „ Do Justyny. Tęskność na wiosnę”, lirykę obywatelską, do...
List miłosny współczesnej Laury do Filona.
Ukochany Filonie! Zaledwie kilka dni upłynęło od naszego ostatniego spotkania, a ja już usycham z tęsknoty do Ciebie. Brakuje mi słów, by opisać moje uczucia do Ciebie. Chciałabym powiedzieć Ci milion rzeczy, ale nie wiem czy potrafię tak… na...
Charakterystyka języka doby Oświecenia.
W nowopolską dobę rozwoju języka wstępujemy w pierwszych latach panowania Stanisława Augusta. Są to czasy przełomowe w dziejach narodu i państwa, a także polszczyzny. Jak trafnie zauważyła Anna Dąbrowska w swojej pracy pt. „Język polski”, idee...
Franciszek Karpiński.
Nazywany był „śpiewakiem Justyny” i „ poetą serca”. Twórca strategii prywatności w literaturze polskiego oświecenia, był inicjatorem poezji polskiej sentymentalnej. Karpiński należał do tych przedstawicieli epoki, których biografia jest w...
Laura i Filon M. Pawilikowskiej Jasnorzewskiej i Franciszka Karpińskiego - analiza porównawcza
"Laura i Filon" to jedna z najbardziej znanych sielanek Franciszka Karpińskiego - najwybitniejszego przedstawiciela sentymentalizmu w Polsce. W polemikę z tym XVIII- wiecznym tekstem wchodzą 2 teksty współczesne (XX w.) innych wybitnych poetów...
Różne koncepcje miłości i różne sposoby mówienie o niej. Dokonaj analizy i interpretacji porównawczej Przypomnienia dawnej miłości Franciszka Karpińskiego oraz danego fragmentu IV części Dziadów Adama Mickiewicza
Miłość- temat wielu rozważań poetów oraz artystów. W każdym dziele przedstawiona jest inaczej. Twórcy kolejnych epok literackich realizowali ten temat łącząc style własnych epok ze swoimi osobistymi przeżyciami. W tekście Adama Mickiewicza oraz...
Wizja Boga w literaturze polskiej od czasów średniowiecza.
"Jestem, który Jestem" Wj 3,14 Stworzenie świata przebiegało stopniowo. I dzięki temu Bóg objawił się jako prawdziwy Artysta. Jego dzieło zostało utrwalone w opisie biblijnym. Dlatego też wobec pytań o sens istnienia Pismo Święte...
Biblia i antyk jako dwa filary kultury europejskiej. Czy wspierają one przez wieki również kulturę polską?
Biblia oraz kultura antyczna (w tym mitologia) to korzenie kultury europejskiej, w tym i polskiej. To one na przestrzeni wieków ukształtowały naszą świadomość, światopogląd, system wartości. W wielu elementach naszego otoczenia nie dostrzegamy już...
Mitologia jako źródło inspiracji artystycznej. Omów na przykładach różnych epok.
Mit to sfabularyzowana opowieść wyrażająca wierzenia danej społeczności. Mit przedstawia jakąś historię i wyraża językiem symbolicznym religijne oraz filozoficzne idee i przeżycia duszy. To epicka narracyjna opowieść o bogach, herosach i...
Kierunki literackie w oświeceniu.
Klasycyzm - (od lac. clasicus) czyli wzorowy, doskonały, a za taki uważano kanon sztuki starożytnej. Klasycyzm polegal na nawrocie do wzorow kultury antycznej z pewnymi modyfikacjami. W dziełach klasycystycznych obowiazywala harmonia estetyczne,...
Analiza "Do Justyny, Tęskność na wiosnę"
Sentymentalizm jest to prąd literacki, który powstał z opozycji klasycyzmu, a charakteryzował się postrzeganiem świata poprzez pryzmat uczuć. Istotną rolę w poezji sentymentalnej odgrywa natura, która w pewnym stopniu pomagała odejść od...