1. ‘dzień następujący po dzisiejszym’; 2. stpol. sporadycznie ‘początek dnia, ranek’ (por. też stpol. za jutra, z jutra ‘z rana’ (XV w.)); 3. przysłówek ‘w dniu następującym po dzisiejszym’; 4. przenośnie ‘przyszłość’.
Pochodzenie:
Od XV-XVI w.; ogsłow. (czes. jitro ‘rano, ranek’, ros. útro ‘rano, poranek’, słowac.jutro ‘ranek’) < psłow. *utro ‘rano, ranek’ – pokrewne m.in. z lit. aušrá ‘zorza poranna’ oraz łac. aurora ‘zorza poranna’; podstawą pie. *āus-ro- ‘świt, czas świtania, zorza poranna’ < *aues- ‘świtać, rozwidniać się’; rozwój *ustro> *utro.
Pierwotna postać
W stpol. formy justrzejszy, a w XIV-XV w. jutrze ‘jutro’ oraz jutrza ‘rano’.
Źródło
Iżci jutrze przydzie do nas miły.
Kazania gnieźnieńskie, koniec XIV w.
Już było przyszło jutrzenne czucie.
Biblia królowej Zofii, 1455 r.
poleca
b/d
jutrzejszy
utworzony od stpol. przysłówka jutrze ‘jutro’
poleca
b/d
jutrzenka
1. ‘gwiazda poranna’; 2. ‘świt, brzask’; od XV w.; pochodzi od stpol. przymiotnika jutrzny lub jutrzni; w stpol. też postacie justrzenka (XVI w.), jutrzna / jutrzenna gwiazda (XV w.); dawniej w XVI w. również justrzenka, dialektalnie jutrzenka / jutrzanka
poleca
93%
14 głosów
jutrznia
1. ‘modlitwa odprawiana przed wschodem słońca’; 2. stpol. (od XIV w.) ‘poranek, czas ranny’; 3. ‘część brewiarza odmawiana o świcie’; podstawą psłow. przymiotnik *utrьnъ ‘poranny’
poleca
40%
5 głosów
nazajutrz
‘następnego dnia’; od XV w.; podstawą wyrażenie przyimkowe (na + za jutra).
Podobne teksty:
Materiał opracowany przez eksperta
Spis treści
- Jutro