profil

Maryjne motywy

poleca 17% 12 głosów

Matka Boska Częstochowska ubrana perłami
Cała w złocie i brylantach modli się za nami

Aniołowie podtrzymują jej ciężką koronę
I jej szaty co jak noc są gwiazdami znaczone
Ona klęczy i swe lica gdzie są rany krwawe
Obracając gdzie my wszyscy patrzy na Warszawę

(Jan Lechoń, Matka Boska Częstochowska)

W Wielką Sobotę Florentynka wybrała się z jednym ze swoich psów do kościoła, żeby poświęcić jedzenie. Włożyła do koszyka słoik mleka, bo tylko to miała w domu.
(...) w Jeszkotlach koszyki ze święconką stawia się na bocznym ołtarzu Matki Boskiej Jeszkotlowskiej. To kobieta powinna zajmować się jedzeniem – zarówno jego przyrządzaniem,jak i błogosławieniem. Bóg-mężczyzna ma ważniejsze sprawy na głowie: wojny,kataklizmy, podboje, dalekie wyprawy... Kobiety zajmują się jedzeniem.
Ludzie nieśli więc koszyki pod ołtarz Matki Boskiej Jeszkotlowskiej.
(...) Florentynka podeszła do bocznego ołtarza ze swoim psem, który miał na imię Kozioł.
(...) Florentynka spojrzała w obraz Matki Boskiej Jeszkotlowskiej i zobaczyła na jej gładkiej twarzy uśmiech. Kozioł obwąchał czyjś koszyk i wyciągnął z niego kawał kiełbasy.
– Tak sobie tu wisisz, dobra Pani i uśmiechasz się, a psy ci dary wyjadają – powiedziała Florentynka półgłosem. (...)
– Idę pomodlić się do twojego męża, a ty popilnuj mi psa. Przywiązała psa przed cudownym obrazem (...)
Tymczasem do bocznego ołtarza Matki Boskiej Jeszkotlowskiej podszedł zakrystian,który miał pilnować porządku w kościele.
(...) Kiedy zrozumiał, że ten wielki ohydny i sparszywiały pies buszował przed chwiląpo koszykach ze święconką, zachwiał się z oburzenia, a twarz nabiegła mu krwią. Wstrząśnięty tym świętokradztwem, rzucił się, żeby wygnać bezczelne zwierzę. Chwycił sznurek i drżącymi rękami rozplątywał węzeł. I wtedy od obrazu dobiegł go cichy kobiecy głos:
– Zostaw tego psa! Pilnuję go Florentynce z Prawieku.

(Olga Tokarczuk, Prawiek i inne czasy)

Motyw Matki Bożej, Maryi, zaczerpnięty z Biblii i apokryfów, ma szczególne znaczenie w polskich tekstach kultury. Zwykło się nawet mówić, że Polacy wierzą przede wszystkim w Matkę Boską. Być może zgodzimy się z tym stwierdzeniem, gdy przyjrzymy się liczbie sanktuariów maryjnych, świąt maryjnych, pieśni maryjnych, przydrożnych polskich kapliczek z figurką Matki Boskiej... Albo jeśli przypomnimy sobie, jak często i przez kogo naród polski był powierzany Maryi (przez króla Jana Kazimierza, przez prymasa tysiąclecia, przez papieża...).

poleca 74% 34 głosów

Biblijne obrazy Maryi

Najbardziej znane i najczęściej utrwalane w dziełach plastycznych sceny z życia Maryi to: zwiastowanie (moment, w którym archanioł Gabriel obwieszcza jej, że pocznie i urodzi Syna Bożego), narodzenie Chrystusa w ubogiej stajence, ucieczka przed gniewem Heroda do Egiptu, poszukiwanie zagubionego Jezusa i odnalezienie go w świątyni, wesele w Kanie Galilejskiej, spotkanie z Jezusem podczas drogi krzyżowej i pod krzyżem... We wszystkich tych rolach Maryja jawi się jako posłuszna wykonawczyni...

