Średniowieczny obraz Matki Boskiej cierpiącej

Obraz Matki Boskiej cierpiącej, ukazanej jako kobieta i matka umierającego syna, a nie wyniosła postać o cechach niebiańskich, znajdujemy w średniowiecznej polskiej pieśni Posłuchajcie bracia miła (Żale Matki Boskiej pod krzyżem), zwanej też Lamentem (Plautem) świętokrzyskim. Przedstawiona w tym utworze Maryja dzieli się swym bólem i cierpieniem z innymi matkami, rozpacza nad męką i śmiercią syna, nie potrafi pogodzić się z tak straszliwym niezawinionym cierpieniem własnego dziecka. W tej roli pokazana jest jako bezsilna, rozżalona kobieta, niepotrafiąca patrzeć na śmierć syna z perspektywy zbawienia...