Mezalians – przyczyna tragedii

Niekiedy jednak zdarza się, że ktoś omija bariery społeczne i jakimś cudem doprowadza do narzeczeństwa lub małżeństwa z ukochaną osobą z innej sfery.
To jednak zwykle nie koniec przeszkód, a początek nieszczęść. Literatura, zarówno wysoka, jak i niska, pokazuje wiele przykładów tragedii, których przyczyną jest mezalians.
Czasami dramat rozgrywa się jeszcze w okresie narzeczeństwa. Umiera szykanowana przez bliskich narzeczonego ordynata Michorowskiego bohaterka brukowego romansu Trędowata Stefcia Rudecka, piękna, uboga, szlachetna guwernantka. Zrywa z panną Łęcką Wokulski, gdy dowiaduje się o jej zdradzie i o tym, jak dobrze urodzona panna faktycznie traktuje ich związek.
Mezalians jest też przyczyną tragedii, jaka rozegra się w „powieści ukraińskiej” Antoniego Malczewskiego Maria. Uboga szlachcianka, córka starego Miecznika, wychodzi za syna magnata kresowego. Młodzi są w konflikcie z ojcem Wacława, który nie akceptuje tego małżeństwa. Pewnego dnia teść wykazuje chęć pogodzenia się i zaprasza Marię do swego zamku na czas nie obecności męża. Tytułowa bohaterka ginie, utopiona podstępnie przez gromadę ludzi ubranych w karnawałowe maski, nasłanych przez wojewodę. Kochający mąż odnajduje martwą żonę, a ojciec umiera na jej grobie.