poleca 25% 16 głosów

Bogurodzica Dziewica

Kult Maryi, Matki Bożej, dziewicy głosi pierwszy polski hymn narodowy Bogurodzica . Odnajdujemy w nim motyw deesis – prośbę do syna Bożego przekazywaną, zupełnie jak na ikonach, za pośrednictwem Jana Chrzciciela i Maryi. O tym, iż polscy rycerze śpiewali pod Grunwaldem przed decydującą bitwą z Krzyżakami Bogurodzicę , pisze Henryk Sienkiewicz w Krzyżakach . Do najstarszej polskiej pieśni religijnej odwoła się kilka wieków później romantyczny wieszcz Juliusz Słowacki w powstańczym wierszu...

poleca 42% 29 głosów

Średniowieczny obraz Matki Boskiej cierpiącej

Obraz Matki Boskiej cierpiącej, ukazanej jako kobieta i matka umierającego syna, a nie wyniosła postać o cechach niebiańskich, znajdujemy w średniowiecznej polskiej pieśni Posłuchajcie bracia miła ( Żale Matki Boskiej pod krzyżem ), zwanej też Lamentem ( Plautem ) świętokrzyskim . Przedstawiona w tym utworze Maryja dzieli się swym bólem i cierpieniem z innymi matkami, rozpacza nad męką i śmiercią syna, nie potrafi pogodzić się z tak straszliwym niezawinionym cierpieniem własnego...

poleca 29% 7 głosów

Kult dziewictwa

Kult dziewictwa w polskiej kulturze także częściowo wiąże się z postacią Maryi. Do niej – dziewicy i matki – modli się bohaterka Ogniem i mieczem , Helena Kurcewiczówna, potem Skrzetuska. Modlą się też do niej i inni bohaterowie Trylogii , między innymi w Potopie król Jan Kazimierz, Andrzej Kmicic, Kiemlicze (ojciec i synowie – wyrachowani, ale dzielni, często przywołujący imię Maryi).

poleca 32% 45 głosów

Obrona Jasnej Góry

J edną z najbardziej znanych scen literatury polskiej jest obrona Jasnej Góry z Potopu Henryka Sienkiewicza. Przemiana duchowa Kmicica, bohaterska obrona klasztoru i świętego obrazu przed zbezczeszczeniem przez Szwedów, procesje na murach prowadzone przez księdza Kordeckiego,wysadzenie kolubryny przez Kmicica – te obrazy każdy chyba Polak zna bardzo dobrze. Jasna Góra ukazana w Potopie jest symbolem wciąż żywego kultu maryjnego w Polsce oraz szczególnej opieki Matki Boskiej (nazywanej...

poleca 67% 18 głosów

Matka Boska romantyków

Imię Maryi pojawia się też w utworach romantycznych. Echa kultu maryjnego pobrzmiewają w Inwokacji do Pana Tadeusza Adama Mickiewicza, w której poeta dziękuje Matce Boskiej Ostrobramskiej za cudowne uzdrowienie w dzieciństwie oraz błaga ją o „powrócenie cudem na ojczyzny łono” lub choćby przeniesienie „duszy utęsknionej/do tych pagórków leśnych, do tych łąk zielonych”. W III części Dziadów czytamy o tym, jak Gustaw-Konrad (bluźnierca) broni imienia Maryi przed obrazą: JANKOWSKI (...)...

poleca 58% 14 głosów

Matka Boska – adresatka modlitw poetów i żołnierzy

Polska poezja utrwala wiele próśb kierowanych do Maryi.Wśród wierszy wojennych Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego znajdziemy pisaną w obozie jenieckim Matkę Boską Stalagów . W P amiętniku z powstania warszawskiego Mirona Białoszewskiego czytamy o układanych przez ludność cywilną modlitwach i litaniach, a w Mieście niepokonanym Kazimierza Brandysa o zbieraniu się przy podwórkowych kapliczkach.

poleca 46% 11 głosów

Przewrotne teksty z Maryją w tle

Niekiedy imię Maryi pojawia się w nieco innym kontekście,w przewrotnych tekstach kultury, będących nie tylko odbiciem kultu maryjnego, ale i refleksją na temat sztuki czy poezji.Konstanty Ildefons Gałczyński w wierszu Serwus, madonna nonszalancko traktuje świętość: Nie gardź wiankiem poety, łotra i łobuza; Znają mnie redaktorzy, zna policja konna, A tyś jest matka moja, kochanka i muza – Serwus, madonna? (Konstanty Ildefons Gałczyński, Serwus, madonna ) Czy słowo odnoszone zwykle...

Podoba się? Tak Nie